4 giải pháp nâng cao nhận thức phát triển hợp tác xã do phụ nữ làm chủ

- Bà nhận định thế nào về vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế tập thể, trong đó có sự đóng góp tích cực của các cấp Hội LHPN?

Bà Nguyễn Thị Phương Thúy: Kinh tế tập thể, trong đó hợp tác xã, tổ hợp tác đóng vai trò nòng cốt - một thành phần kinh tế rất quan trọng trong nền kinh tế nước ta. Đặc biệt, việc phát triển kinh tế tập thể, có thể nói là gắn liền với các hoạt động, công tác Hội LHPN. 

Theo tôi, kinh tế tập thể và hoạt động của Hội luôn có sự tương hỗ cho nhau trong quá trình phát triển. Hoạt động Hội hỗ trợ cho kinh tế tập thể, hợp tác xã phát triển; đồng thời việc phát triển kinh tế tập thể cũng hỗ trợ phụ nữ tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập, góp phần tăng quyền năng của phụ nữ trong gia đình và xã hội.

Về vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế tập thể, thứ nhất là phụ nữ tham gia trực tiếp vào hoạt động sản xuất kinh doanh của các tổ chức kinh tế tập thể, tổ hợp tác và hợp tác xã. Lĩnh vực phụ nữ tham gia đông là nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ thương mại, cộng đồng. Các lĩnh vực này đều có những đóng góp quan trọng và chiếm tỷ trọng lớn vào sự phát triển của địa phương.

Thứ 2, vai trò của phụ nữ còn thể hiện ở trong các khâu sản xuất, kinh doanh, thể hiện rõ các nét phẩm chất, năng lực trong lao động, sản xuất như: tính cần cù, tinh thần sáng tạo và ý thức trách nhiệm cao đối với công việc. Nhờ những đức tính này đã góp phần vào xây dựng kinh tế tập thể, hợp tác xã phát triển bền vững, có sắc thái riêng và có hiệu ứng xã hội hơn so với nam giới làm chủ.

Thứ 3, kinh tế tập thể với hợp tác xã, tổ hợp tác là các mô hình phổ biến để phụ nữ bắt tay vào khởi nghiệp. Mô hình kinh tế này rất phù hợp để các chị em có những bước đầu tiên trong việc nâng cao quyền năng kinh tế của bản thân, rèn luyện khả năng lãnh đạo, quản lý, điều hành hợp tác xã.

- Cơ chế hỗ trợ thành lập, phát triển hợp tác xã, tổ hợp tác do phụ nữ làm chủ hiện nay ra sao, thưa bà?

Bà Nguyễn Thị Phương Thúy: Hiện nay, các văn bản quy phạm pháp luật về kinh tế tập thể đã tương đối đầy đủ. Các chính sách hỗ trợ thành lập và phát triển hợp tác xã, tổ hợp tác cũng đầy đủ và rõ ràng, đặc biệt là các chính sách dành cho phụ nữ tham gia quản lý. 

Đặc biệt, Nghị quyết số 20 (16/6/2022) của Trung ương Đảng, về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới. 

Trong đó nhấn mạnh: "Phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh tế tập thể là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị. Cấp ủy, đảng, chính quyền các cấp trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên. Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, Liên minh Hợp tác xã và các tổ chức đại diện phối hợp chặt chẽ trong việc tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia phát triển kinh tế tập thể". Theo đó, Bộ Tài chính cũng chủ trì trình Chính phủ Nghị quyết số 09 (2/2/2023) về chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 20 nói trên.

Trong đó, Chính phủ nêu rõ mục tiêu đến 2045, tỷ lệ nữ giám đốc hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đạt 30%. Trong Nghị quyết 09 cũng giao cho Hội LHPN Việt Nam chủ trì đề án về "Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lao động nữ đến năm 2030". Đề án thứ hai là "Xây dựng các mô hình hợp tác xã liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, phát triển ngành nghề truyền thống, phát triển tài nguyên địa bàn theo mô hình tạo việc làm cho lao động nữ phù hợp với đặc điểm, lợi thế, ngành nghề của thành viên lao động nữ".

Đặc biệt, tại Luật Hợp tác xã năm 2023, các quy định nêu rõ các tiêu chí ưu tiên cho hợp tác xã được hương chính sách hỗ trợ cùa Nhà nước. Trong đó nêu đối tượng ưu tiên: "Các hợp tác xã mà có phụ nữ làm quản lý, có nhiều thành viên là nữ hoặc sử dụng lao động nữ".

- Trong thời gian tới, cần có các giải pháp hỗ trợ ra sao để thúc đẩy phát triển hợp tác, tổ hợp tác do phụ nữ tham gia quản lý, nâng cao vai trò của Hội LHPN các cấp trong hoạt động này?

Bà Nguyễn Thị Phương Thúy: Có 4 giải pháp hỗ trợ phát triển hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý trong tình hình mới:

Thứ nhất, các cấp Hội LHPN cần phát huy vai trò, thực hiện tốt các nhiệm vụ tuyên truyền, vận động đối với người dân thực hiện các mục tiêu, định hướng, giải pháp về phát triển kinh tế - xã hội. Thực hiện tốt chức năng giám sát, tuyên truyền, vận động cá nhân, tổ chức trong việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng và các chính sách, pháp luật của Nhà nước về kinh tế tập thể, hợp tác xã. Tư vấn, hỗ trợ cho các hội viên, thành viên, nhân dân tích cực, tự nguyện tham gia vào các tổ chức kinh tế tập thể, hợp tác xã.

Thứ hai, đẩy mạnh công tác đào tạo và bồi dưỡng, nâng cao năng lực quản lý thông qua việc tổ chức các lớp tập huấn chuyên đề về quản trị hợp tác xã, kỹ năng lãnh đạo, quản lý tài chính, marketing và ứng dụng chuyển đổi số. Đồng thời khuyến khích phụ nữ tích cực tham gia vào các chương trình đào tạo khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng và tư duy kinh doanh, góp phần xây dựng mô hình hợp tác xã hoạt động hiệu quả, bền vững.

Thứ ba, tăng cường hỗ trợ tiếp cận vốn và tài chính từ các nguồn tín dụng ưu đãi, tín dụng chính sách nhằm giúp cho các hợp tác xã do phụ nữ quản lý; Nâng cao năng lực sản xuất, mở rộng thị trường, phát triển bền vững. Các cấp Hội hướng dẫn, kết nối với hợp tác xã với các chương trình tín dụng ưu đãi của Ngân hàng chính sách xã hội, Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã ở Trung ương và địa phương, Quỹ hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế.

Thứ tư, tiếp tục chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh và bãi bỏ các cơ chế, chính sách thuộc ngành, lĩnh vực quản lý chưa phù hợp với tình hình thực tế, có mâu thuẫn với Luật Hợp tác xã năm 2023 và các văn bản hướng dẫn. Có chính sách thiết thực đào tạo kỹ năng quản lý, tiếp cận vốn, công nghệ và thị trường, đồng thời cần tạo môi trường thuận lợi để phụ nữ tự tin khẳng định năng lực và đóng góp vào sự phát triển chung.

- Xin trân trọng cảm ơn bà!