UBTƯ MTTQ Việt Nam góp ý dự thảo Nghị quyết đối với công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND

Dự và chủ trì hội nghị có ông Hoàng Công Thuỷ, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; ông Đặng Ngọc Huy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội.

Để chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, thực hiện sự phân công của Hội đồng bầu cử Quốc gia (tại Văn bản số 03 ngày 09/7/2025 về việc phân công soạn thảo, ban hành văn bản phục vụ công tác bầu cử), UBTƯ MTTQ Việt Nam được giao xây dựng 2 văn bản quy phạm pháp luật liên quan dến công tác bầu cử.

Theo đó, thời gian qua, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tích cực phối hợp với các chuyên gia, nhà khoa học, người hoạt động thực tiễn và các cơ quan, tổ chức liên quan xây dựng dự thảo 2 Nghị quyết. Ngày 22/8/2025 Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã gửi Dự thảo Nghị quyết đã được gửi xin ý kiến các vị Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam 34 tỉnh, thành phố; đăng tải trên website Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; dự thảo cũng đã được gửi xin Chính phủ, Văn phòng Chính phủ, Bộ Nội vụ; Văn phòng Quốc hội, các bộ, ngành, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. 

Đồng thời, dự thảo cũng đã gửi xin ý kiến các đồng chí trong Ban Thường vụ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương. Hầu hết các ý kiến góp ý đều thống nhất với Nội dung dự thảo; một số ý kiến góp ý đề nghị cân nhắc bổ sung và làm rõ hơn một số quy định; một số ý kiến góp ý liên quan đến kỹ thuật soạn thảo.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy nhấn mạnh, để kịp thời hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào trung tuần tháng 9/2025, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị với Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội và các cơ quan tổ chức có liên quan để thống nhất một số nội dung.

Theo đó, đối với Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định chi tiết hướng dẫn việc tổ chức hội nghị cử tri; việc giới thiệu người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã ở thôn, tổ dân phố; việc hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu, lập danh sách người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân trong bầu cử bổ sung, Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy nêu rõ, về thẩm quyền triệu tập và chủ trì hội nghị nơi công, các ý kiến cơ bản thống nhất với Dự thảo Nghị quyết. Có ý kiến cho rằng thẩm quyền triệu tập lấy ý kiến đối với Người ứng cử là Chủ tịch, Phó Chủ tịch Quốc hội do Ban lãnh đạo Văn phòng Quốc hội triệu tập và chủ trì như Dự thảo là chưa phù hợp. Do đó, nên quy định theo hướng việc xác định nơi lấy ý kiến cử tri nơi công tác của Người ứng cử đại biểu Quốc hội là Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.

Cũng theo Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy, đa số ý kiến cho rằng để khắc phục những khó khăn trong việc xác định Ban lãnh đạo của cơ quan, tổ chức dự thảo Nghị quyết tại điểm g khoản 2 Điều 1 quy định "Thành phần Ban lãnh đạo của cơ quan, tổ chức, đơn vị được xác định tại Quy chế tổ chức và hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị của người được dự kiến giới thiệu ứng cử; trường hợp Quy chế tổ chức và hoạt động không xác định thì căn cứ tổ chức của cơ quan, đơn vị, Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị xác định thành phần Ban lãnh đạo" là phù hợp. Có ý kiến đề nghị làm rõ tiêu chí xác định "Ban lãnh đạo" và viện dẫn cụ thể căn cứ pháp lý của Quy chế tổ chức và hoạt động của cơ quan, tổ chức để tránh vướng mắc khi áp dụng nhất là đối với tổ chức, đơn vị có cơ cấu đặc thù.

Về hình thức tổ chức hội nghị cử tri nơi công tác và nơi cư trú, Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy cho biết, các ý kiến thống nhất bổ sung hình thức tổ chức hội nghị trực tuyến hoặc gửi phiếu lấy ý kiến đến cử tri, tuy nhiên một số ý kiến cho rằng cần quy định cụ thể, chi tiết hơn việc phát phiếu, kiểm phiếu, số phiếu hợp lệ, số phiếu không hợp lệ và bảo mật thông tin người ứng cử. Đồng thời, có ý kiến đề nghị cấm quay phim, chụp ảnh, livestream tại hội nghị lấy ý kiến cử tri nơi công tác, nơi cư trú. Về vấn đề này, Ban Thường trực cho rằng việc phát phiếu, kiểm phiếu được thực hiện theo pháp luật chung về bầu cử. Một số quy định về quy định cụ thể thủ tục khác được quy định trong biểu mẫu.

Cũng theo Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy, đa số các ý kiến tán thành giữ nguyên quy định số lượng cử tri nơi công tác, nơi cư trú. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng cần điều chỉnh quy định số lượng cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, số lượng cử tri tại Hội nghị cử tri giới thiệu người của thôn, tổ dân phố ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã cho phù hợp với tổ chức chủ trương sáp nhập khu dân cư vừa qua. Về ý kiến này Ban Thường trực đã có quan điểm rõ trong dự thảo Tờ trình.

Đối với Nghị quyết liên tịch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam hướng dẫn quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy cho biết, các ý kiến thống nhất sự cần thiết phải điều chỉnh các mốc thời gian thực hiện quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đảm bảo thống nhất với các mốc thời gian được quy định tại Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân và ngày bầu cử đã được ấn định là ngày 15/3/2026. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng thời gian tổ chức các hội nghị hiệp thương khá ngắn, gấp so với yêu cầu chuẩn bị nhân sự, do vậy, nên có phương án dự phòng cho những trường hợp đặc biệt.

Về cơ cấu, cách thức xác định thành phần ban lãnh đạo cơ quan, tổ chức, đơn vị: đa số các ý kiến thống nhất với dự thảo; một số ý kiến cho rằng cần phải có quy định rõ hơn, cụ thể hơn để thuận lợi cho quá trình thực hiện. Do đó, Ban Thường trực đã điều chỉnh, bổ sung trong dự thảo nguyên tắc xác định Ban lãnh đạo của cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc thành phần họp để dự kiến người giới thiệu ứng cử.

Về quy định liên quan đến số dư người ứng cử: đa số ý kiến thể hiện sự nhất trí với dự thảo; bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng, nên quy định về số dư người ứng cử cụ thể trong Nghị quyết liên tịch để trong quá trình hiệp thương làm cơ sở cho MTTQ và cơ quan, tổ chức các cấp thực hiện, đảm bảo đủ số dư theo quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND.

Từ ý kiến gợi mở của Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy, tại Hội nghị, đại biểu tham dự đã tập trung thảo luận, làm rõ, cho ý kiến thống nhất đối với các nội dung đối với hai Nghị quyết. Đa số đại biểu bày tỏ sự đồng thuận với quy định về thành phần tham dự cuộc họp giới thiệu người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ứng cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân trong dự thảo. Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị cần quy định rõ ràng, chi tiết hơn để bảo đảm thuận lợi trong quá trình triển khai thực hiện.