"Tầm nhìn 2030" ở Saudi Arabia: Mở ra tương lai tốt đẹp hơn cho các nữ kỹ sư

Động lực từ "Tầm nhìn 2030"

Cô Fatimah Habib là một kỹ sư kiểm soát dự án trẻ của công ty Bechtel đang làm việc trên hệ thống tàu điện ngầm 6 tuyến mới trị giá 22,5 tỷ USD sắp khai trương ở Riyadh (Saudi Arabia).

Cô là một trong số ngày càng nhiều các kỹ sư chịu trách nhiệm thực hiện "Tầm nhìn 2030" đầy tham vọng của đất nước. Điều đáng ngạc nhiên khi cô Habib là một phần trong nhóm kỹ sư nữ ngày càng tăng, một nghề mà chỉ 3 năm trước đây phụ nữ không thể theo đuổi ở nước này.

Năm 2016, chính phủ Saudi Arabia đưa ra "Tầm nhìn 2030" - kế hoạch cải cách kinh tế và xã hội của Thái tử Mohammed bin Salman. Kể từ đó, chính phủ đã gấp rút thực hiện một loạt thay đổi mạnh mẽ, dỡ bỏ lệnh cấm hàng thập kỷ đối với việc phụ nữ lái xe, nới lỏng quy định về trang phục, yêu cầu trả lương ngang nhau. 

Năm 2020, nước này cho phép phụ nữ làm việc trong những công việc và ngành công nghiệp nguy hiểm.

1 năm sau khi "Tầm nhìn 2030" được triển khai, phụ nữ chiếm 17,6% lực lượng lao động ở Saudi Arabia. Đến năm 2021, con số đó đã tăng lên 35,6%.

Trước năm 2006, không có trường đại học nào trong nước chấp nhận nữ sinh viên kỹ thuật và bất kỳ cô gái Saudi Arabia nào muốn học ngành này đều phải ra nước ngoài để học. Tuy nhiên, kể từ năm 2016, các khoa kỹ thuật trên khắp đất nước đã dần mở cửa cho phụ nữ. 

Ngày nay, mặc dù số lượng phụ nữ Saudi Arabia theo học ngành kỹ thuật và các môn STEM khác ở trường đại học vẫn thấp hơn số lượng nam giới, tuy nhiên, khoảng cách giới trên thực tế là một trong những khoảng cách nhỏ nhất trên thế giới. 

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), năm 2021, 41,6% phụ nữ ở cao đẳng và đại học ở Saudi Arabia tốt nghiệp các môn trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học - cao thứ tư trong số tất cả các quốc gia mà OECD thu thập dữ liệu.

Ông Abdul-Rahman Al-Ghabban, Chủ tịch Công ty Bechtel Saudi Arabia (SABCO), cho biết: "3 năm trước, chúng tôi không có cơ hội tuyển dụng kỹ sư nữ. Cơ hội khai thác những tài năng nữ thực sự chỉ xảy ra sau "Tầm nhìn 2030".

Tăng cơ hội theo đuổi sự nghiệp kỹ thuật cho phụ nữ

Công ty Bechtel (chuyên về kỹ thuật, xây dựng và quản lý dự án hàng đầu) đã công bố mối quan hệ hợp tác mới với Hiệp hội Kỹ sư nữ Saudi Arabia (SWES). Đây là hiệp hội kỹ thuật đầu tiên dành cho phụ nữ ở Saudi Arabia. 

Hiệp hội được thành lập bởi 16 nữ kỹ sư trên mạng xã hội chỉ hơn 1 năm trước, hiện có hơn 400 thành viên đã đăng ký và hơn 10.000 người theo dõi. Quan hệ đối tác mới giữa Bechtel và SWES sẽ hỗ trợ mục tiêu "Tầm nhìn 2030" nhằm trao quyền cho phụ nữ trong khu vực bằng cách tăng cơ hội nghề nghiệp, bao gồm phát triển và đào tạo, cho phụ nữ trong lực lượng lao động.

"Việc đưa nhiều tài năng đa dạng hơn vào các lĩnh vực kỹ thuật và STEM ở Saudi Arabia là rất quan trọng để đạt được các mục tiêu của "Tầm nhìn 2030". Bechtel hợp tác với SWES nhằm mục tiêu truyền cảm hứng cho nhiều phụ nữ hơn ở Saudi Arabia và trên toàn thế giới theo đuổi sự nghiệp kỹ thuật và trở thành những nhà lãnh đạo tương lai", ông Al-Ghabban nói.

Bechtel và SWES sẽ cung cấp các chương trình đào tạo và phát triển, tổ chức các cơ hội kết nối và diễn thuyết, đồng thời kết nối các thành viên SWES với các cố vấn của Bechtel trong các dự án khác nhau. 

SWES cũng sẽ hợp tác với Women@Bechtel Saudi Arabia, một trong những Nhóm Nguồn lực Kinh doanh của Bechtel chuyên trao quyền cho phụ nữ tham gia, gắn bó và phát triển tại Bechtel.

Ngày nay, Bechtel có gần 4.000 nhân viên chuyên nghiệp làm việc trong các dự án và tiếp tục tuyển dụng ngày càng nhiều phụ nữ và người dân địa phương làm việc tại các dự án. 27% công dân Saudi Arabia làm việc cho công ty Bechtel là phụ nữ. 

Ông Al-Ghabban cho biết, riêng tại siêu dự án Neom nổi tiếng mà nhóm Bechtel đang làm việc, hiện có 50% kỹ sư nữ. Trong số 200 kỹ sư nữ, khoảng một nửa là công dân Saudi Arabia.

Không chỉ có Bechtel, Hãng hàng không quốc gia Riyadh Air đã thông báo tiếp nhận 27 phụ nữ bắt đầu khóa học cấp bằng 30 tháng trên con đường trở thành kỹ thuật viên máy bay. Trong một động thái mang tính đột phá và lần đầu tiên ở Saudi Arabia, các nữ kỹ sư sẽ học tập dưới sự giám sát và hướng dẫn của Trường Cao đẳng Kỹ thuật Hàng không Quốc tế tại Sân bay Riyadh. 

Điều này diễn ra sau Biên bản ghi nhớ được ký kết giữa Riyadh Air và các trường cao đẳng hàng đầu vào tháng 8/2023 và là sự hợp tác đầu tiên giữa nhiều tổ chức.

Những kỹ sư mới bắt đầu này đều là những học sinh tốt nghiệp trung học ở Saudi Arabia với điểm tốt nghiệp xuất sắc và được chọn từ hàng nghìn ứng viên khi hãng Riyadh Air hướng tới các hoạt động trong tương lai. 

Hãng hàng không này cam kết mạnh mẽ về tính toàn diện và là một dấu hiệu tích cực về vai trò của phụ nữ trong hãng. Riyadh Air đã đặc biệt lựa chọn nữ giới cho toàn bộ đợt tuyển kỹ sư thực tập sinh đầu tiên của hãng để đưa vào chương trình học việc.