UNDP tại Việt Nam: Tỷ lệ phụ nữ ở vị trí lãnh đạo thôn bản còn thấp

Ngày 19/10, Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam đã tổ chức Hội thảo "Phụ nữ tham chính và khởi xướng sáng kiến trong sự nghiệp phát triển đất nước" tại Hà Nội, nhằm đưa ra những khuyến nghị thiết thực trong việc tăng cường sự tham gia chính trị của phụ nữ ở Việt Nam.

Phát biểu tại chương trình, bà Bà Ramla Al Khalidi – Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam cho biết, Hội thảo này là cơ hội để UNDP được lắng nghe và chia sẻ với các cơ quan, đơn vị trong Chính phủ và các tổ chức phi Chính phủ, đặt bình đẳng giới trong các cơ quan công quyền lên ưu tiên hàng đầu của quốc gia.

"Vào những năm 1920, chính bà của tôi đã liều mạng đấu tranh giành vị trí trong một môi trường do nam giới thống trị - nơi mà phụ nữ bị từ chối bỏ phiếu và được cho rằng họ nên ở nhà. Ngày nay, nhờ sự hy sinh của nhiều phụ nữ và một số nam giới dũng cảm, chúng ta thấy nhiều tấm gương phụ nữ thành công trên chính trường ở nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, tỷ lệ phụ nữ tham gia công tác chính trị vẫn còn rất ít và với tốc độ phát triển như hiện tại, bình đẳng giới ở các vị trí quyền lực cao nhất sẽ khó có thể đạt được trong 130 năm nữa" – bà Ramla Al Khalidi chia sẻ.

Tại Việt Nam, số lượng phụ nữ tham chính đã đạt được những tiến bộ đáng khen ngợi so với các nước trong khu vực. Theo Báo cáo Khoảng cách giới của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2022, Việt Nam đạt 0,705 trên thang điểm từ 0 đến 1 về chỉ số chênh lệch giới, xếp thứ 83 trong số 146 quốc gia, cải thiện vị trí từ 87 vào năm 2021. Theo đó, kết quả bầu cử năm 2021 đã tăng về số lượng nữ đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội khóa 15 hiện nay là 30,26%, cao hơn so với nhiệm kỳ trước. Tương tự, số lượng đại diện phụ nữ trong Văn phòng Hội đồng Nhân dân các cấp cũng cao hơn.

Mặc dù Việt Nam có những mục tiêu đầy tham vọng do Đảng đặt ra đến năm 2030, bao gồm 35% nữ đại biểu trong Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp và ít nhất 20% đến 25% thành viên của các cấp ủy Đảng các cấp, tuy nhiên, trong Đại hội Đảng lần thứ 13 và trong Bộ Chính trị khóa 13, số lượng phụ nữ đã giảm khiến mục tiêu thu hẹp khoảng cách phụ nữ tham gia các vị trí lãnh đạo và quản lý trong lĩnh vực chính trị chưa đạt được.

Ở cấp địa phương, sự tham gia của phụ nữ còn phải đối mặt với những thách thức lớn hơn. Theo kết quả của UNDP PAPI (Chỉ số Hiệu quả Quản trị và Hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam), trong 2 năm qua, phụ nữ đặc biệt ít được đại diện ở cấp địa phương, đặc biệt là các vị trí lãnh đạo thôn bản. Năm 2019, trong số 812 thôn được khảo sát, chỉ có 101 thôn (chiếm 12%) có lãnh đạo là nữ, 88% còn lại là trưởng thôn nam.

Bà Ramla Al Khalidi cho biết, UNDP đánh giá phụ nữ ngày càng được coi là tác nhân tích cực của sự thay đổi. Vì lý do đó, phương pháp tiếp cận của UNDP là trao quyền cho phụ nữ bằng cách thúc đẩy họ tham chính ở tất cả các cấp. Bên cạnh việc giải quyết những bất bình đẳng về cơ cấu, UNDP cũng coi phụ nữ là đối tác chiến lược mà sự tham gia tích cực và khả năng của họ trong việc lập kế hoạch, thiết kế và thực hiện là điều cần thiết cho tất cả các chương trình của UNDP.

Việt Nam chỉ còn 3 năm nữa để đạt mục tiêu 60% cơ quan nhà nước và chính quyền địa phương có lãnh đạo chủ chốt là nữ vào năm 2025. Vì vậy, thông qua hội thảo, trưởng đại diện UNDP tại Việt Nam mong muốn các diễn giả chia sẻ về những nỗ lực chung của các cơ quan, đơn vị trong việc giải quyết các chuẩn mực và niềm tin xã hội đã ăn sâu vào các nhà lãnh đạo nữ, đồng thời chia sẻ các phương pháp để tăng cường năng lực lãnh đạo, thúc đẩy vai trò lãnh đạo của phụ nữ trong tương lai, nhằm giải quyết khoảng cách giới hiện có và xác định một lộ trình rõ ràng để đạt được tất cả các mục tiêu quốc gia.

Cuối cùng, Bà Ramla Al Khalidi một lần nữa nhấn mạnh, Lịch sử Việt Nam đã có nhiều nữ anh hùng kiệt xuất, truyền cảm hứng về khả năng lãnh đạo xuất sắc, khả năng phục hồi và sự kiên trì của họ như Hai Bà Trưng và Bà Triệu. Chúng ta tin tưởng rằng Việt Nam thực sự có khả năng dẫn đầu việc đổi mới chương trình nghị sự và phụ nữ tham chính trong khu vực.