Nữ bác sĩ tìm hy vọng cho phụ nữ bị ung thư vú
Bác sĩ Nguyễn Thùy Trang đang thực hiện siêu âm tuyến vú cho bệnh nhân
Đằng sau vẻ ngoài bình thản của bác sĩ Nguyễn Thùy Trang, Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Can thiệp điện quang, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, là biết bao câu chuyện, những giọt nước mắt xen lẫn niềm vui và cả nỗi trăn trở khi phải đứng trước ranh giới sự sống mong manh của bệnh nhân ung thư vú.
Từ trải nghiệm bản thân đến cơ duyên với nghề
Con đường đến với chuyên ngành chẩn đoán hình ảnh vú của bác sĩ Nguyễn Thùy Trang không phải là sự lựa chọn ngẫu nhiên, mà như một cơ duyên từ chính câu chuyện của bản thân. Khi còn là sinh viên Đại học Y, chị phát hiện mình có khối u xơ tuyến vú khá lớn. Những lần đi tầm soát, chờ đợi kết quả, cảm giác thấp thỏm xen lẫn lo âu khiến chị hiểu rõ thế nào là sự bất an của một người phụ nữ đối diện với nguy cơ bệnh tật. Chính trải nghiệm ấy đã thôi thúc chị phải đi sâu nghiên cứu và cống hiến trong lĩnh vực này.
Khi trở thành bác sĩ nội trú, chị được phân về Bệnh viện K Tân Triều - nơi có lượng bệnh nhân ung thư vú lớn nhất cả nước. Những ngày đầu, cô bác sĩ trẻ miệt mài đứng hàng giờ bên bàn siêu âm, quan sát những hình ảnh trên màn hình, tập nhận diện từng tổn thương dù nhỏ nhất. Mỗi ca bệnh là một thế giới khác nhau: có người khối u chỉ bằng hạt đậu, có người cả một bên ngực đã biến dạng. Càng học, chị càng bị cuốn vào chuyên ngành này.
Thế nhưng, lựa chọn ấy cũng đồng nghĩa với việc chị phải mang trong mình nhiều nỗi ám ảnh. Có những khoảnh khắc, tiếng bíp bíp của máy siêu âm như báo hiệu một bản án. Một phụ nữ lớn tuổi, sống một mình - tự sờ thấy khối u từ lâu nhưng không đi khám, bởi nghĩ rằng "không đau thì chẳng sao". Đến khi ung thư loét to, chảy máu, bốc mùi, bà mới đến bệnh viện. Lúc ấy, ung thư đã di căn khắp nơi. Căn phòng thăm khám hôm đó ngột ngạt, không chỉ vì mùi bệnh lý mà vì nỗi xót xa nghẹn lại. Bác sĩ Trang đã cố gắng khích lệ, động viên, nhưng bệnh nhân từ chối điều trị vì không muốn gánh nặng tài chính đè lên con cái. Bác sĩ Trang chia sẻ: "Tôi hiểu, vì mình cũng là một người mẹ. Tình mẫu tử luôn là sự hy sinh vô điều kiện. Nhưng khi nhìn bệnh nhân từ bỏ cơ hội cuối cùng, tôi bất lực đến đau lòng".

"Chẩn đoán hình ảnh vú không chỉ là một chuyên môn, mà là con đường tôi muốn theo cả đời. Làm nghề này, càng nhiều năm thì nỗi đau của bệnh nhân càng in đậm trong mình. Mỗi khuôn mặt, một câu chuyện đều ở lại, không thể xóa đi"
Bác sĩ Nguyễn Thùy Trang
Với bác sĩ Trang, mỗi lần cầm microphone siêu âm di chuyển trên bầu ngực bệnh nhân, chị không chỉ tìm kiếm tổn thương - mà còn như đang dò tìm cả tương lai của một người phụ nữ. "Khoảnh khắc ám ảnh nhất", bác sĩ Trang dừng lại rất lâu trước khi nói, "là khi hình ảnh mình nhìn thấy trên màn hình đồng nghĩa với một kết quả tệ. Tôi biết mình sắp nói ra những lời khiến bệnh nhân sụp đổ". Chị kể, đã có lần, một bệnh nhân lớn tuổi quay mặt đi khi nghe chẩn đoán ung thư giai đoạn muộn. Bàn tay bà run run, miệng lẩm bẩm: "Tôi biết rồi, nhưng không ngờ lại nặng thế này…". Ngay giây phút ấy, căn phòng như đông cứng lại. Bác sĩ Trang vẫn phải giữ giọng bình tĩnh, vừa giải thích, vừa khuyên nhủ, nhưng trong lòng là một khoảng trống nặng nề. Có khi, sau nhiều ngày trăn trở, chị quyết định gọi lại cho bệnh nhân để động viên. Nhưng đầu dây bên kia vang lên tin dữ: "Bệnh nhân đã mất". Câu nói ngắn ngủi mà như một nhát dao. Bác sĩ Trang thừa nhận: "Tôi day dứt vì nghĩ, liệu cuộc gọi của mình có vô tình gợi lại nỗi đau cho gia đình họ không?".
Những ám ảnh ấy không dễ nguôi ngoai, nhưng trong hành trình đồng hành với người bệnh, cũng có những tia sáng gieo hi vọng. Chị kể, có những bệnh nhân đón nhận kết quả với sự lạc quan đến mức chính bác sĩ cũng thấy mình được tiếp thêm nghị lực. Một người phụ nữ 50 tuổi từng chiến đấu với nhiều loại ung thư, đã phải cắt tuyến giáp, cắt một phần dạ dày, nay lại phát hiện ung thư vú. Nhưng thay vì sụp đổ, chị mỉm cười nói: "May quá, phát hiện sớm, vẫn kịp điều trị". Chính tinh thần ấy đã giúp chị vượt qua, bảo tồn tuyến vú, và trở lại cuộc sống khỏe mạnh.
Chị Trang nhớ mãi bệnh nhân 27 tuổi, mẹ đơn thân vừa sinh con nhỏ. Người phụ nữ trẻ vừa bế con, vừa ngồi chờ siêu âm, đôi mắt mệt mỏi nhưng vẫn ánh lên tình mẫu tử. Mô tuyến vú dày, vẫn còn sữa, dễ khiến nhiều người lầm tưởng đó chỉ là áp xe. Nhưng kinh nghiệm mách bảo bác sĩ Trang rằng có điều gì đó không ổn. Chị chỉ định sinh thiết và kết quả là ung thư. May mắn thay, bệnh phát hiện sớm nên sau điều trị, người mẹ ấy đã trở lại cuộc sống bình thường. "Khi nghe chị ấy nói lời cảm ơn, tôi thấy bao nhiêu vất vả đều xứng đáng. Bởi đó không chỉ là cứu một người mẹ, mà còn là giữ lại cả tuổi thơ cho đứa trẻ," bác sĩ Trang xúc động kể.
Vừa làm tròn thiên chức người mẹ, vừa giữ "lửa" nghề
Với bác sĩ Trang, mỗi ca bệnh như một hành trình song hành cùng bệnh nhân. Chị không chỉ là người chẩn đoán, mà còn là người đồng hành, người lắng nghe, người sẻ chia. Với công việc của bác sĩ đối diện nhiều nguy cơ, khả năng lây nhiễm từ những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như viêm gan B, HIV - mối đe dọa thầm lặng luôn treo lơ lửng trên sức khỏe bản thân và cả gia đình. Thế nhưng, điều khiến chị trăn trở hơn cả không phải nguy cơ bệnh tật, mà là những thiệt thòi của con nhỏ.
Con chị mới hơn 16 tháng tuổi, nhưng thời gian được ở bên mẹ lại quá ít. Có những ngày chị làm tới 12 - 14 tiếng, rời nhà khi con còn say giấc và trở về khi con đã ngủ vùi. Chồng chị cũng là bác sĩ cấp cứu, những ca trực nối dài khiến bữa cơm sum họp gia đình trở thành "điều xa xỉ". Không ít lần, chị lặng lẽ ăn bữa tối một mình, chợt thèm tiếng cười nói ấm áp quanh mâm cơm. "Nhiều lúc thương con đến quặn lòng, nhưng tôi tự nhủ ngoài kia còn nhiều bệnh nhân đang cần mình. Và tôi chỉ có thể cố gắng sắp xếp, cân bằng, để vừa làm tròn thiên chức người mẹ, vừa giữ được ngọn lửa nghề", chị chia sẻ. May mắn thay, gia đình hai bên luôn là điểm tựa vững chắc, hỗ trợ chị chăm sóc con nhỏ, quán xuyến nhà cửa. Em bé cũng rất ngoan ngoãn, quấn mẹ và luôn hồn nhiên cười khi thấy mẹ về - điều giản dị ấy trở thành "liều thuốc" tinh thần vô giá, giúp chị vững lòng đi tiếp.
Sau tất cả những trải nghiệm của mình, điều mà chị nhắc lại nhiều nhất chính là tầm quan trọng của việc phát hiện sớm ung thư. Bởi chị hiểu, chỉ phát hiện sớm, mới có thể tránh được sự mất mát cả về vật chất và tinh thần. Trong đôi mắt người nữ bác sĩ trẻ, dù chứa đựng nhiều nỗi ám ảnh và day dứt, vẫn luôn sáng lên một niềm tin: với sự chung tay từ ngành y tế và sự quan tâm của cộng đồng, mỗi phụ nữ đều có thể được bảo vệ, được sống khỏe mạnh, và được làm trọn thiên chức của mình trong bình an.
Ung thư vú - nếu được phát hiện sớm - hoàn toàn có thể chữa khỏi, mang lại cơ hội sống trọn vẹn cho bản thân và niềm hạnh phúc cho gia đình. Chụp X-quang tuyến vú, siêu âm định kỳ, đặc biệt là khi phát hiện dấu hiệu bất thường, chính là cách để tự bảo vệ mình.