Mở rộng cấp phát thuốc methadone nhiều ngày ra toàn quốc

Ngày 15/12 tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức “Hội nghị tổng kết Đề án thí điểm cấp thuốc Methadone nhiều ngày cho người bệnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện” nhằm nhìn lại kết quả sau 2 năm triển khai đề án cũng như thảo luận đề ra các giải pháp trong giai đoạn tiếp theo.

Tại Việt Nam, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Y tế triển khai Đề án thí điểm cấp phát thuốc Methadone nhiều ngày cho người bệnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện từ tháng 4/2021 tại 3 tỉnh Điện Biên, Lai Châu và Hải Phòng. Sau đó, năm 2022, Bộ Y tế tiếp tục mở rộng thêm tại 3 tỉnh mới là Nghệ An, Lào Cai và Bắc Giang, nâng tổng số tỉnh triển khai Đề án lên 6 tỉnh. Tính đến nay, tổng số có hơn 3.000 bệnh nhân được nhận thuốc Methadone cấp nhiều ngày.

Sau 2 năm triển khai Đề án thí điểm cấp phát thuốc methadone nhiều ngày cho người bệnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện cho thấy, chương trình an toàn, khả thi và rất hiệu quả. Bệnh nhân và người nhà đều hài lòng, yên tâm điều trị lâu dài.

Tham luận của các đại biểu tại Hội nghị đều nhấn mạnh rằng: Cấp thuốc methadone nhiều ngày đặc biệt phù hợp đối với những bệnh nhân sống cách xa cơ sở điều trị, bệnh nhân miền núi, vùng sâu, vùng xa; giúp người bệnh chủ động trong công việc, tuân thủ điều trị tốt hơn vì không phải bố trí thời gian đến uống thuốc trong giờ hành chính; có thời gian chăm lo cho gia đình nhiều hơn, góp phần giúp gia đình thêm thuận hòa, kinh tế ổn định và gia đình hỗ trợ kiểm soát bệnh nhân uống thuốc hàng ngày.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, nghiện ma túy hiện được coi là bệnh mạn tính của não bộ, chưa có thuốc đặc hiệu để chữa khỏi. Các giải pháp cai nghiện hiệu quả không cao, tỷ lệ tái nghiện lớn. Do vậy song song với các biện pháp giảm cung, giảm nhu cầu sử dụng ma túy, trong nhiều năm qua Việt Nam cũng đã triển khai các biện pháp nhằm giảm tác hại của ma túy và dự phòng lây nhiễm HIV do sử dụng ma túy. Các biện pháp can thiệp giảm hại hiện đang triển khai như cung cấp và hướng dẫn sử dụng bơm kim tiêm sạch, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone đã được triển khai rộng rãi trên toàn quốc. Điều trị Methadone hiện nay vẫn là giải pháp can thiệp hiệu quả cho nhóm người nghiện các chất dạng thuốc phiện tại Việt Nam và trên toàn thế giới.

"Tuy nhiên, do đây là biện pháp điều trị lâu dài, hàng ngày người bệnh phải đến uống thuốc tại cơ sở y tế nên việc triển khai điều trị Methadone cũng bộc lộ một số khó khăn, hạn chế nhất là với bệnh nhân dẫn đến việc tuân thủ điều trị còn hạn chế và tỷ lệ bỏ cuộc còn cao mà nguyên nhân bỏ điều trị chính là do người bệnh không đủ kiên trì để tiếp tục điều trị khi phải đến cơ sở y tế uống thuốc hàng ngày trong một thời gian liên tục nhiều năm; nguyên nhân khác do đặc thù công việc của bệnh nhân (lái xe, ngư dân...) phải đi làm việc xa nhà thường xuyên nên không thể đến uống thuốc hàng ngày. Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy rằng, nhiều quốc gia trên thế giới đã triển khai cấp phát thuốc Methadone về nhà điều trị và đem lại hiệu quả rất tích cực" - Thứ trưởng Bộ Y tế nói.

Bà Maria Elena F. Borromeo- Giám đốc quốc gia UNAIDS Việt

Qua báo cáo của Cục Phòng, chống HIV/AIDS; Báo cáo độc lập của nhóm nghiên cứu Trường Đại học Y Hà Nội; Báo cáo của Ủy ban nhân dân và Sở Y tế 6 tỉnh đã tổng kết về 2 năm thực hiện đề án thí điểm. Tất cả đều khẳng định rằng, việc triển khai cấp thuốc Methadone nhiều ngày cho người bệnh là an toàn, khả thi và rất hiệu quả. Tất cả UBND và Sở Y tế 6 tỉnh, thành phố triển khai đề án thí điểm đều đề nghị Bộ Y tế hỗ trợ để tiếp tục và mở rộng việc cấp phát thuốc Methadone nhiều ngày trong thời gian tới.

"Bộ Y tế mong muốn các tổ quốc tế tiếp tục hỗ trợ Việt Nam về tài chính và kỹ thuật để triển khai điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng methadone, bao gồm cả các sáng kiến như phần mềm quản lý người bệnh; các kinh nghiệm quốc tế về cấp phát thuốc nhiều ngày và các can thiệp với các ma túy khác nhất là ma túy tổng hợp. Đây là lĩnh vực Việt Nam còn ít kinh nghiệm trong khi xu hướng người sử dụng và người nghiện không ngừng tăng lên", Thứ trưởng Bộ Y tế bày tỏ.