Nữ doanh nhân chia sẻ kinh nghiệm kế thừa trong doanh nghiệp gia đình

Doanh nghiệp gia đình là mô hình công ty trong đó các thành viên trong một gia đình nắm phần lớn tổng số vốn điều lệ hoặc cổ phần. Tại các doanh nghiệp gia đình, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Tổng Giám đốc hoặc Giám đốc sẽ do đại diện gia đình đảm nhận. Các nhân sự quản lý và điều hành công ty đều là thành viên của gia đình.

Tại một số doanh nghiệp, phần lớn nhân sự đều là các thành viên trong gia đình. Họ thường nắm giữ 100% vốn điều lệ hoặc cổ phần. Thời gian hoạt động và tồn tại của công ty gia đình thường lâu hơn so với các mô hình công ty khác. Điều này được lý giải bởi sự kế thừa giữa các thế hệ để duy trì điều hành và phát triển.

Tại Việt Nam hiện nay, có khá nhiều doanh nghiệp tư nhân thành công đang hoạt động theo mô hình gia đình hay thuộc sở hữu của gia đình. Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPPG) là một trong những doanh nghiệp gia đình hoạt động hiệu quả.

Tại Diễn đàn Doanh nhân nữ 2023 vừa diễn ra tại Hà Nội, Tổng Giám đốc IPPG  Lê Hồng Thuỷ Tiên đã có những chia sẻ về những kinh nghiệm từ thực tế trong việc dẫn dắt doanh nghiệp gia đình chuyển đổi để thích ứng với thực tế mới từ định hướng, lập kế hoạch phát triển tài năng kế nghiệp gia đình, tập đoàn cho đến các vấn đề đòi hỏi của thị trường về phát triển bền vững liên quan đến lao động và môi trường…

- Thưa bà Lê Hồng Thủy Tiên, là một trong doanh nghiệp gia đình đang hoạt động hiệu quả, bà có thể chia sẻ đôi chút về Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPPG)?

Bà Lê Hồng Thuỷ Tiên: IPPG là một Tập đoàn đa lĩnh vực, đã phát triển với 25 công ty thành viên. Hội đồng Quản trị có 2 thành viên thế hệ 2. Ban lãnh đạo có 4 thành viên là người trong gia đình và để chuẩn bị cho quá trình  đào tạo, bổ nhiệm thế hệ kế tiếp của gia đình vào các vị trí trong Tập đoàn trong thực tế mới hiện nay.

- Để đảm bảo hoạt động hiệu quả và thích nghi với môi trường kinh doanh thay đổi, quá trình chuẩn bị, đào tạo, bổ nhiệm thế hệ kế tiếp của gia đình vào các vị trí trong Tập đoàn đã và đang được thực hiện như thế nào, thưa bà?

Bà Lê Hồng Thuỷ Tiên: Thời gian qua, Tập đoàn của chúng tôi đã chuẩn bị đầy đủ những yếu tố cần thiết.

Bước 1 là định hướng nghề nghiệp từ rất sớm, xem xét năng khiếu từng con trong gia đình bằng cách cho các con đi theo tham dự tất cả các cuộc họp nếu có thể từ rất nhỏ, yêu cầu lắng nghe và ghi chú những gì con hiểu biết trong cuộc họp. Qua đó cho các con nhìn thấy được công việc hằng ngày, những mối quan tâm, các khó khăn, cực khổ của cha mẹ để xác định và truyền đạt các giá trị gia đình, nguyên tắc, mục tiêu kinh doanh, nói về những điểm lý thú của từng ngành.

Bước 2, lên kế hoạch đào tạo từng thành viên vào các lĩnh vực kinh doanh cụ thể của tập đoàn tại các trường đại học danh tiếng, các chương trình đào tạo chuyên sâu. Các thành viên phải học và trải nghiệm từng vị trí từ thấp nhất cho đến cao trong các tập đoàn lớn khác. Kết quả đào tạo từng vị trí sẽ được ba mẹ theo dõi từ xa để động viên khuyến khích.

Bước 3, sau đào tạo là quay về, trải nghiệm cơ sở, xây dựng kỹ năng quản lý, tạo mối quan hệ trong tập đoàn và năng lực lãnh đạo thực tế.  

Tập đoàn còn xây dựng hệ thống người hướng dẫn, đào tạo chuyên nghiệp, theo dõi và đánh giá liên tục thế hệ kế tiếp để đảm bảo việc bổ nhiệm được đúng người đúng việc bảo đảm sự phát triển tập đoàn.

- Để phát triển bền vững, thành công trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp gia đình cần phải lưu ý gì, xin bà chia sẻ?

Để thành công trong bối cảnh hiện nay, phát triển theo hướng bền vững, thế hệ sáng lập chúng tôi cũng xác định ba điểm:

Thứ nhất, không bị gò bó trong khuôn khổ của người sáng lập, không phải thế mạnh nào của cá nhân người tiền nhiệm cũng có thể công thức hóa trở thành năng lực của doanh nghiệp.

Thứ hai, cần có cách thức, lộ trình và những điểm trọng yếu cần chuyển giao cho thế hệ kế cận. 

Thứ ba, là tách bạch khía cạnh "doanh nghiệp" và khía cạnh "gia đình" để những tài nguyên của quốc gia mang tên doanh nghiệp gia đình tiếp tục lớn mạnh; đồng thời thế hệ kế tiếp có không gian để phát huy năng lực bản thân trên nền tảng doanh nghiệp gia đình.

Chúng tôi hướng đến mục tiêu: chuyển hóa từ chất, từ "cá nhân hóa" sang "tư nhân hóa", xác định chiến lược rất rõ để các thế hệ kế nhiệm "kế thừa", chứ không "thừa kế".

Điều kiện thuận lợi hiện nay là mạng lưới Internet online cộng với bài học từ nhiều doanh nghiệp lâu đời trên thế giới sẽ là chìa khóa giúp các doanh nghiệp gia đình Việt chúng tôi tiếp tục duy trì phát triển để góp phần làm thịnh vượng nền kinh tế nước nhà.

Xin cảm ơn những chia sẻ của bà!