Ngoại hình của phụ nữ không nên bị chuẩn hóa bởi bất kỳ khuôn mẫu nào

Phụ nữ thường phải chịu nhiều rào cản về khuôn mẫu

Khảo sát "Mirror Mirror - Phản chiếu vẻ đẹp của bạn" do Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển Bền vững (MSD) thực hiện với hơn 1.200 phụ nữ từ 16-40 tuổi cho biết: Gần 55% phụ nữ Việt Nam 16- 40 tuổi không tự tin về ngoại hình của mình, trong đó phụ nữ lo lắng nhất là khuôn mặt mình không xinh đẹp hoặc hình thể quá béo hoặc quá gầy; cứ 10 phụ nữ thì gần 7 người không tự tin họ có địa vị và tầm ảnh hưởng tới mọi người xung quanh. 

Khảo sát cũng cho thấy chỉ hơn 1/3 số phụ nữ cho rằng mình không lo lắng về việc người khác sẽ nghĩ về mình như thế nào. Trong khi đó, hơn 50% phụ nữ cho rằng 3 yếu tố quan trọng nhất để khiến người phụ nữ tự tin là Kiến thức, Kinh tế độc lập và Sức khoẻ tốt. 

Từ những kinh nghiệm cá nhân, bà Elisa Fernandez - Trưởng đại diện UN Women tại Việt Nam -  đã chia sẻ câu chuyện khi còn nhỏ, bà và anh trai đều đam mê bơi lội. Mọi việc bắt đầu thay đổi khi bà bước vào tuổi dậy thì, những người thân trong gia đình cho rằng con gái bơi lội nhiều sẽ sinh ra cơ bắp không đẹp, vì vậy họ khuyên bà không nên tiếp tục chơi môn thể thao này. Trong khi đó, anh trai bà lại được khen ngợi với một cơ thể vạm vỡ, khoẻ mạnh. 

"Chính những định kiến về ngoại hình của một người phụ nữ khiến tôi đã từ bỏ bơi lội và mất đi cơ hội thành công ở lĩnh vực này. Vì vậy, tôi cho rằng ngoại hình của phụ nữ không nên bị chuẩn hoá bởi bất kì khuôn mẫu nào" - bà Elisa Fernandez nhấn mạnh.

Có thể thấy, tuy có nhiều tiến bộ về bình đẳng giới, phụ nữ vẫn còn bị giới hạn và đóng khung trong các khuôn mẫu và chuẩn mực về cái đẹp và vai trò, vị thế của phụ nữ. Điều này khiến họ khó có thể tự tin và lựa chọn, thể hiện vẻ đẹp riêng có, tích cực và đa dạng của chính mình.

Bàn về cách nhìn nhận các khía cạnh vẻ đẹp khác nhau của phụ nữ, ông Đặng Hoa Nam - Cục trưởng Cục Trẻ em, Bộ LĐTB&XH, đồng thời cũng là thành viên Ban điều hành Mạng lưới nam giới vì bình đẳng giới VNMENNET - cho biết, ở mỗi lứa tuổi khác nhau, phụ nữ đều gặp những nỗi bất an, khiến bản thân họ cảm thấy không tự tin. Ở lứa tuổi thanh niên, khi đứng trước những người giàu kinh nghiệm hơn khiến phụ nữ thấy tự ti, còn ở lứa tuổi trung niên phụ nữ lại không tự tin về nhan sắc khi đứng trước các bạn trẻ tuổi hơn. 

"Cá nhân tôi quan sát ở các hoạt động xã hội, những cuộc thi dành cho trẻ em đều bắt gặp hình ảnh của các trẻ em gái nhiều hơn. Thế nhưng giới chính khách phụ nữ lại ít hơn nam rất nhiều. Đây là điều tôi luôn băn khoăn rằng chính môi trường, khuôn mẫu đã kìm hãm sự phát triển, tự tin của phụ nữ" - ông Đặng Hoa Nam chia sẻ.

Phụ nữ cần tự hào về giá trị bản thân

Chia sẻ và khuyến khích phụ nữ phát huy các giá trị và tiềm năng của mình, bà Nguyễn Thị Bích Vân - Chủ tịch Unilever Việt Nam - cho hay: "Với chiến dịch 'Vẻ đẹp Tích cực', chúng tôi mong muốn phá bỏ những định kiến đang là rào cản đối với sự tự tin vào bản thân của người phụ nữ, thiết lập một cái nhìn đa chiều và sâu sắc hơn về vẻ đẹp sẽ giúp các em gái và phụ nữ tự tin hơn, phát triển tốt hơn, từ đó đóng góp hiệu quả hơn cho gia đình và xã hội".

Bà Nguyễn Phương Linh, Viện trưởng Viện MSD, trực tiếp chia sẻ kết quả khảo sát kể trên và khẳng định: "Chúng tôi hướng đến việc khuyến khích phụ nữ nhìn nhận những giá trị, những điểm tích cực riêng có của bản thân để phát triển toàn diện. Vẻ đẹp và giá trị của phụ nữ đến từ trong chính bản thân phụ nữ, chứ không phải bị quy định, khuôn mẫu, áp đặt từ người khác hay các yếu tố bên ngoài. Điều cốt lõi là phụ nữ phải tự nhìn thấy các điểm tốt của bản thân và yêu thương, tự hào về giá trị của bản thân, nỗ lực hơn nữa để là phiên bản tốt nhất của chính mình".

Tại buổi toạ đàm, nhiều diễn giả là những người có tầm ảnh hưởng trong các nhóm công chúng cũng đưa ra các quan điểm nhằm khuyến khích phụ nữ tự tin vào vẻ đẹp của bản thân và vượt qua những định kiến giới mà xã hội gán cho phụ nữ.

Chia sẻ các khó khăn và rào cản của phụ nữ khuyết tật, bà Nguyễn Thị Lan Anh - Giám đốc Trung tâm hành động vì sự phát triển cộng đồng - cho biết, là một người mắc bệnh xương thuỷ tinh, trước đây bà Lan Anh luôn mặc cảm vì sự khác biệt của bản thân. "Khi thay đổi tư duy, gạt bỏ sự tự ti, tôi tự tin hơn, không những không còn che giấu những khiếm khuyết ngoại hình, tôi còn thay đổi rất nhiều trong những khía cạnh khác trong cuộc sống", bà Lan Anh cho hay.

Đồng tình với những quan điểm của các diễn giả trong buổi toạ đàm, nhà văn/nhà báo Hoàng Anh Tú nhận định: Bất kể ở độ tuổi nào, đặt niềm tin vào bản thân mình mới là điều quan trọng nhất. "Theo tôi, tiêu chuẩn cái đẹp của xã hội là không có giới hạn, do vậy bạn đẹp - phải do bạn định nghĩa và quyết định sức ảnh hưởng của nó đối với bạn", ông Hoàng Anh Tú nhấn mạnh

Có thể thấy, phụ nữ đã và đang chịu khá nhiều áp lực về những quy chuẩn của cái đẹp. Những câu chuyện và trải nghiệm của các diễn giả tại buổi tọa đàm đã mang tới những góc nhìn góp phần truyền cảm hứng cho phụ nữ và trẻ em gái biết nhìn nhận các giá trị, điểm mạnh của bản thân để tự tin và yêu thương bản thân, trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình. Qua đó, chương trình cũng thúc đẩy bình đẳng giới và chia sẻ các sáng kiến hỗ trợ nâng cao năng lực, trao quyền cho phụ nữ giúp họ phát huy tối đa các tiềm năng của mình.