pnvnonline@phunuvietnam.vn
Tìm ra gene khiến người gầy ăn mãi không béo
Một nhóm các nhà khoa học đến từ Áo, Canada, Estonia (một quốc gia ở khu vực Bắc Âu) đã xác định được gene Anaplastic Lymphoma Kinase (ALK) có thể liên quan đến vóc dáng gầy hay béo của con người. Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí Cell ngày 21/5/2020.
Trong khi các nghiên cứu trước đây chỉ tập trung vào mối liên kết giữa gene và cân nặng, phát hiện lần này có ý nghĩa quan trọng trong đánh giá nguyên nhân vì sao có những người dù ăn nhiều nhưng vóc dáng vẫn gầy.
Nghiên cứu trích xuất dữ liệu DNA từ 47.000 mẫu trong Ngân hàng sinh học Estonia của những người ở độ tuổi từ 20 đến 44 tuổi. Các nhà khoa học đã phân tích sự khác nhau trong hệ gene của nhóm người gầy khỏe mạnh so với những người có cân nặng trung bình. Kết quả nghiên cứu cho thấy, gene ALK đóng vai trò chủ đạo trong sự khác biệt giữa bộ gene của hai nhóm người.
Để kiểm tra giả thuyết trên, các nhà khoa học đã tiến hành ức chế gene ALK của một nhóm chuột. Kết quả theo dõi cho thấy, sau một thời gian bị hủy hoạt động gene ALK, những con chuột trên trở nên gầy hơn và giảm cân nặng dù vẫn có chế độ ăn uống và hoạt động tương tự như chuột bình thường.
Tiến sĩ Michael Orthofer đến từ phòng thí nghiệm Penninger (Áo), một trong những tác giả của nghiên cứu cho biết: "Chúng tôi sử dụng phương pháp đo nhiệt lượng gián tiếp đối với những con chuột đã bị ức chế hoạt động gene ALK. Kết quả cho thấy những con chuột này có biểu hiện tăng mức tiêu thụ năng lượng".
Tiến sĩ Orthorfer giải thích thêm, "Điều này chứng tỏ, cơ thể những con chuột bị ức chế gene đã đốt cháy nhiều calo hơn mức bình thường. Đây là lý do tại sao chúng vẫn gầy ngay cả khi ăn cùng một lượng thức ăn. Ngoài ra, chúng tôi nhận thấy mức hấp thụ glucozo của những con chuột này cũng cao hơn bình thường".
Gene ALK chủ yếu được tìm thấy ở một vùng cụ thể trong não gọi là nhân cận não thất của vùng dưới đồi. Các nhà nghiên cứu nhận thấy, khi vô hiệu hóa gene ALK ở vùng này, toàn bộ gene ALK trong cơ thể cũng bị ức chế hoạt động.
Theo các nhà khoa học, những phương pháp trị liệu nhằm vào gene có thể là giải pháp chữa béo phì trong tương lai. Giáo sư, Tiến sĩ Josef Penninger, Giám đốc Viện Khoa học Đời sống của Đại học British Columbia (Canada) cho biết, gene ALK thực sự là một phần của mạch não lớn liên quan đến quá trình đốt cháy năng lượng. Những người có tình trạng "ăn mãi không béo" chỉ chiếm khoảng 1% dân số. Họ có thể ăn bất cứ loại thức ăn nào mà họ muốn nhưng vẫn chuyển hóa năng lượng tốt. Tuy nhiên, vóc dáng của những người này vẫn gầy và không tăng cân.
Giáo sư Penninger cho biết thêm: "Kết quả nghiên cứu lần này là một tin vui đối với ngành khoa học. Chúng tôi có thể xác định được rằng vóc dáng của cơ thể con người có liên quan đến DNA và di truyền. Ngoài ra, từ nền tảng này, chúng tôi có thể nghiên cứu thêm các phương pháp ức chế hoạt động gene ALK trong điều trị béo phì".