UN Women tròn 15 tuổi: Thúc đẩy quyền của phụ nữ và trẻ em gái

Đủ kinh nghiệm để hành động

Năm 2025 đánh dấu một cột mốc quan trọng của UN Women: 15 năm là tiếng nói hàng đầu và là đồng minh đáng tin cậy trong hành trình hướng tới bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ toàn cầu. 

Được thành lập vào tháng 7/2010, hoạt động tại hơn 80 quốc gia, UN Women đã trở thành một động lực dẫn dắt các chiến dịch, tập hợp mọi người trên thế giới đấu tranh cho quyền, sự bình đẳng của 4 tỷ phụ nữ và trẻ em gái.

Thế giới vẫn chưa đạt được bình đẳng giới. Sự bất bình đẳng này gây ra tổn thất lớn cho hành tinh, hòa bình và tất cả mọi người. Mức độ lo ngại về bất bình đẳng giới tăng 60%, với hơn 150 báo cáo của các chính phủ cho thấy bạo lực trên cơ sở giới gia tăng. Cứ 10 phụ nữ và trẻ em gái thì có 1 người sống trong cảnh nghèo đói cùng cực. 

Dự báo, thế giới sẽ phải mất 137 năm nữa mới xóa bỏ được tình trạng này. 103 quốc gia chưa từng có nguyên thủ quốc gia là nữ. Dự báo phải mất 130 năm nữa mới đạt được bình đẳng giới trong bộ máy lãnh đạo chính phủ. Gần ¼ tổng số quốc gia đang phải đối mặt với làn sóng phản đối quyền phụ nữ. Hơn 600 triệu phụ nữ và trẻ em gái sống gần các khu vực xung đột. 

Sự gia tăng khoảng cách giới trên không gian mạng đang ở mức báo động. 90% các tổ chức vì quyền phụ nữ ở các khu vực khủng hoảng đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi việc cắt giảm ngân sách dành cho các vấn đề về bình đẳng giới và quyền phụ nữ.

UN Women được ra đời để đối mặt với những thách thức, từ quyền bình đẳng trong kỹ thuật số đến khả năng phục hồi trước những tác động của biến đổi khí hậu. UN Women hỗ trợ nhiều nhóm đối tượng phụ nữ, từ các khu vực xung đột đến các cơ quan dân cử, từ các làng mạc xa xôi đến phòng họp. 

UN Women tăng cường tiếng nói của những nhóm phụ nữ dễ bị tổn thương. Cơ quan này cũng tài trợ và hợp tác với các tổ chức do phụ nữ lãnh đạo và tiến hành nghiên cứu thúc đẩy sự thay đổi chính sách.

Nâng cao năng lực vì phụ nữ và trẻ em gái

Nhân kỷ niệm 15 năm hoạt động, UN Women tái khẳng định lời hứa sẽ không ngừng đồng hành cùng phụ nữ và trẻ em gái toàn cầu. Năm nay cũng đánh dấu kỷ niệm 25 năm Nghị quyết 1325 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh, trong đó đưa quan điểm về giới vào tất cả các nỗ lực hòa bình và an ninh của Liên hợp quốc nhằm tăng cường sự tham gia của phụ nữ. 

UN Women cũng kêu gọi các nhà lãnh đạo toàn cầu bảo vệ và thực hiện Chương trình nghị sự 2030 và các Mục tiêu Phát triển Bền vững.

UN Women đưa ra những lời kêu gọi hành động nhằm thúc đẩy bình đẳng giới:

1. Chấm dứt xung đột: Khoảng 612 triệu phụ nữ và trẻ em gái đang sống trong phạm vi 50 km tính từ khu vực xung đột, cao hơn 50% so với một thập kỷ trước. Cần tăng cường đầu tư vào phòng ngừa xung đột, hòa giải và xây dựng hòa bình để bảo vệ những nhóm dân cư dễ bị tổn thương này.

2. Thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong tiến trình hòa bình: Nhiều nghiên cứu đã chứng minh mối tương quan chặt chẽ giữa tính bền vững của các thỏa thuận hòa bình và sự tham gia của phụ nữ trong các cuộc đàm phán hòa bình. 

Tuy nhiên, từ năm 2020 đến năm 2023, phụ nữ vắng mặt 8 trong số 10 cuộc đàm phán hòa bình và 7 trong số 10 nỗ lực hòa giải. Các đảng phái chính trị, các nhà đàm phán xung đột và các tác nhân quan trọng khác phải duy trì các cam kết toàn cầu về sự tham gia bình đẳng của phụ nữ vào các tiến trình hòa bình.

3, Xóa đói giảm nghèo: Với 1/10 phụ nữ và trẻ em gái sống trong cảnh nghèo đói cùng cực (dưới 2,15 USD/người/ngày), dự báo phải mất 137 năm nữa mới chấm dứt được tình trạng nghèo đói. 

Các chính phủ cần phải áp dụng các chính sách bảo trợ xã hội mạnh mẽ, chẳng hạn như hỗ trợ tiền mặt cho các gia đình có thu nhập thấp, chế độ nghỉ thai sản có lương và hệ thống lương hưu an toàn.

4. Chấm dứt tình trạng mất an ninh lương thực: Mặc dù phụ nữ sản xuất ra 1/3 lượng lương thực toàn cầu nhưng số phụ nữ phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực ở mức độ từ trung bình đến nghiêm trọng nhiều hơn nam giới tới 47,8 triệu người. 

Các chính phủ cần ban hành luật pháp và chính sách để thu hẹp khoảng cách giới trong năng suất nông nghiệp và khoảng cách lương theo giới trong hệ thống lương thực. Những biện pháp này có thể làm giảm 45 triệu người thiếu an ninh lương thực.

5. Chống bạo lực đối với phụ nữ: Cứ 10 phút lại có 1 phụ nữ hoặc trẻ em gái bị bạn đời hoặc người thân sát hại. Năm 2023, có 85.000 phụ nữ và trẻ em gái bị sát hại có chủ đích. Chính phủ và các tổ chức phải tăng cường luật pháp về phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ, cải thiện việc thu thập dữ liệu và thúc đẩy chính sách không khoan nhượng. 

Các đối tác cũng phải tăng tài trợ cho các tổ chức và cơ quan bảo vệ quyền phụ nữ, những tổ chức bảo vệ những người bị bạo lực và gia đình họ.

6. Thúc đẩy phụ nữ tiếp cận nền kinh tế: Mặc dù phụ nữ làm công việc chăm sóc không được trả lương nhiều hơn nam giới gấp 2,5 lần nhưng họ lại bị hạn chế tiếp cận thị trường lao động chính thức. 

Đầu tư vào các hệ thống chăm sóc như chăm sóc trẻ em và chăm sóc người bệnh hoặc người già có thể tạo ra gần 300 triệu việc làm vào năm 2035, qua đó thay đổi cuộc sống của mỗi cá nhân.

7. Tăng cường sự lãnh đạo và tham gia chính trị của phụ nữ: Hiện nay, gần 75% các nhà lập pháp trên toàn cầu là nam giới. Thực hiện hạn ngạch có hiệu quả sẽ mở ra cánh cửa cho phụ nữ tham chính.

8. Thu hẹp khoảng cách giới trong lĩnh vực kỹ thuật số: Năm 2024, số nam giới sử dụng Internet nhiều hơn nữ giới 277 triệu người. Con số thống kê này cho thấy khoảng cách giới đáng lo ngại trong lĩnh vực kỹ thuật số. 

Nếu tình trạng này tiếp diễn, dự báo sẽ khiến các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình bị thiệt hại 500 tỷ USD trong 5 năm tới. Cần phải xóa bỏ các rào cản đối với sự tham gia của phụ nữ và trẻ em gái trong khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

9. Đảm bảo bình đẳng giới trong giáo dục: Với hơn 119 triệu trẻ em gái chưa được đến trường, 39% phụ nữ trẻ chưa hoàn thành bậc trung học phổ thông, Chính phủ cần có chính sách giảm chi phí học tập, cung cấp hỗ trợ tài chính và đảm bảo môi trường giáo dục an toàn và hòa nhập.