pnvnonline@phunuvietnam.vn
Vùng đất Blue Zones: Không gian sống của những người thọ nhất thế giới
Một góc nhỏ của đảo Ikaria. Ảnh: Getty
Ikaria là một hòn đảo của Hy Lạp, nằm ở biển Aegean. Hòn đảo này được mệnh danh là hòn đảo trường thọ, là 1 trong 5 Vùng Xanh (Blue Zones) của thế giới, bên cạnh Okinawa (Nhật Bản), Sardinia (Italy), Nicoya (Costa Rica) và Loma Linda (Mỹ).
Vùng Xanh là một khái niệm được khởi xướng bởi Dan Buettner, một tác giả, đồng thời là người chuyên nghiên cứu về sống thọ. Vị chuyên gia này đã có 20 năm nghiên cứu về môi trường sống, thói quen sinh hoạt cũng như phong cách sống để tìm ra bí quyết sống lâu, sống khỏe của những người dân Vùng Xanh. Theo đó, những bí quyết làm nên tuổi thọ đáng ngưỡng mộ của người dân Vùng Xanh ngoài gene di truyền thì yếu tố môi trường quyết định rất nhiều.
Trang web Blue Zones thống kê cứ 3 người dân Ikaria thì có 1 người sống đến 90 tuổi, là nơi dẫn đầu về những người sống thọ nhất thế giới. Tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ cũng như một số bệnh mạn tính khác của người dân tại đây rất thấp. Theo thông tin từ tờ Guardian, nguy cơ mắc bệnh ung thư, tim mạch và trầm cảm của người dân sống tại Ikaria thấp hơn so với người dân sinh sống tại Mỹ.
Theo National Geographic, Ikaria là hòn đảo có nhiều đá granite, những rừng sồi, vườn ô liu xanh bóng, bãi biển đầy sỏi trắng bao quanh bởi làn nước trong xanh, những con đường mòn cổ kính. Alexandros, một người dân sinh sống tại đảo, cho biết những con đường này chính là thứ giúp cho ông khỏe mạnh cả về thể chất và trí tuệ. Khoa học đã chỉ ra rằng khi ánh nắng chiếu vào đá granite sẽ giải phóng magiê - một khoáng chất được ví như “thuốc chống trầm cảm tự nhiên”.
Người Ikaria được hưởng lợi từ lối sống hòa hợp với thiên nhiên, chế độ ăn uống dựa trên thực vật, đậu, dầu ô liu, rượu vang. Người Ikaria nói không với căng thẳng và sống chan hòa cùng với hàng xóm, láng giềng. Tắm ở các suối nước nóng ở bờ biển phía Nam của đảo cũng được coi là yếu tố góp phần kéo dài tuổi thọ cho người dân sống tại Ikaria. Nước khoáng nóng được cho là có tác dụng chữa nhiều loại bệnh.
Những bí quyết sống trường thọ của người dân Ikaria
Chế độ ăn Địa Trung Hải
Người dân Ikaria ăn theo chế độ Địa Trung Hải. Chế độ ăn này tập trung vào trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế thịt, thực phẩm chế biến sẵn, đường tinh luyện.
Theo trang web Blue Zones, những người sống trên 100 tuổi trên đảo Ikaria thường ăn nhiều khoai tây, đậu, dầu ô liu và cá. Chuyên gia Buettner cho biết người bản địa Ikaria thường xuyên uống sữa dê. Loại sữa này giàu kali và tryptophan - một hormone giúp giảm căng thẳng.
Uống trà thảo mộc mỗi ngày
Người Ikaria uống nhiều trà thảo mộc như trà hương thảo, oregano (kinh giới cay), xô thơm. Theo Elena Paravantes, một chuyên gia dinh dưỡng người Hy Lạp, những loại trà này rất giàu chất chống oxy hóa, đồng thời ít calo.
Tiến sĩ Ioanna Chinou, một trong những chuyên gia hàng đầu châu Âu nghiên cứu về hoạt tính sinh học của các loại thảo mộc tự nhiên, cho biết nhiều loại trà mà người Ikaria uống là những phương thuốc truyền thống của Hy Lạp dùng để chữa các bệnh như gout, bệnh tiêu hóa và huyết áp.
Tích hợp thể dục vào các hoạt động hàng ngày
Theo trang web Blue Zones, những người sống thọ nhất tại Ikaria thường sống ở những khu vực cao nhất của đảo. Họ tích hợp tập thể dục vào tất cả các hoạt động trong ngày, như làm vườn, đi bộ sang nhà hàng xóm hoặc đi thăm bạn bè, đến quán cà phê yêu thích... Việc thường xuyên đi bộ trên những con đường quanh co khắp đảo chính là điều giúp cho người dân Ikaria sống bền, sống thọ hơn.
Dành thời gian cho gia đình và tư duy tập thể
Người Ikaria dành nhiều thời gian cho gia đình và có tư duy tập thể. Tiến sĩ Ilias Leriadis, một trong số ít bác sĩ sống trên hòn đảo này nói với tờ New York Times rằng: “Hòn đảo không phải là nơi ở của ‘tôi’ mà là của ‘chúng tôi’ ”.
Tiến sĩ Leriadis cho biết họ thường xuyên có những ngày lễ tôn giáo và văn hóa. Những ngày này mọi người thường góp tiền mua chung thực phẩm và rượu vang, nếu còn dư sẽ tặng lại cho những người cần.
Một điểm đặc biệt khác của người dân Ikaria là họ thường kết thúc một ngày bằng cách nhâm nhi một tách trà thảo dược hoặc rượu vang với bạn bè. Họ cũng ưu tiên dành thời gian cho gia đình, thích sống cùng con cháu hơn là sống tại viện dưỡng lão.
Thường xuyên ngủ trưa
Ngủ trưa là một phần thói quen hàng ngày của hầu hết người dân Ikaria. Đây có thể là một yếu tố tạo nên tuổi thọ phi thường của họ. Một nghiên cứu gần đây trên những người từ 40-69 tuổi cho thấy việc ngủ trưa giúp não bộ lão hóa chậm hơn. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người ngủ trưa thường xuyên có sức khỏe não bộ trẻ hơn từ 2-6 tuổi so với những người không có thói quen này.