Phụ nữ Nhật Bản đấu tranh để tìm một vị trí trong thế giới sumo

Sumo không chỉ là một môn thể thao ở Nhật Bản. Nó là một truyền thống thiêng liêng, một màn trình diễn 1.500 năm tuổi thấm đẫm nghi lễ và nghi thức Thần đạo. Nhưng ẩn sâu bên trong nó là một điều cấm kỵ lâu đời: phụ nữ vẫn bị cấm vào võ đài truyền thống, dohyō trong tiếng Nhật.
Di sản đó đang phải đối mặt với sự phản đối âm thầm. Trong khi sumo chuyên nghiệp - môn sumo mà thế giới đã quen thuộc - vẫn còn khép kín với phụ nữ, một nhóm nhỏ nhưng đang phát triển với hơn 600 đô vật nữ (rikishi) đang có những bước tiến ở cấp độ nghiệp dư tại Nhật Bản.
Một cuộc thi nghiệp dư quốc tế dành cho nam và nữ sẽ bắt đầu vào cuối tuần này tại Bangkok.
"Tôi muốn sumo trở thành môn thể thao Olympic không phân biệt giới tính", Airi Hisano, 27 tuổi, người vừa theo đuổi sumo vừa làm việc tại Tachihi Holdings và nổi tiếng là nữ rikishi khỏe nhất Nhật Bản, chia sẻ. Cô nặng 115 kg và cao 1,72 mét.
Cô là thành viên duy nhất của câu lạc bộ sumo nữ của công ty và huấn luyện viên trưởng Daiki Toyonoshima rất hài lòng với học trò duy nhất của mình, đặc biệt là khi cô luyện tập với những nữ võ sĩ khác.

Các đô vật chuẩn bị bữa tối sau buổi tập luyện tại trại sumo ở Trường trung học Tottori Johoku tại Tottori, Nhật Bản
"Cảnh họ vật nhau và ngã sấp mặt mà không dùng tay thật sự rất ấn tượng", Toyonoshima, một cựu rikishi chuyên nghiệp, nói. "Sumo nữ rất mạnh mẽ và cường độ cũng ngang ngửa với các trận đấu của nam giới".
Bình luận viên kỳ cựu của đài NHK và quản lý câu lạc bộ Fujio Kariya cho biết môn sumo nữ có thể tạo ra tác động ở một đất nước mà vai trò giới tính còn cứng nhắc.
"Nó có thể tạo ra sự thay đổi thực sự - không chỉ trong thể thao mà còn trên toàn xã hội Nhật Bản".
Một màn trình diễn ấn tượng
Tại một địa điểm tập luyện khác, Câu lạc bộ Sumo của Đại học Keio, nữ sinh và nam sinh của đội Trường trung học Keio tập luyện cạnh nhau.
Dẫn đầu là Rio Hasegawa, 22 tuổi, nhà vô địch thế giới hạng trung năm 2024 và là nữ võ sĩ đầu tiên gia nhập Câu lạc bộ Keio kể từ khi thành lập năm 1919. Với chiều cao 1,71 mét và cân nặng 72 kg, cô cao hơn và nặng hơn hầu hết phụ nữ Nhật Bản. Vóc dáng của cô phản ánh đúng nhu cầu sức mạnh của một sumo.
Không giống như nam giới thi đấu để ngực trần trong trang phục mawashi, loại khố truyền thống, phụ nữ mặc nó bên ngoài áo thun bó và áo liền quần.

Rio Hasegawa (giữa), huấn luyện viên trong một buổi tập luyện tại Câu lạc bộ Sumo của Đại học Keio ở Tokyo
"Điều đó là không thể tránh khỏi - phụ nữ có những bộ phận cơ thể cần được che chắn", Hasegawa nói. "Tôi chưa bao giờ muốn thi đấu trong trang phục của một người đàn ông".
Cô nói thêm rằng trang phục cũng thể hiện kỳ vọng về hình ảnh cơ thể.
"Nếu tôi bỏ sumo, tôi có thể nghĩ đến việc giảm cân".
Các rikishi nam thường giảm cân sau khi rời sumo, nghiên cứu cho thấy khối lượng cơ thể lớn có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe .
"Ở Nhật Bản, mảnh mai thường được coi là đẹp", Shiho Suzuki, 19 tuổi, một trong bốn nữ rikishi của Keio, chia sẻ. "Nhưng về mặt hiệu suất và sức khỏe, gầy không phải là tất cả. Một cơ thể cường tráng, khỏe mạnh với một chút cân nặng cũng rất hấp dẫn".
Suzuki, cao 1,6 mét và nặng 78kg, cho biết các cô gái tập sumo thường bị trêu chọc - đủ để khiến một số người phải bỏ cuộc. Những người khác, như Nana Nishida, sinh viên năm hai của Đại học Keio, gọi đó là bắt nạt trắng trợn. Khi còn là học sinh trung học cơ sở, cô đã giảm 20 kg chỉ trong 3 tháng để cố gắng chấm dứt tình trạng này.
"Sumo là môn thể thao mà bạn không thể chiến thắng chỉ bằng kỹ thuật", Nishida nói. "Điều quan trọng là phải tận dụng được vóc dáng của mình".
Kể từ năm 2016, các cô gái từ khắp Nhật Bản đã đến Trường trung học Tottori Johoku - cách Tokyo khoảng 600 km (370 dặm) về phía Tây, hoặc khoảng 8 giờ lái xe - để tham dự trại huấn luyện mùa Xuân và mùa Hè kéo dài 1 tuần tại câu lạc bộ sumo dành cho nữ lớn nhất cả nước.

Một đô vật cầm đai trước buổi tập luyện tại trại sumo ở Trường trung học Tottori Johoku tại Tottori, Nhật Bản
Mục đích chính của trại hè là giúp bạn khỏe mạnh hơn, cải thiện kỹ thuật và tăng cơ - nghĩa là không được bỏ bữa. Một bữa ăn điển hình bao gồm thịt lợn sốt chua ngọt, rau, cơm trắng và khoai lang kẹo. Một nghi thức đặc trưng khác là kiểm tra cân nặng trước và sau khi ăn.
"Chúng tôi ăn để tăng cơ và duy trì cân nặng", Sora Kusuda, 15 tuổi đến từ Osaka, đã tập sumo trong 7 năm, nặng 110 kg và cao 1,65 mét, cho biết.
Dữ liệu của chính phủ cho thấy hơn 20% phụ nữ Nhật Bản ở độ tuổi 20 và 30 bị thiếu cân.
Rikishi không cố gắng giảm cân. Kusuda tìm kiếm trọng lượng cho mục tiêu khác.
"Tôi muốn trở thành nhà vô địch thế giới", cô nói.