Tội phạm lừa đảo trên mạng đã "nhập khẩu" vào Việt Nam

Sang Campuchia "học nghề" lừa đảo

Vào tháng 2/2025, Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ đối tượng Nguyễn Thọ Đức, (sinh năm 2000), trú tại phường Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa, về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Sau quá trình khai thác, đối tượng khai nhận, đầu năm 2024, Đức đã đến tỉnh Bavet, Campuchia và bị lôi kéo tham gia vào đường dây lừa đảo, giả danh công an để chiếm đoạt tiền. Các đối tượng trong đường dây đã đào tạo và hướng dẫn Đức cách thức gọi điện thoại, cung cấp kịch bản có sẵn để lừa đảo các nạn nhân là người Việt Nam.

Đến tháng 12/2024, Đức trở về Việt Nam và sinh sống tại thôn Yên Bằng, xã Đông Quang, tỉnh Thanh Hóa. Bằng những kỹ năng lừa đảo học được từ Campuchia, Đức giả danh là cán bộ Công an thành phố Hà Nội liên hệ với ông T.Q.B. (sinh năm 1964), trú tại xã Đồng Tiến, tỉnh Thanh Hóa, và đe dọa ông B. đang liên quan đến một đường dây tội phạm rửa tiền. 

Sau khi khiến ông B. lo sợ, Đức nhiều lần yêu cầu ông phải chuyển tiền nếu không sẽ bị bắt giam và điều tra, đồng thời hứa hẹn sau khi kết thúc điều tra sẽ được nhận lại toàn bộ số tiền. Với thủ đoạn này, Đức đã chiếm đoạt của ông B. số tiền 455 triệu đồng.

Vụ việc tiếp theo xảy ra vào tháng 5/2025, tại khu vực đường Lê Hồng Phong, phường Tam Thanh, TP Lạng Sơn, Công an tỉnh Lạng Sơn phối hợp với Công an phường Tam Thanh phát hiện, bắt giữ 4 đối tượng gồm: Hứa Văn Hội (sinh năm 2001), Triệu Văn Thượng (sinh năm 1999), Hứa Văn Được (sinh năm 1997), Lưu Văn Tính (sinh năm 1998), cùng trú tại tỉnh Lạng Sơn. 

Qua điều tra xác định, Hứa Văn Hội do có quen biết với Lành Văn Trọng sinh năm 1996, trú tại xã Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn, từ việc đi làm thuê tại các công ty lừa đảo ở Campuchia từ năm 2024. Sau khi về Việt Nam, đến cuối tháng 3/2025, Hội và Trọng thuê địa điểm tại Lạng Sơn để lắp đặt các thiết bị điện tử (trong đó có một số thiết bị Hội mang từ Campuchia về) phục vụ việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Chỉ trong khoảng thời gian ngắn 15 ngày, các đối tượng này đã lừa được khoảng 80 nạn nhân, với số tiền trên 250 triệu đồng.

Thủ đoạn của nhóm này là lập fanpage Facebook giả mạo, giống các trang công ty lịch phát triển và chạy quảng cáo trên mạng xã hội để thu hút người có nhu cầu du lịch, nghỉ dưỡng. Khi có người tương tác, bình luận thể hiện nhu cầu đi du lịch, các đối tượng sẽ chủ động nhắn tin riêng, gửi hình ảnh các khu du lịch và đưa ra mức giá rẻ hơn thị trường để những người có nhu cầu tin tưởng, lựa chọn.

Sau khi thỏa thuận và có được niềm tin của người có nhu cầu, các đối tượng yêu cầu chuyển tiền đặt cọc. Đến khi nạn nhân chuyển tiền, các đối tượng thông báo sai cú pháp chuyển, tiền bị treo và yêu cầu nạn nhân chuyển tiền lần 2 thì nạn nhân sẽ được hướng dẫn liên lạc qua Facebook của kế toán công ty để nhận lại tiền cọc. Sau đó, nhóm đối tượng tiếp tục lừa đảo tiền của nạn nhân bằng việc đóng thuế, đóng tiền xác minh do sai sót, đóng phí huỷ phòng… nếu muốn nhận lại số tiền bị treo.

Lập đường dây livestream lừa đảo công khai

Các chiêu trò lừa đảo theo kiểu lập fanpage giả mạo, đóng giả các cơ quan chức năng vẫn chỉ là hình thức "giấu mặt", nghĩa là các đối tượng không dám để lộ mặt thật khi thực hiện hành vi lừa đảo người dân. Mới đây các đối tượng lừa đảo đã có hành vi manh động ở một cấp độ cao hơn, đó là việc công khai thực hiện livestream trên mạng xã hội để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bất chấp hành vi đó diễn ra ngay trên lãnh thổ Việt Nam.

Cụ thể, ngày 21/8/2025, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Lào Cai, đã triệt phá ổ nhóm lừa đảo, bắt giữ 11 đối tượng chuyên livestream bán đá "đổ thạch" để chiếm đoạt tài sản của những người dân, gồm: Hoàng Quốc Trị (sinh năm 1993) trú tại xã Phúc Lợi, tỉnh Lào Cai; Hoàng Văn Giang (sinh năm 2000), Hoàng Văn Thứ (sinh năm 1991), Phòng Văn Khuyến (sinh năm 2003); Nông Văn Lâm (sinh năm 2003), Nông Văn Huyện (sinh năm 1991), Nông Văn Quê (sinh năm 1998), Hứa Văn Lên (sinh năm 1992), Hoàng Anh Tuấn (sinh năm 2006), Triệu Văn Trúc (sinh năm 1991) và Lăng Văn Liêm (sinh năm 1991) cùng trú tại xã Mường Lai, tỉnh Lào Cai.

Tại cơ quan Công an, các đối tượng khai nhận, từ tháng 6/2025, Hoàng Văn Giang đã lập, quản trị kênh Youtube có tên "Đá quý cổng trời An Phú". Giang bàn bạc, thống nhất với Hoàng Văn Thứ về việc tổ chức thực hiện livestream (phát trực tiếp) bán đá "đổ thạch" theo mô hình của các tổ chức lừa đảo bên kia biên giới, để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân.

Các đối tượng thuê địa điểm tại số nhà 079, đường Trần Hưng Đạo, phường Cam Đường, tỉnh Lào Cai, và địa điểm ở số 1056, Tỉnh lộ 151, thôn 1, xã Tằng Loỏng, tỉnh Lào Cai, để thực hiện thủ đoạn lừa đảo. 

Để tạo lòng tin cho các "con mồi", các đối tượng còn sử dụng khoảng 70 tài khoản Youtube ảo tham gia các phiên livestream để mua đá dưới dạng "quân xanh" nhằm đẩy lượng người tham gia live, tạo lòng tin cho người xem. Khi "đổ thạch" sẽ không có đá quý hoặc các đối tượng chỉ cài các viên đá trọng lượng nhỏ không đủ điều kiện mua lại để chiếm đoạt tài sản. Chỉ trong khoảng thời gian ngắn từ tháng 6/2025 đến nay, các đối tượng đã lừa đảo chiếm đoạt tài sản của nhiều người với tổng số tiền khoảng 10 tỷ đồng.

Với những chiêu trò lừa đảo đang diễn ra rất phổ biến và tinh vi trên không gian mạng xã hội, các đối tượng ngày càng hoạt động táo tợn, sẵn sàng tổ chức các đường dây, ổ nhóm hoạt động trong nước. Các cơ quan chức năng đã phát đi nhiều cảnh báo về vấn nạn lừa đảo này, vì vậy người dân cần hết sức đề cao cảnh giác, không nên tin theo những lời mời gọi "việc nhẹ lương cao", bỏ vốn ít thu lời nhiều, để tránh đưa mình rơi vào những cạm bẫy lừa đảo.