Loạt công ty thuộc Tập đoàn Masan dùng hàng nghìn tỉ tiền trái phiếu không đúng mục đích

Danh sách 6 tổ chức phát hành được Thanh tra Chính phủ nêu tên là: Công ty TNHH Masan Consumer Holdings (MCH); Công ty cổ phần Masan High - Tech Materials (MHT); Công ty cổ phần Masan MeatLife (MML); Công ty cổ phần Tập đoàn Masan (MSN); Công ty TNHH Khai thác chế biến Khoáng sản Núi Pháo (NPM); Công ty cổ phần Dịch vụ thương mại tổng hợp Wincommerce (WCM). 

Các công ty này được Thanh tra Chính phủ xác định là nhóm các công ty thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn Masan.

Làm trái quy định

Trong giai đoạn từ 1/1/2015 đến 30/6/2023, 6 tổ chức phát hành này đã phát hành 133 mã trái phiếu doanh nghiệp với tổng giá trị phát hành là 64.573,990 tỷ đồng.  Mục đích phát hành để tăng quy mô vốn hoạt động; thực hiện chương trình, dự án đầu tư; cơ cấu lại các khoản nợ.

Cụ thể, cơ quan thanh tra kiểm tra việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong giai đoạn từ năm 2015 đến 30/6/2023.

Qua kiểm tra, cơ quan thanh tra xác định có 4/6 tổ chức phát hành thực hiện chưa đúng quy định về hồ sơ phát hành trái phiếu doanh nghiệp và HĐQT của 1/6 tổ chức phát hành phê duyệt phương án phát hành trái phiếu doanh nghiệp chưa đúng quy định.

Cơ quan thanh tra cũng chỉ rõ như có 3 tổ chức phát hành không nêu cụ thể thông tin về mục đích phát hành trái phiếu doanh nghiệp, Trong đó, 2 tổ chức phát hành là MCH và MML có nội dung mục đích phát hành một mã trái phiếu nêu "Tiền thu được từ việc phát hành Trái Phiếu sẽ được sử dụng ... cho các mục đích được phép khác theo quy định của pháp luật được áp dụng" là không đúng quy định về mục đích phát hành trái phiếu.

Tổ chức phát hành còn lại là MHT có nội dung mục đích phát hành trái phiếu MSRB 192400 (phát hành ngày 28/5/2019, giá trị phát hành 500 tỷ đồng) được nêu là " tăng quy mô vốn hoạt động của tổ Chức Phát Hành; thực hiện các chương trình, dự án đầu tư của Tổ Chức Phát Hành" không nêu cụ thể là tiền thu được để thanh toán khoản hợp tác kinh doanh 500 tỷ đồng với Công ty Núi Pháo là chưa đúng theo quy định về nội dung, mục đích phát hành trái phiếu.

Bên cạnh đó, tổ chức phát hành NPM có nội dung mục đích phát hành trái phiếu NPMCH2227001 (500 tỷ đồng) được nêu là "để thực hiện cơ cấu lại các khoản nợ của TCPH..." nhưng không nêu cụ thể về khoản nợ, giá trị của từng khoản nợ được cơ cầu theo quy định về nội dung mục đích phát hành trái phiếu.

Chưa dùng ở đó, tại tổ chức phát WCM, HĐQT Công ty chưa thực hiện đúng trách nhiệm trong phê duyệt phương án phát hành trái phiếu doanh nghiệp mã VCMH2025031 (ngày phát hành là 28/12/2020).

Sử dụng nguồn tiền phát hành trái phiếu không đúng

Cơ quan thanh tra cũng tiến hành thanh tra việc về sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghệp. Kết quả xem xét đối với việc sử dụng nguồn tiền từ một số mã trái phiếu doanh nghiệp cho thấy 3/6 tổ chức phát hành thực hiện chưa đúng quy định về sử dụng tiền.

Cụ thể, Công ty TNHH Masan Consumer Holdings sử dụng 1.294,783 tỷ đồng trong tổng số 2.100 tỷ đồng từ phát hành TPDN mã MCHBONDS2014 (ngày phát hành là 5/12/2014) để thanh toán toán tiền gốc vay, lãi vay một số hợp đồng vay vốn là thực hiện cơ cấu lại các khoản nợ. 

Điều này được xác định là không đúng mục đích phát hành tại phương án phát hành được được phê duyệt theo quy định.

Thanh tra cũng xác định Tập đoàn Masan đã sử dụng 310,027 tỷ đồng trong tổng số 1.140 đồng từ 12 mã TPDN từ MSNH2023020-MSNH2023031 (phát hành năm 2020) để thanh toán các khoản nợ lãi của các trái phiếu doanh nghiệp đã phát hành trước đó thực chất cơ cấu khoản nợ lãi. 

Việc này cũng xác định là không đúng mục đích sử dụng theo phương án phát hành trái phiếu doanh nghiệp, thực hiện chưa đúng trách nhiệm của tổ chức phát hành.

Ngoài ra, Công ty WCM sử dụng số tiền 891,477 tỷ đồng trong tổng số 1.500 tỷ đồng từ phát hành mã trái phiếu VCMH2025031 (ngày phát hành: 28/12/2020) cho việc tăng quy mô vốn. Số tiền còn lại từ nguồn trái phiếu doanh nghiệp 608,515 tỷ đồng.

Cơ quan thành tra cho rằng việc này cũng không được sử dụng đúng mục đích theo phương án phát hành.

Qua đó cho thấy, Công ty WCM thực hiện chưa đúng quy định “việc sử dụng vốn huy động từ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp phải đảm bảo đúng mục đích theo phương án phát hành và nội dung công bố thông tin cho nhà đầu tư”. Đồng thời, đơn vị này còn chưa thực hiện đúng quy định về trách nhiệm của tổ chức phát hành.