Ông bố người Việt ở Australia giúp con yêu tiếng mẹ đẻ

Sinh ra và lớn lên ở Việt Nam, năm 2011, ở tuổi 31, anh Nguyễn Thế Dương bắt đầu hành trình nghiên cứu sinh tiến sĩ chuyên ngành Ngôn ngữ học tại Đại học Queensland, Australia. Tháng 7/2012, vợ và con trai anh, khi đó 3 tuổi, đã chuyển sang Australia. Hiện tại, con trai anh Dương đang học lớp 11 tại một trường Trung học ở thành phố Brisbane (Australia).

Là một phụ huynh, đồng thời là một người nghiên cứu ngôn ngữ và tiếng Việt, TS. Nguyễn Thế Dương ý thức rõ tầm quan trọng của việc gìn giữ tiếng Việt. Theo anh, ngôn ngữ là "cầu nối" giữa trẻ em với quê hương. Khi con trẻ sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ, các con không chỉ giữ được sự gắn kết với gia đình mà còn có khả năng khám phá, hiểu sâu sắc hơn về văn hóa và lịch sử dân tộc.

Anh Dương chia sẻ: "Khi mới sang Australia, con tôi chưa biết nói tiếng Anh và chỉ giao tiếp bằng tiếng Việt. Vì vậy, ban đầu tôi chủ động nói tiếng Anh với con để giúp con nhanh chóng thích nghi với môi trường mẫu giáo, nơi cháu gặp khó khăn trong việc giao tiếp với giáo viên và các bạn cùng lớp. Nhưng sau khoảng 4-5 tháng sống tại Australia, cháu dần hoà nhập và có thể giao tiếp bằng tiếng Anh. Câu chuyện gìn giữ tiếng Việt thực sự bắt đầu từ thời điểm này".

Gia đình anh Dương luôn tuân thủ nguyên tắc nói hoàn toàn bằng tiếng Việt tại nhà từ khi con còn nhỏ và duy trì đến tận bây giờ. Vợ chồng anh thường xuyên kể cho con nghe những câu chuyện về văn hóa, lịch sử, ngôn ngữ, âm nhạc của Việt Nam, đồng thời cho con giữ liên lạc thường xuyên với ông bà và họ hàng ở Việt Nam. 

Trong các dịp lễ Tết của người Việt, vợ chồng anh cũng thường tổ chức và tham gia các hoạt động cộng đồng để con hiểu thêm và gắn bó với nguồn cội. 

"Điều thuận lợi là hai vợ chồng tôi đều là những người làm trong lĩnh vực ngôn ngữ học và tiếng Việt. Vì vậy, chúng tôi có điều kiện để quan tâm tìm hiểu và sâu sát hơn với con trong việc gìn giữ tiếng Việt", anh Dương nói.

Nhận thấy những khó khăn này không chỉ của riêng gia đình mình, bằng kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn của mình, vợ chồng anh đã thành lập trường Yêu Tiếng Việt vào năm 2019, với mong muốn cung cấp các lớp học tiếng Việt cho học sinh người Việt khắp thế giới.

Nhờ những nỗ lực đó, con trai anh Dương năm nay 16 tuổi sử dụng tiếng Việt khá trôi chảy. Đôi khi hai vợ chồng cũng "thử" nói chuyện tiếng Anh với con thì con đã trả lời: "Con thấy kì kì khi nói chuyện với bố mẹ bằng tiếng Anh. Nếu con nói tiếng Anh với bố mẹ thì con có cảm giác bố mẹ không phải là bố mẹ của con". 

Điều này khiến anh rất mừng vì con mình đã có ý thức gắn bó, tự hào về Việt Nam và yêu tiếng Việt.

TS Dương chia sẻ: Việc gìn giữ tiếng Việt ở nước ngoài không phải điều gì khó thực hiện. Trong hành trình ấy, vai trò của cha mẹ rất quan trọng và gia đình chính là thành trì vững chãi nhất. Khi cha mẹ thường xuyên nói tiếng Việt, đọc sách, kể chuyện và chia sẻ những giá trị văn hóa thông qua tiếng Việt, con trẻ sẽ học theo một cách tự nhiên. 

Cha mẹ nên dành thời gian để hát ru, đọc truyện, đọc thơ... cho con nghe bằng tiếng Việt ngay từ khi còn nhỏ. Đặc biệt, nhiều trẻ có tiến bộ vượt bậc về tiếng Việt chỉ sau một chuyến về Việt Nam ngắn ngày. 

Nếu không có điều kiện về Việt Nam thì việc kết nối, nói chuyện thường xuyên với các thành viên trong gia đình ở Việt Nam sẽ là một kênh hữu ích.

Cha mẹ cũng có thể cân nhắc đến việc gửi con học tiếng Việt tại các trường tiếng Việt có uy tín. Điều cốt yếu trong việc dạy tiếng Việt cho trẻ ở nước ngoài là phải hiểu được tâm lý của trẻ, có cách tiếp cận và phương pháp đúng đắn, làm cho trẻ thực sự cảm thấy hào hứng, yêu thích và thấy tiếng Việt thực sự là của các em, chứ không phải là một ngôn ngữ xa lạ.