Vẫn còn những định kiến về giới: Phụ nữ phải ngồi mâm dưới

Bà Lý Thị Liên, Huyện uỷ viên, Chủ tịch Hội LHPN huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang đã có những chia sẻ về một số vấn đề nổi cộm.

Xin bà cho biết những vấn đề nổi cộm liên quan đến bình đẳng giới ở địa bàn, nhất là trong đồng bào DTTS?

Huyện Lục Ngạn có 8 dân tộc chính, đó là Kinh, Tày, Nùng, Cao Lan, Sán Dìu, Sán Chí, Dao, Hoa. Đồng bào DTTS chiếm 51% tổng số dân, sống đan xen ở 322 thôn, tổ dân phố. Nhiều thôn có 100% số hộ là người dân tộc thiểu số như thôn Cổ Vài, xã Sơn Hải; thôn Na Lang, xã Phong Minh. Tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện năm 2022 còn 4,86%, trong đó các xã vùng cao có tỷ lệ hộ nghèo bình quân là trên 7,6%.

Đồng bào DTTS trên địa bàn huyện cơ bản còn lưu giữ bản sắc văn hóa riêng như ngôn ngữ, phong tục cưới hỏi, hát dân ca... Tuy nhiên vấn đề liên quan đến bình đẳng giới vẫn còn tồn tại trong đời sống xã hội, vẫn còn những định kiến về giới như  ưu tiên con trai được đi học hơn con gái; phụ nữ phải ngồi mâm dưới, có khách không được ăn chung; con dâu không được ngồi cùng mâm với bố chồng…

Và trong cộng đồng vẫn còn tư tưởng trọng nam, khinh nữ, đánh giá thấp vai trò làm chủ kinh tế của phụ nữ. Đặc biệt vai trò và năng lực của phụ nữ trong tham gia chính trị vẫn còn hạn chế. Để đạt được sự bình đẳng thực sự giữa nam và nữ vẫn còn nhiều khó khăn do tư tưởng "trọng nam, khinh nữ", những hủ tục lạc hậu vẫn còn ăn sâu trong trong tiềm thức của một bộ phận người dân, nhất là vùng đồng bào DTTS, vùng cao, vùng khó khăn.

Theo bà, điều đáng lo ngại nhất đối với phụ nữ, trẻ em người DTTS là gì? Địa phương có những biện pháp, chính sách gì để tuyên truyền, vận động bình đẳng giới?

Tình trạng chênh lệch giới tính ở các cấp học ngày càng rõ rệt và theo chiều hướng, số trẻ em trai nhiều hơn số trẻ em gái. Hiện nay, tỷ lệ mất cân bằng giới tính còn cao, tỷ số giới tính khi sinh 120,3 bé trai/100 bé gái do người dân khó thay đổi tư tưởng nếp nghĩ "trọng nam khinh nữ". Trong cơ chế thị trường và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đã phát sinh nhiều vấn đề xã hội có liên quan trực tiếp đến phụ nữ, như tình trạng thất nghiệp, ly hôn, tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật diễn biến phức tạp,... tác động không nhỏ tới phụ nữ và trẻ em gái. Hội LHPN huyện Lục Ngạn chỉ đạo các cấp Hội ban hành các văn bản chỉ đạo, lồng ghép triển khai thực hiện nội dung công tác bình đẳng giới với nhiều chương trình, dự án, chính sách trên địa bàn.

Với đặc thù của địa bàn có nhiều đồng bào DTTS, Hội có những hoạt động gì liên quan đến bình đẳng giới trong thời gian qua?

Hiện nay, Hội LHPN huyện Lục Ngạn có 50.611 hội viên, trong đó có 16.449 hội viên người DTTS. Các cấp Hội trên địa bàn huyện luôn tăng cường nắm bắt tình hình tư tưởng, tâm tư, nguyện vọng của hội viên, phụ nữ và nắm chắc diễn biến tình hình, giải quyết những mâu thuẫn nội bộ ngay từ cơ sở, không để xảy ra các "điểm nóng", nhất là ở những vùng có đông đồng bào DTTS.

Bên cạnh đó, để tạo sự chuyển biến trong thực hiện bình đẳng giới, hàng năm, Hội đều có kế hoạch cụ thể, thực hiện có hiệu quả các đề án về thực hiện bình đẳng giới. Đồng thời tổ chức tuyên truyền về phòng, chống tệ nạn xã hội, ma túy, tín dụng đen, bạo lực, xâm hại phụ nữ, trẻ em; phòng, chống tai nạn thương tích cho trẻ em.

Thời gian tới, Hội có hướng đi nào đổi mới để thúc đẩy bình đẳng giới tại địa phương?

Với chức năng của Hội LHPN tham mưu đề xuất, tham gia xây dựng, phản biện xã hội và giám sát việc thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước có liên quan đến phụ nữ, gia đình, trẻ em và bình đẳng giới; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ nữ.
Để đổi mới thúc đẩy bình đẳng giới tại địa phương, Hội LHPN huyện tiếp tục bám sát các chương trình, nội dung của Dự án 8, tuyên truyền, vận động thay đổi "nếp nghĩ, cách làm" góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em được các cấp Hội phụ nữ triển khai.

Thực hiện phong trào thi đua nhiệm kỳ 2022 - 2027, Hội LHPN huyện Lục Ngạn tập trung phát động cán bộ, hội viên phụ nữ thực hiện Phong trào thi đua "Xây dựng người phụ nữ Việt Nam thời đại mới" (có tri thức, có đạo đức, có sức khoẻ, có trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và đất nước) gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch".

Xin cảm ơn bà về buổi trò chuyện này!