pnvnonline@phunuvietnam.vn
Nỗ lực nghiên cứu phương pháp điều trị Covid-19 kéo dài
Một bệnh nhân mắc Covid-19 kéo dài được nhân viên y tế kiểm tra tại Bệnh viện Ichilov ở Tel Aviv, Israel. Ảnh: REUTERS
Sau khi sản xuất vaccine và tìm ra các phương pháp điều trị COVID-19 trong thời gian kỷ lục, các nhà nghiên cứu và nhà sản xuất thuốc đang chuyển sang tìm cách điều trị các triệu chứng COVID-19 kéo dài, một mục tiêu khó khăn hơn vì có đến hàng trăm triệu chứng khác nhau.
Hiện tại, các nhà sản xuất thuốc hàng đầu, bao gồm cả những người đã tung ra thuốc kháng virus và kháng thể đơn dòng cho COVID-19, đang thảo luận với các nhà nghiên cứu về cách chữa trị các bệnh lý hậu COVID-19.
Hội chứng COVID-19 kéo dài hay hậu COVID-19
Hội chứng COVID-19 kéo dài, với khoảng 200 bệnh lý được báo cáo như mệt mỏi, đau ngực và sương mù não với các triệu chứng kéo dài hơn 3 tháng. Những triệu chứng này bao gồm các bệnh nhân nhiễm COVID-19 nặng hoặc nhẹ và cả trẻ em. Tại Hoa Kỳ, ước tính cứ 7 người trưởng thành trong độ tuổi lao động thì có 1 người bị ảnh hưởng bởi các di chứng hậu COVID-19.
Sandi Zack, 53 tuổi, một cựu giáo viên tiểu học ở khu vực Atlanta, người không thể làm việc sau khi nhiễm COVID-19, mô tả các triệu chứng bao gồm cực kỳ mệt mỏi, chóng mặt, đau tim và tim đập nhanh kể từ khi nhiễm bệnh vào tháng 12 năm 2020.
Qua các cuộc phỏng vấn với nhiều nhà khoa học và đánh giá của Reuters về cơ sở dữ liệu thử nghiệm lâm sàng toàn cầu, có ít hơn 20 phương pháp thử nghiệm lâm sàng về các bệnh lý hậu COVID-19 đang được tiến hành, một số ít trong số đó đã qua giai đoạn đầu. Các nhà khoa học hy vọng nghiên cứu của họ sẽ khám phá ra nguyên nhân gây COVID-19 kéo dài, một trở ngại lớn trong việc tìm kiếm mục tiêu cho các loại thuốc mới hoặc xác định các loại thuốc hiện có để dùng cho điều trị.
Theo các nhà nghiên cứu, các nguyên nhân cơ bản có thể dẫn đến di chứng COVID-19 kéo dài bao gồm tổn thương do nhiễm bệnh, các ổ chứa virus còn tồn tại trong cơ thể, phản ứng tự miễn dịch, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào của chính nó và phản ứng miễn dịch bị rối loạn gây ra tình trạng viêm quá mức làm tổn thương các mạch máu nhỏ hoặc dây thần kinh. Các nhà nghiên cứu cho biết cũng có thể là do sự kết hợp của những yếu tố trên hoặc nhiều yếu tố khác nữa.
Các công ty bao gồm GlaxoSmithKline (Anh), Vir Biotechnology (Mỹ) và Humanigen (Mỹ) xác nhận đã trao đổi với các nhà nghiên cứu về những thử nghiệm điều trị hiện tại về COVID-19 kéo dài. Các công ty khác bao gồm Pfizer (Mỹ) và Roche (Thụy Sĩ) cho biết họ quan tâm đến vấn đề nhưng không nói rõ về kế hoạch.
Các nhà nghiên cứu, các công ty công nghệ sinh học và các chuyên gia y tế công cộng cho biết các công ty dược phẩm lớn góp phần quan trọng trong việc tìm kiếm các phương pháp điều trị cho các bệnh lý hậu COVID-19 đang gây ra cho hơn 100 triệu người, theo Tổ chức Y tế Thế giới.
Nỗ lực tìm cách điều trị các hội chứng COVID-19 kéo dài
Ở Anh, một thử nghiệm của Đại học College, London với bốn loại thuốc trên 4.500 bệnh nhân bị di chứng COVID kéo dài đã được tiến hành. Chúng bao gồm loratadine và famotidine, 2 loại thuốc kháng histamine; colchichine điều trị bệnh gút và viêm tim và thuốc ngăn ngừa đông máu xarelto (rivaroxaban) của Johnson & Johnson. Tất cả đều có dữ liệu từ các nghiên cứu sơ bộ cho thấy chúng có thể chống lại các triệu chứng COVID kéo dài, chẳng hạn như viêm và đông máu.
Axcella Therapeutics có trụ sở tại Hoa Kỳ đang làm việc với Đại học Oxford ở Anh về một loại thuốc được phát triển cho bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH), một loại bệnh gan có biểu hiện là rối loạn chuyển hóa, viêm và sẹo. Với các triệu chứng COVID-19 kéo dài, thuốc được kỳ vọng sẽ khôi phục lại chức năng bình thường của ty thể, nhà máy sản xuất năng lượng của tế bào. Ty thể hoạt động kém có thể giải thích cho tình trạng mệt mỏi kéo dài mà nhiều bệnh nhân gặp phải.
PureTech Health, một hãng công nghệ sinh học khác của Hoa Kỳ, đang thử nghiệm một phương pháp điều trị xơ phổi thực nghiệm nhằm ngăn ngừa sẹo phổi lâu dài liên quan đến COVID-19. Tại Seattle, các nhà nghiên cứu tại Đại học Washington và Trung tâm Nghiên cứu Lâm sàng Fred Hutchinson COVID-19 đang thử nghiệm phương pháp điều trị thử nghiệm của Resolve Therapeutics, tập trung vào tình trạng mệt mỏi ở những bệnh nhân COVID-19 kéo dài.
Các nhà khoa học tin rằng nguyên nhân gốc rễ của COVID-19 kéo dài có thể là do sự tồn tại của virus, và đang muốn kiểm tra xem liệu các phương pháp điều trị hoặc vaccine COVID-19 hiện có có tác dụng hay không. Moderna đang tài trợ vaccine để thử nghiệm ở Anh, kiểm tra xem liệu nó có thể giúp khởi động hệ thống miễn dịch và giảm bớt các triệu chứng COVID-19 kéo dài hay không, công ty cho biết trong một tuyên bố qua email.