Người đứng đầu cơ sở y tế chịu trách nhiệm trực tiếp xây dựng môi trường không khói thuốc

Cán bộ, y bác sĩ tuyên truyền, vận động người dân không hút thuốc trong bệnh viện, cơ sở y tế
"Người đứng đầu các bệnh viện, trung tâm y tế, phòng khám, các cơ sở khám, chữa bệnh nắm chắc và chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả xây dựng môi trường không khói thuốc" - đây là phát biểu Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn tại Lễ phát động Cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá" lần thứ nhất.
GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Uỷ viên Thường trực Hội đồng Quản lý Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, cho biết, 13 năm năm trước, với tầm nhìn dài hạn và ưu tiên bảo vệ sức khỏe Nhân dân, Quốc hội đã ban hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Bộ Y tế được giao làm cơ quan đầu mối tổ chức triển khai.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ phát động. Ảnh: Thành Long
Từ đó đến nay, cùng với sự chỉ đạo của Chính phủ, sự vào cuộc của các bộ, ngành, các địa phương, sự đồng hành của Tổ chức Y tế Thế giới và các đối tác quốc tế, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá ở Việt Nam đã có bước tiến đáng ghi nhận.
Thuốc lá là một trong những tác nhân gây bệnh và tử vong hàng đầu liên quan tới các bệnh lý như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ, cũng như nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm thuốc lá cướp đi khoảng 8 triệu sinh mạng trên toàn cầu, tương đương gần 22 nghìn người mỗi ngày.
Ở Việt Nam, gánh nặng ước khoảng 84.500 ca tử vong/năm, tức hơn 230 ca mỗi ngày, và cùng với đó là hàng chục nghìn người phải chịu đựng hậu quả nghiêm trọng từ việc hút thuốc thụ động. Mỗi làn khói thuốc trong bệnh viện không chỉ là vi phạm quy định, mà là mối nguy trực tiếp với người bệnh, thầy thuốc và cộng đồng, một sự đối nghịch với sứ mệnh thiêng liêng của không gian chăm sóc và cứu chữa sự sống.
Cơ sở y tế không khói thuốc không chỉ là yêu cầu bắt buộc; mà đó là tiêu chuẩn nghề nghiệp, là thước đo văn hóa của bệnh viện, là cam kết đạo đức của người thầy thuốc. Bệnh viện phải là nơi niềm tin được bảo vệ, nơi không một lợi ích nào có thể đánh đổi sức khỏe và sự an toàn của người bệnh. Xây dựng môi trường không khói thuốc chính là xây dựng nếp sống chuyên nghiệp trong bệnh viện, là bảo vệ chính đội ngũ của chúng ta trước những nguy cơ âm thầm nhưng dai dẳng.
Nhìn lại thời gian qua, với sự hướng dẫn, điều phối từ Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, các cơ sở y tế trên cả nước đã tích cực triển khai mô hình bệnh viện không khói thuốc: hoàn thiện hệ thống biển báo, tăng cường truyền thông, tư vấn bỏ thuốc lồng ghép trong khám, chữa bệnh, giám sát và nhắc nhở trong khuôn viên bệnh viện, đưa tiêu chí không hút thuốc vào đánh giá thi đua, và từng bước hình thành thói quen văn minh trong chăm sóc, phục vụ người bệnh. Những nỗ lực ấy đã góp phần tạo nên không gian điều trị an toàn, thân thiện, giúp nhiều người bệnh và thân nhân thay đổi hành vi, và lan tỏa thông điệp sức khỏe đến cộng đồng.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn (thứ 3 trái qua) tặng hoa Hội đồng chung khảo Cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá" lần thứ nhất
"Tuy nhiên, trước sự xuất hiện của các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng với nhiều chiêu thức tiếp thị nhắm vào thanh thiếu niên, chúng ta càng phải kiên định và quyết liệt hơn. Nếu bệnh viện, nơi bảo vệ sự sống, còn dung túng cho khói thuốc, sẽ rất khó đòi hỏi xã hội thay đổi. Vì thế, tôi đề nghị người đứng đầu các bệnh viện, trung tâm y tế, phòng khám, các cơ sở khám, chữa bệnh nắm chắc và chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả xây dựng môi trường không khói thuốc; coi đây là một chỉ số cốt lõi trong quản trị bệnh viện, gắn với đánh giá thi đua, khen thưởng đối với nhân viên y tế"- Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
"Tôi kêu gọi mỗi bệnh viện, mỗi khoa, phòng, mỗi cán bộ y tế, mỗi người bệnh và người nhà người bệnh chung tay biến mục tiêu 'cơ sở y tế không khói thuốc' thành chuẩn mực thường ngày. Hãy bắt đầu từ một tấm biển đúng chỗ, một lời nhắc đúng lúc, một tấm gương đúng nghĩa, để mỗi mét vuông bệnh viện đều là vùng an toàn cho sự sống" - Thứ trưởng Bộ Y tế nói.