Ưu tiên vaccine được phân bổ để tiêm chủng cho trẻ chưa được tiêm mũi 1 vaccine 5 trong 1

Sáng 14/12/2023, Bộ Y tế đã tổ chức tiếp nhận, thông báo kế hoạch tổ chức tiêm chủng 490.600 liều vaccine DPT-VGB-Hib (SII) do Chính phủ Úc viện trợ. Tại đây, Bộ trưởng Bộ Y tế đã nêu rõ, Bộ Y tế đã quyết liệt chỉ đạo các đơn vị, địa phương, phối hợp Bộ, ban ngành liên quan để sớm có vaccine phục vụ cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng Nghị quyết số 98/NQ-CP ngày 10/7/2023 của Chính phủ.

Tối ngày 15/12/2023, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương sẽ nhận số vaccine này tại sân bay Nội Bài (Hà Nội) và thực hiện kế hoạch phân bổ cho 63 tỉnh, thành phố tổ chức tiêm chủng vaccine 5 trong 1 từ tháng 12/2023, dự kiến số vaccine này đủ sử dụng từ 1-2 tháng tới.

Bộ Y tế cho biết, về nguyên tắc phân bổ căn cứ nhu cầu theo đề xuất và thực tiễn triển khai của 63 tỉnh/thành phố, Bộ Y tế đã xây dựng kế hoạch phân bổ vaccine theo nhu cầu và hướng dẫn các địa phương triển khai theo thứ tự ưu tiên, cụ thể:

+ Thứ nhất, ưu tiên vaccine được phân bổ để tiêm chủng trẻ chưa được tiêm mũi 1 vaccine 5 trong 1. Ưu tiên trước cho trẻ có nhóm tuổi nhỏ nhất từ 2 tháng tuổi trước rồi mới đến những trẻ có tháng tuổi lớn hơn bao gồm cả những trẻ trên 12 tháng tuổi.

+ Thứ hai, là tiêm trả mũi 2, mũi 3 cho những trẻ chưa được tiêm đủ 3 mũi vaccine 5 trong 1 bao gồm cả trẻ trên 12 tháng tuổi.

Với số lượng vaccine được Chính phủ Úc hỗ trợ, các địa phương sẽ triển khai theo thứ tự ưu tiên nêu trên và Chương trình Tiêm chủng mở rộng sẽ cấp vaccine phù hợp với số đối tượng trẻ tại các tỉnh/thành phố. Vaccine sẽ được cung ứng tới 63 tỉnh/thành phố, đặc biệt là cho các tỉnh miền núi, vùng sâu vùng xa.

Hiện nay, Chương trình Tiêm chủng mở rộng do Nhà nước chi trả toàn bộ được triển khai trên toàn quốc từ năm 1985, nhằm cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi. Tới nay đã có 10 loại bệnh truyền nhiễm phổ biến, nguy hiểm được sử dụng vaccine miễn phí cho trẻ em và phụ nữ có thai được triển khai trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng trên toàn quốc. Các loại vaccine bao gồm vaccine phòng bệnh lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib, bại liệt, sởi, rubella và viêm não Nhật Bản.

Về nguyên nhân thiếu hụt vaccine, giai đoạn năm 2016-2022, Chương trình Tiêm chủng mở rộng được bố trí kinh phí mua vaccine từ nguồn Chương trình mục tiêu y tế - dân số giai đoạn 2016-2020. Ngoài nguồn mua vaccine theo hình thức hoạt động của dự án, vaccine được hỗ trợ từ Tổ chức GAVI và các tổ chức nước ngoài khác viện trợ.

Trong những năm gần đây, sự hỗ trợ nguồn lực từ GAVI (Liên minh Toàn cầu về vaccine và Tiêm chủng) và các tổ chức quốc tế có sự chuyển dịch cách thức hỗ trợ do Việt Nam nằm ngoài danh sách các nước có thu nhập thấp, kinh tế kém phát triển, một số loại vaccine viện trợ cần phải đối ứng sau khi tiếp nhận.

Năm 2023, thực hiện Luật Ngân sách, các địa phương phải thực hiện các thủ tục mua sắm vaccine từ ngân sách của địa phương, tuy nhiên gặp khó khăn trong việc bố trí, phê duyệt kinh phí, vướng mắc thủ tục đấu thầu, phê duyệt giá cũng như kinh nghiệm triển khai...

Trước yêu cầu thực tiễn, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định giao kinh phí để Bộ Y tế thực hiện mua tập trung các loại vaccine.

Song song với các giải pháp về pháp lý, Bộ Y tế phối hợp đề xuất hỗ trợ, viện trợ với các tổ chức quốc tế trong và ngoài nước để cung ứng vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Ngày 15/12, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương đã thực hiện tiếp nhận, bàn giao 490.600 liều vaccine 5 trong 1 do Chính phủ Úc viện trợ. Bộ Y tế đã chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện các thủ tục tiếp nhận, kiểm định vaccine, phân bổ cho 63 tỉnh, thành phố tổ chức tiêm chủng.

Đối với vaccine có khả năng sản xuất trong nước (10 loại vaccine), Bộ Y tế đã rà soát các quy định của pháp luật và thực hiện mua theo hình thức đặt hàng (quy trình gồm 9 bước).

Bộ Y tế đã thẩm định, gửi Bộ Tài chính xem xét, phê duyệt phương án giá tối đa, trên cơ sở đó Bộ Y tế sẽ phê duyệt phương án giá cụ thể. Bộ Y tế đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để giải quyết, dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023.

Để giải quyết căn cơ, lâu dài, Bộ Y tế đang phối hợp với các bộ, ngành liên quan tham mưu sửa đổi quy định về hoạt động tiêm chủng, trong đó cho phép bố trí ngân sách trung ương để đảm bảo kinh phí mua vaccine cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng.

Dự kiến hoàn thành tháng 1/2024, hoàn thành việc mua sắm các vaccine đặt hàng trong nước (10 loại) trong tháng 12/2023 theo số lượng tỉnh, thành phố đề xuất nhu cầu đến tháng 6/2024. Theo đó, sẽ đảm bảo hoạt động cung ứng vaccine năm 2024 trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, đáp ứng nhu cầu của người dân hiện nay. Nếu được giao ngân sách sớm hơn, Bộ Y tế sẽ sớm tiến hành đặt hàng hoặc đấu thầu mua sắm vaccine cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng theo đúng quy định của pháp luật.

Thời gian tới, Bộ Y tế cũng sẽ rà soát nguồn vaccine, tích cực làm việc với các nhà tài trợ trong nước và nước ngoài hỗ trợ nguồn lực cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng.

Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo các đơn vị thực hiện cung ứng vaccine theo các quy định hiện hành. Tiếp tục chỉ đạo các địa phương chủ động trong giám sát, phát hiện dịch và đáp ứng, triển khai các biện pháp về tiêm chủng vaccine cho đối tượng nguy cơ cao tại ổ dịch để khoanh vùng, không để bệnh lây lan.