Phụ nữ mạnh mẽ tiến lên trong ngành STEM

Rào cản thường mang tính hệ thống

Lớn lên giữa những định kiến giới, Sabrina, hiện 29 tuổi, quyết định bước vào thế giới kỹ thuật, một lĩnh vực mà không nhiều nữ sinh lựa chọn. Không chỉ hoàn thành xuất sắc chương trình đào tạo, cô tìm thấy đam mê với lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học). Cô có bằng thạc sĩ về robot và trí tuệ nhân tạo từ Đại học Glasgow, Scotland. Hiện tại, Sabrina đảm nhiệm vai trò trợ lý quản lý tại Văn phòng Trí tuệ nhân tạo thuộc Hệ thống Y tế Đại học Quốc gia. 

Sabrina chia sẻ: "Những thách thức, sự đổi mới, khả năng giải quyết vấn đề cùng tính thực hành trong kỹ thuật robot mang lại cho tôi sự hài lòng vượt xa mong đợi, điều mà tôi không nghĩ mình sẽ trải nghiệm khi ban đầu chỉ miễn cưỡng học ngành này".

Các ngành nghề STEM đang phát triển mạnh mẽ, tuy nhiên, phụ nữ ở Singapore vẫn chiếm tỷ lệ chưa đến một nửa trong lực lượng lao động này. Từ 29% vào năm 2014, tỷ lệ nữ giới trong STEM đến năm 2024 tăng lên 35%. Thực tế, phụ nữ phải đối mặt với hàng loạt rào cản ở nhiều giai đoạn trong cuộc đời, từ việc bị hạn chế tiếp cận các môn học STEM bởi chính cha mẹ và giáo viên, đến các quan điểm định kiến về ngành nghề "phù hợp với nữ giới". 

Những bất bình đẳng trong tuyển dụng, môi trường làm việc kém linh hoạt, cùng áp lực cân bằng giữa sự nghiệp và gia đình khiến nhiều phụ nữ rời bỏ ngành hoặc không thể tiến xa.

Phó giáo sư Jeannie Lee, hiện ngoài 40 tuổi, thuộc Viện Công nghệ Singapore, từng là nữ sinh duy nhất trong lớp học máy tính tại trường cao đẳng. Sau đó, học Đại học Quốc gia Singapore và đến khi sang Mỹ học thạc sĩ và tiến sĩ tại Học viện Công nghệ Georgia, cô vẫn thuộc số ít phụ nữ theo đuổi các ngành khoa học máy tính và kỹ thuật điện. "Dù hiện nay phụ nữ ít gặp định kiến công khai hơn, nhưng các rào cản thường mang tính hệ thống hơn. Phụ nữ vẫn còn rất ít đại diện trong các vị trí kỹ thuật cấp cao như giám đốc công nghệ hay kỹ sư trưởng", cô nói.

Jeannie Lee cho biết hiện nữ sinh chiếm khoảng 25% sinh viên ngành công nghệ thông tin và truyền thông do cô giảng dạy, tăng đáng kể so với con số 10% cách đây một thập kỷ. Tuy nhiên, những định kiến và khuôn mẫu về giới vẫn âm thầm tồn tại trong các cuộc trao đổi giữa cô với sinh viên và gia đình họ.

Nhiều phụ nữ mạnh mẽ bước lên mở đường

Việc thiếu vắng cố vấn nữ trong ngành STEM đã thôi thúc nhiều phụ nữ mạnh mẽ bước lên và mở đường cho người đi sau. Năm 2008, chỉ mới năm tuần sau khi sinh con gái đầu lòng, Joanne Wong đã quay lại làm việc. Lúc đó, bà giữ vai trò trưởng nhóm kinh doanh tại một công ty phần mềm đa quốc gia và không muốn bỏ lỡ chuyến công tác quan trọng tới Mỹ. Bà Wong, hiện 52 tuổi và là Giám đốc Tiếp thị của công ty an ninh mạng quốc tế Exabeam, chia sẻ, bà đã bật khóc suốt chuyến bay, vì phải xa đứa con mới chào đời. 

"Khoảnh khắc ấy rất khó khăn, nhưng cũng là bước ngoặt để tôi nhận ra những thiếu sót trong hệ thống hỗ trợ dành cho phụ nữ", bà kể lại. Trải nghiệm đó trở thành động lực để Wong xây dựng mạng lưới hỗ trợ phụ nữ trong sự nghiệp và cuộc sống. Bà thành lập Mạng lưới Phụ nữ Kinh doanh, mạng lưới thiết lập khuôn khổ cho các thỏa thuận làm việc linh hoạt, giúp nhiều nhân viên được hưởng lợi.

Hiện tại, Wong đang đồng hành và hướng dẫn các nhân viên nữ trẻ cũng như sinh viên trong mạng lưới ExaGals của Exabeam, một sáng kiến trao quyền cho phụ nữ trong lĩnh vực công nghệ. Bà cũng là người truyền cảm hứng, giúp phụ nữ tự tin hơn trên con đường STEM đầy thử thách.