pnvnonline@phunuvietnam.vn
Rối loạn giọng nói - chỉ dấu bất thường về sức khỏe
Bác sĩ thực hiện nội soi thanh quản để đánh giá nguy cơ mắc rối loạn giọng nói cho bệnh nhân
Theo ThS.BS Nguyễn Thị Thu Đức (khoa Tai Mũi Họng, BV Bạch Mai), rối loạn giọng nói là tình trạng giọng nói của người bệnh trở nên thay đổi khác thường. Đây là một hội chứng do nhiều nguyên nhân gây ra, cần được bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bác sĩ Đức cho biết, rối loạn giọng nói là sự thay đổi các tính chất đặc trưng của giọng nói như: cường độ, cao độ và âm sắc. Bệnh có thể diễn biến từ từ hoặc cấp tính, tỷ lệ gặp ở người lớn là 4,8-29,1% và trẻ em 1,4-6%. Rối loạn giọng nói không chỉ là dấu hiệu bất thường về sức khỏe mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến giao tiếp, công việc và chất lượng cuộc sống người bệnh.
Nguyên nhân gây rối loạn giọng nói có thể do tổn thương thực thể hoặc do rối loạn về mặt chức năng của đường phát âm. Các tổn thương thực thể bao gồm: Tổn thương não (xuất huyết não, khối u…); viêm nhiễm ở tai mũi họng (do virus, vi khuẩn, lao, nấm…); tổn thương lành tính thanh quản; tổn thương tiền ung thư; liệt dây thanh (1 bên hoặc 2 bên dây thanh). Đối với rối loạn giọng chức năng, tuy đường phát âm không bị tổn thương nhưng giọng nói bị thay đổi do các yếu tố như: tâm lý căng thẳng, stress, tăng trương lực cơ vùng cổ…
"Rối loạn giọng nói là biểu hiện bất thường của sức khỏe nên khi phát hiện giọng nói bị thay đổi, người trong cuộc cần đến khám chuyên khoa tai mũi họng, không nên tự điều trị. Việc chậm trễ trong chẩn đoán, điều trị không phù hợp và kịp thời có thể làm cho diễn biến bệnh nặng hơn, gây khó khăn cho điều trị sau này", bác sĩ Nguyễn Thị Thu Đức cho biết.
Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ khám tai, mũi, họng, thanh quản để loại trừ các nguyên nhân gây rối loạn giọng nói như: do nghe kém làm người bệnh phải nói to, viêm nhiễm mũi họng, tổn thương cấu trúc và thần kinh của đường phát âm. Tiếp theo, người bệnh sẽ được thực hiện những thăm dò chuyên sâu để chẩn đoán về nguyên nhân, mức độ rối loạn giọng nói cũng như đáp ứng với điều trị. Trong đó, nội soi hoạt nghiệm thanh quản là thăm dò không thể thiếu, luôn được lựa chọn đầu tiên khi đánh giá về rối loạn giọng nói. Phương pháp này giúp phát hiện tổn thương dây thanh ở mức độ tinh vi mà nội soi thông thường không đánh giá được. Qua đó, có thể làm thay đổi về chẩn đoán bệnh trước đó hoặc phát hiện ra các bệnh lý rối loạn giọng nói chức năng…
Cũng theo bác sĩ Đức, dựa theo nguyên nhân và mức độ rối loạn giọng nói, thầy thuốc sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân cụ thể. Các phương pháp bao gồm: điều trị nội khoa, luyện giọng, điều trị can thiệp (vi phẫu thanh quản, tiêm steroid dây thanh, phẫu thuật cắt dây thanh)…
Theo PGS.TS Lê Công Định, Trưởng khoa Tai Mũi Họng (BV Bạch Mai), rối loạn giọng nói được chẩn đoán đúng và điều trị càng sớm thì khả năng phục hồi giọng nói càng cao. Tùy thuộc vào nguyên nhân, sau khi kết thúc liệu trình điều trị tại bệnh viện, người bệnh sẽ được theo dõi và khám lại để đánh giá mức độ hồi phục giọng nói. Trong sinh hoạt hằng ngày, để duy trì giọng nói khỏe mạnh, người bệnh cần uống nhiều nước, có chế độ ăn ngủ điều độ, tránh lạm dụng các chất kích thích (rượu, bia, thuốc lá…); tránh các thói quen dễ gây tổn thương thanh quản (la hét, đằng hắng giọng, nói trong môi trường ồn).