Nữ trí thức cần tiên phong trở thành những "công dân số"

PNVN xin giới thiệu bài phát biểu tại Đại hội của Ủy viên TƯ Đảng, Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Hà Thị Nga:

Trí thức là một lực lượng đặc biệt quan trọng trong tất cả các giai đoạn xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Ngay từ rất sớm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức rõ vị trí, vai trò của người trí thức đối với cuộc cách mạng giải phóng dân tộc. Người cho rằng: "Lực lượng chủ chốt của cách mạng là công nhân và nông dân… Nhưng cách mạng cũng cần có lực lượng của trí thức".

Nghị quyết số 27-NQ/TW, ngày 6/8/2008, của Hội nghị lần thứ VII ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về "Xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước" khẳng định đội ngũ trí thức là lực lượng nòng cốt sáng tạo và truyền bá tri thức, là nguồn lực đặc biệt quan trọng, tạo nên sức mạnh của mỗi quốc gia trong chiến lược phát triển.

Tự hào truyền thống hiếu học của dân tộc Việt Nam, đội ngũ trí thức (nói chung), nữ trí thức (nói riêng) đã kế thừa, phát huy trí tuệ, tâm huyết và tinh thần yêu nước, khắc phục khó khăn, nỗ lực có nhiều đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước. Nữ trí thức Việt Nam là lực lượng tinh hoa, hội tụ những phẩm chất tốt đẹp đặc trưng của người phụ nữ Việt - là những người có trình độ học vấn cao, có năng lực tư duy độc lập, sáng tạo, truyền bá và làm giàu tri thức, tạo ra những sản phẩm tinh thần và vật chất có giá trị đối với xã hội.

Tỷ lệ nữ trí thức có trình độ cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ ngày càng tăng và được trẻ hóa; các chị tham gia hầu hết các lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội, đảm nhận nhiều vị trí, trọng trách quan trọng. Trong lĩnh vực khoa học - công nghệ, số lượng phụ nữ chiếm tỷ lệ khá cao (khoảng hơn 42%); nhiều chị có công trình nghiên cứu khoa học xuất sắc làm cơ sở hoạch định chính sách và có tính ứng dụng cao trong thực tiễn, góp phần cải thiện đời sống nhân dân.

Trong hệ thống chính trị, nữ trí thức Việt Nam đã và đang đóng góp tích cực vào việc hoạch định và thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước; đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao dân trí và bồi dưỡng nhân tài; nghiên cứu, sáng tạo những công trình khoa học, văn hóa, nghệ thuật có giá trị, nhiều sản phẩm hàng hóa, dịch vụ có chất lượng cao.

Nhìn lại chặng đường phát triển của Hội Nữ trí thức Việt Nam từ khi thành lập tới nay, sau 10 năm thành lập với hai kỳ đại hội, Hội Nữ trí thức đã phát huy vai trò tập hợp, kết nối, thấu hiểu, chia sẻ, động viên nữ trí thức trong và ngoài nước phát huy tiềm năng, trí tuệ, cống hiến cho sự nghiệp phát triển đất nước.

Trong nhiệm kỳ vừa qua, Hội Nữ trí thức Việt Nam đã triển khai hiệu quả các nội dung nhiệm vụ do Đại hội lần thứ 2 đề ra, trong đó phải kể đến những điểm nhấn nổi bật, đó là:

(1) Hội Nữ trí thức Việt Nam đã thể hiện được vai trò và uy tín đối với lực lượng nữ trí thức, thu hút ngày càng nhiều hội viên, tổ chức Hội phát triển ngày càng lớn mạnh với hơn 4.000 hội viên (tăng 2.000 so với đầu nhiệm kỳ), 8 Hội thành viên (tăng 4 Hội thành viên so với đầu nhiệm kỳ), 30 Chi hội trực thuộc (tăng 11 Chi hội); thành lập được các Trung tâm chuyên sâu (Trung tâm ứng dụng Khoa học công nghệ và khởi nghiệp, Trung tâm Khoa học công nghệ tri thức Bách khoa, Tạp chí Phụ nữ Mới).

(2) Làm tốt công tác phát hiện, tôn vinh và hỗ trợ các nữ trí thức phát triển tài năng. Tổ chức thành công Hội nghị nữ khoa học lần thứ 1, 2 với 93 công trình khoa học, 56 bài báo khoa học; chủ trì nhiều dự án cấp nhà nước và đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ ngành, trong đó có đề tài "Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ hỗ trợ phụ nữ xã Chiền Khừa, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La phát triển kinh tế gắn với an ninh quốc phòng và xây dựng nông thôn mới" với nhiều hoạt động ứng dụng có ý nghĩa thiết thực tại địa phương.

(3) Phát huy tốt vai trò của nữ trí thức tham gia hiệu quả hoạt động nghiên cứu, tư vấn, đề xuất, phản biện xã hội, xây dựng chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về giáo dục, khoa học công nghệ, bình đẳng giới và các lĩnh vực liên quan tới phụ nữ. Hỗ trợ các hội viên giới thiệu, quảng bá, đưa vào sử dụng các kết quả nghiên cứu khoa học thông qua sàn giao dịch trực tiếp và trực tuyến, các hội thảo chuyên đề, triển lãm, sự kiện truyền thông với hơn hàng trăm sản phẩm khoa học công nghệ đã được số hóa trên sàn giao dịch trực tuyến.

(4) Chủ động thực hiện các nhiệm vụ là tổ chức thành viên của Hội LHPN Việt Nam. Đóng góp tích cực vào các hoạt động chung của tổ chức Hội, nhất là hoạt động nghiên cứu, đề xuất chính sách, chương trình "Đồng hành cùng phụ nữ biên cương", Chương trình "Triệu phần quà san sẻ yêu thương"; vận động ủng hộ phụ nữ, trẻ em, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh…

(5) Mở rộng và đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế cả đa phương và song phương với nhiều đối tác là tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có yếu tố nước ngoài nhằm thúc đẩy hợp tác khoa học và quảng bá về hoạt động của nữ trí thức Việt Nam.

Với nhiều đóng góp tích cực của Hội Nữ trí thức Việt Nam trong nhiệm kỳ qua, nhiều tập thể và cá nhân là thành viên Hội Nữ trí thức ở tất cả các lĩnh vực đã vinh dự được Đảng, Nhà nước, các bộ ngành ghi nhận, vinh danh, tặng thưởng các danh hiệu, giải thưởng cao quý (trong đó có hội viên vinh dự được nhận danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới); nhiều chị được tin tưởng giao phó các chức vụ quan trọng trong lãnh đạo, quản lý.

Có được những thành tích đó, không thể không nhắc đến vai trò định hướng chiến lược và truyền cảm hứng của Chủ tịch danh dự - Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Doan, sự lãnh đạo tâm huyết, toàn diện của Chủ tịch Hội Nữ trí thức Việt Nam - Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Phạm Thị Trân Châu cũng như sự nỗ lực cố gắng không ngừng của Ban Chấp hành Hội Nữ trí thức và đông đảo hội viên nữ trí thức Việt Nam.

Thay mặt Đoàn Chủ tịch TƯ Hội LHPN Việt Nam, tôi xin chúc mừng và bày tỏ sự trân trọng trước những lao động sáng tạo và kết quả tích cực mà các tập thể, cá nhân nữ trí thức đã đạt được trong nhiệm kỳ qua.

Cùng với việc tổng kết, biểu dương các thành tích đã đạt được, chúng tôi đánh giá cao sự nghiêm túc, tinh thần cầu thị của Ban Chấp hành Hội Nữ trí thức trong việc nhìn nhận, đánh giá và chỉ ra tồn tại, hạn chế để có những giải pháp khắc phục hiệu quả cho nhiệm kỳ tới.

Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII đã xác định một trong các nội dung đột phá chiến lược là "Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao"; đồng thời định hướng: "Xây dựng đội ngũ trí thức ngày càng lớn mạnh, có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới".

Để phát huy tốt vai trò, chức năng của tổ chức Hội Nữ trí thức Việt Nam, tổ chức thành viên của Hội LHPN Việt Nam, góp phần cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Chiến lược phát triển Hội LHPN Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2035, Hội Nữ trí thức cần tiếp tục đổi mới, sáng tạo, phát triển tổ chức Hội ngày càng lớn mạnh, hiệu quả, tập hợp và phát huy tối đa tiềm năng của nữ trí thức đóng góp cho sự phát triển của phụ nữ Việt Nam và sự nghiệp phát triển đất nước.

Tại diễn đàn của Đại hội hôm nay, tôi xin trao đổi một số nội dung về nhiệm vụ nhiệm kỳ 2021-2026 để Đại hội tiếp tục nghiên cứu, thảo luận:

Thứ nhất, Hội Nữ trí thức hiện đang có hội viên ở 10 tỉnh/thành và các bộ, ngành, cơ quan, Trường Đại học, Viện nghiên cứu. Trong khi đó nữ trí thức Việt Nam là lực lượng đông đảo, có mặt ở tất cả các tỉnh/thành, các ngành, lĩnh vực. (Theo số liệu Tổng điều tra dân số 2019, cả nước có hơn 3,3 triệu phụ nữ có trình độ từ Đại học trở lên). Đây là tiềm năng lớn để Hội thu hút, tập hợp, làm tăng thêm sức mạnh của tổ chức Hội. Chính vì vậy, Hội Nữ trí thức cần không ngừng đổi mới, sáng tạo, có các hoạt động thiết thực để mở rộng, quan tâm thu hút ngày càng đông đảo nữ trí thức tham gia vào hoạt động Hội.

Hội Nữ trí thức phải thực sự là cầu nối quan trọng giữa Đảng, Nhà nước với lực lượng nữ trí thức, thể hiện vai trò nòng cốt phát huy trí tuệ, tâm huyết và khơi dậy lòng yêu nước, khát vọng vươn lên của đội ngũ trí thức cống hiến cho sự nghiệp bình đẳng giới và phát triển đất nước.

Tích cực tham gia xây dựng chiến lược thu hút, đào tạo, hỗ trợ phụ nữ học tập, nghiên cứu, sáng tạo, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn lực lao động nữ chất lượng cao...

Thứ hai, cần coi trọng công tác vận động, tuyên truyền, xây dựng hình mẫu "Nữ trí thức thời đại mới" theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Mỗi nữ trí thức cần tiếp tục nêu cao tinh thần tiên phong, gương mẫu, chủ động, tích cực hưởng ứng và tham gia vào các phong trào, các cuộc vận động của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và của Hội LHPN Việt Nam; nỗ lực vượt khó, biến "nguy" thành "cơ", là tấm gương sáng truyền cảm hứng, ngọn lửa truyền nhiệt huyết đến thế hệ trẻ, để các em có thêm quyết tâm nối tiếp thành công của thế hệ đi trước, trở thành nguồn lực quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Đặc biệt, nữ trí thức cần đi đầu, tiên phong trở thành những "công dân số", hướng dẫn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho các lực lượng phụ nữ.

Thứ ba, với thế mạnh là lực lượng tinh hoa, có trí tuệ, Hội cần tiếp tục làm tốt vai trò vận động xã hội thực hiện bình đẳng giới thông qua chủ động, tích cực tham mưu, đề xuất các vấn đề chính sách để thu hẹp khoảng cách giới bằng những cơ chế tạo điều kiện, cơ hội, môi trường thuận lợi cho nữ trí thức nghiên cứu, sáng tạo.

Thứ tư, phát huy vai trò tiền phong, nòng cốt trong công tác nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu lý luận, góp phần bổ sung lý luận về phụ nữ, công tác phụ nữ và bình đẳng giới nhằm xây dựng khung lý luận về sự phát triển bền vững của Hội LHPN Việt Nam đã được đưa thành một nhiệm vụ trọng tâm của Chiến lược phát triển Hội LHPN Việt Nam đến năm 2035.

Thứ năm, là 1 trong 2 tổ chức thành viên của Hội LHPN Việt Nam, Hội Nữ trí thức Việt Nam cần tiếp tục tích cực tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Chính quyền, xây dựng tổ chức Hội LHPN các cấp; thể hiện được vai trò là lực lượng quan trọng thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc, là tổ chức hỗ trợ đắc lực cho TƯ Hội và các cấp Hội trong toàn quốc về hoạt động Hội, nhất là các nhiệm vụ liên quan đến nghiên cứu khoa học, đề xuất chính sách, bảo vệ phụ nữ và trẻ em. Phối hợp thường xuyên hơn, chặt chẽ hơn với Hiệp hội Nữ doanh nhân Việt Nam và Hội LHPN các tỉnh, thành, đơn vị để phát huy sức mạnh và xây dựng khối đoàn kết phụ nữ, đoàn kết các dân tộc.

Bên cạnh việc đánh giá kết quả nhiệm kỳ vừa qua, xây dựng phương hướng nhiệm vụ nhiệm kỳ 2021-2026, Đại hội đã tiến hành bầu Ban Chấp hành với 60 Ủy viên là các cô, các chị đủ điều kiện, tiêu chuẩn, có uy tín, tâm huyết, trách nhiệm, có năng lực tổ chức hoạt động Hội. Thay mặt Đoàn Chủ tịch TƯ Hội LHPN Việt Nam, xin nhiệt liệt chúc mừng các Ủy viên ban Chấp hành Hội nữ trí thức Việt Nam khóa III và các chị đã được bầu vào vị trí lãnh đạo chủ chốt của Hội.

Tôi tin tưởng rằng, đội ngũ nữ trí thức Việt Nam nói chung, hội viên Hội Nữ trí thức nói riêng sẽ tiếp tục phát huy tinh thần "Đoàn kết - Đổi mới - Sáng tạo - Phát triển", đóng góp tích cực cho phong trào phụ nữ cả nước và góp phần xứng đáng xây dựng đất nước ngày một phát triển.

Nhân dịp này, Đoàn Chủ tịch TƯ Hội xin trân trọng cảm ơn tình cảm và sự quan tâm sâu sắc của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, dành cho Hội LHPN Việt Nam và các lực lượng phụ nữ Việt Nam, trong đó có nữ trí thức.

Xin trân trọng cảm ơn Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Doan, nguyên Uỷ viên BCH TƯ Đảng, nguyên Phó Chủ tịch Nước CHXHCN Việt Nam, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, Chủ tịch Danh dự Hội Nữ trí thức Việt Nam, đã luôn đồng hành và truyền cảm hứng, khát vọng vươn lên cho nữ trí thức Việt Nam.