Ngăn ngừa xơ vữa động mạch bằng lối sống lành mạnh

Chị Lê Khánh Linh (ở thành phố Hải Phòng) năm nay 43 tuổi. Do thói quen ăn uống thiếu kiểm soát nên chị tăng cân nhanh. Từ khi tăng cân, chị Linh lại càng ít vận động. Gần đây, chị Linh cảm thấy đau chân khi di chuyển. 

Nhiều lúc chỉ đi bộ trong nhà hoặc leo cầu thang từ tầng 1 lên tầng 2 chị cũng bị đau chân, phải vịn cầu thang mới lên được. Thấy tình trạng sức khỏe không ổn, chị đi bệnh viện khám. Kết quả, chị bị xơ vữa động mạch ở chi.

Theo bác sĩ Nguyễn Hồng Hà (Viện Y Học ứng dụng Việt Nam), xơ vữa động mạch là sự tích tụ của mảng bám trong các động mạch, làm cho chúng cứng và bị thu hẹp, ngăn chặn lưu lượng máu. Mảng bám cũng có thể vỡ ra, dẫn đến cục máu đông. 

"Điểm mặt" những thói quen không lành mạnh dễ gây xơ vữa động mạch, bác sĩ Hồng Hà nhắc đến việc hút thuốc lá. Thuốc lá chứa một số hóa chất độc hại, khi đi vào huyết tương sẽ gây tổn thương các mạch máu. 

Những hóa chất này tăng nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch theo nhiều cách như tăng viêm nhiễm trong các động mạch và làm cho các tiểu cầu trong máu dễ bị đông hơn.

Một yếu tố khác là chế độ ăn. Theo bác sĩ Hồng Hà, một chế độ ăn lành mạnh cho tim mạch bao gồm hoa quả, rau, củ, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt gia cầm, sản phẩm sữa ít béo, các loại hạt và đậu. 

Chế độ ăn này cũng giới hạn tiêu thụ natri, chất béo bão hòa và chuyển hóa, carbohydrate tinh chế và rượu. Bên cạnh đó, bác sĩ Hồng Hà cũng đưa ra cảnh báo hạn chế những thực phẩm như bánh mì trắng, bánh quy, bánh bông lan, bánh rán, bánh ngọt, bắp rang bơ… và tránh các đồ ăn nhiều dầu và chất béo. 

Nguồn chất béo lành mạnh là hạt và bơ hạt, hạt giống, quả bơ, dầu ô liu, dầu cải dầu, dầu mè, dầu hướng dương, dầu ngô và dầu đậu nành.

Cùng với chế độ ăn uống, vận động là một yếu tố quan trọng của lối sống lành mạnh, tốt cho tim mạch. Hoạt động thể chất có thể giúp cơ bắp sử dụng oxy hiệu quả hơn, cũng như cải thiện tuần hoàn máu bằng cách thúc đẩy sự phát triển của các mạch máu mới. 

Nó cũng có thể làm giảm huyết áp - một yếu tố nguy cơ chính với bệnh xơ vữa động mạch. Lựa chọn tốt có thể bao gồm: Đi bộ, chạy hoặc đi bộ nhanh, đạp xe, sử dụng máy đạp xe.

"Cuối cùng là kiểm soát các thông số về cơ thể. Mặc dù không thể kiểm soát hết thông số một cách trực tiếp nhưng có một số chỉ số liên quan đến cơ thể đã được chứng minh là tương ứng với nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch và bệnh tim mạch. 

Điều quan trọng là cần cố gắng duy trì các chỉ số này trong các phạm vi được khuyến nghị, bằng cách tuân thủ lối sống lành mạnh cho tim mạch và sử dụng các phương pháp điều trị", bác sĩ Hồng Ngọc cho biết.