Vai trò không thể thiếu của phụ nữ ASEAN trong xử lý xung đột và thúc đẩy hòa bình bền vững

Trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN 53 và các Hội nghị liên quan (AMM 53), tối 10/9, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã chủ trì phiên Đối thoại cấp Bộ trưởng ASEAN về tăng cường vai trò của Phụ nữ vì hoà bình và an ninh bền vững. Các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, Bộ trưởng Ngoại giao Australia, Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc, Tổng Thư ký ASEAN đã tham dự. 

Bên cạnh đó còn có Đại sứ Nguyễn Phương Nga - Chủ tịch Liên hiệp các Tổ chức Hữu nghị Việt Nam, Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga - Cố vấn cao cấp Ban Thư ký Quốc gia ASEAN 2020, Đại diện Việt Nam tại Nhóm phụ nữ ASEAN vì hoà bình, Đại sứ Nguyễn Thái Yên Hương - Chủ tịch Ủy ban liên chính phủ ASEAN về nhân quyền 2020 (AICHR) và đại diện một số Bộ ngành của Việt Nam tham dự hội nghị.

Mở đầu Đối thoại, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhắc lại Tuyên bố của Lãnh đạo ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 31 (tháng 11/2017) khẳng định ủng hộ chương trình nghị sự ASEAN về Phụ nữ - Hoà Bình - An ninh (WPS). Phó Thủ tướng nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của phụ nữ trong xử lý xung đột và thúc đẩy hoà bình bền vững. Theo Phó Thủ tướng, 20 năm trước, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã ra Nghị quyết 1325 về Phụ nữ, Hòa bình và An ninh. Đây là cơ sở để cộng đồng quốc tế hợp tác thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong mọi mặt của hòa bình, ngăn ngừa xung đột và bảo vệ quyền của phụ nữ. Phó Thủ tướng cũng cho rằng mặc dù đã hình thành nhận thức rộng rãi về tầm quan trọng của phụ nữ trong tiến trình hoà bình nhưng phụ nữ vẫn chưa hiện diện rộng rãi, nhất là trong tham gia ngăn ngừa, hòa giải xung đột.

Các đại biểu đã thảo luận về định hướng thúc đẩy vai trò và hành động chung của phụ nữ ASEAN góp phần tăng cường hòa bình thực chất và bền vững, an ninh và thịnh vượng trong khu vực. Các đại biểu khẳng định tầm quan trọng và vai trò của phụ nữ không chỉ trong lĩnh vực chính trị và an ninh, mà cả trong kinh tế và xã hội. Đại diện các nước nhấn mạnh vai trò không thể thiếu, sự tham gia bình đẳng, đầy đủ và có hiệu quả của phụ nữ trong mọi giai đoạn của tiến trình củng cố hòa bình, phòng ngừa, giải quyết xung đột và những đe doạ an ninh phi truyền thống.

Phát biểu tham luận tại phiên Đối thoại, Đại sứ Nguyễn Phương Nga - Chủ tịch Liên hiệp các Tổ chức Hữu nghị Việt Nam - đề nghị ASEAN cần nỗ lực lồng ghép vấn đề giới trong cả 3 trụ cột cộng đồng; coi bình đẳng giới và triển khai chương trình nghị sự WPS là ưu tiên trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025. Đánh giá phát triển bền vững và dung nạp không chỉ là mục tiêu mà còn là phương tiện phòng ngừa những đe doạ và rủi ro ảnh hưởng tới hòa bình bền vững, Đại sứ Nguyễn Phương Nga cho rằng, các chiến lược xây dựng hòa bình trong ASEAN cần được lồng ghép trong các kế hoạch nhằm hiện thực hóa Chương trình Nghị sự về Phát triển Bền vững 2030. Bà cho biết Việt Nam đã cử lực lượng nữ gìn giữ hòa bình sang châu Phi giúp người dân nơi đây trong kỹ thuật nông nghiệp, may khẩu trang phòng ngừa đại dịch COVID-19…

Các đại biểu dự Đối thoại nhất trí sẽ nỗ lực thúc đẩy bình đẳng giới đề cao quyền của phụ nữ, được tham gia đầy đủ và có ý nghĩa trong các cấp ra quyết định. Tại khu vực, các nước khẳng định sẽ tăng cường hoạt động của Nhóm Phụ nữ ASEAN vì hòa bình (AWPR) và thúc đẩy kết hợp chương trình nghị sự ASEAN về phụ nữ - hòa bình - an ninh vào các chương trình và chính sách trên cả 3 trụ cột cộng đồng ASEAN. Đồng thời các nước cũng cam kết sẽ làm sâu sắc quan hệ hợp tác giữa ASEAN và các đối tác qua các khuôn khổ và cơ chế về WPS như ASEAN+1, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á, Diễn đàn khu vực và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng.

Theo Tuyên bố báo chí của Chủ tịch về kết quả Đối thoại, ý kiến và đề xuất của phiên đối thoại sẽ được chuyển đến các cơ quan liên quan của ASEAN để xem xét, triển khai.