Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch: "Không để tư nhân lợi dụng sản phẩm báo chí trục lợi"

Đề nghị giữ lại và duy trì những cơ quan báo chí uy tín

Chiều 24/11, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, với quy định tại dự thảo, nhiều cơ quan báo chí lớn, mặc dù đã hoàn toàn tự chủ nhưng có khả năng sẽ phải hợp nhất lại với nhau.

"Các tờ báo như Báo Lao động, Báo Tuổi trẻ, Báo Thanh Niên, Báo Phụ nữ… là những tờ báo rất uy tín và có tiếng vang trong cả nước, thậm chí trên thế giới. Các tờ báo này tự chủ hoàn toàn về tài chính, thậm chí nộp ngân sách nhà nước nhưng sẽ phải hợp nhất, trong khi đó, những tờ báo được hưởng từ ngân sách nhà nước lại không sáp nhập", đại biểu nêu vấn đề, đồng thời đề nghị nghiên cứu, quan tâm để các tờ báo lớn, uy tín, được hàng triệu độc giả tin yêu, sẽ được duy trì và giữ lại.

Về các loại hình báo chí, ông Phạm Văn Hòa cho rằng, cùng với loại hình báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử, thì với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin và truyền thông, đang đặt ra những thách thức trong hoạt động cho các cơ quan báo chí. Do đó cần có những quy định mở hơn để phù hợp và linh động hơn, phù hợp với xu thế mới phát triển của công nghệ.

Giải trình cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nêu, một trong những vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội đề cập đến là cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện. Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, theo quy định, hiện nay Việt Nam có 6 cơ quan báo chí chủ lực.

"Việc các đại biểu nêu làm sao để các cơ quan báo chí ở địa phương tiếp tục được phát triển, cơ quan soạn thảo sẽ bàn thêm với các cơ quan hữu quan và xây dựng chiến lược về phát triển báo chí, sau đó báo cáo cấp có thẩm quyền và sẽ đưa vào trong nghị định của Chính phủ nhằm giải quyết được bài toán có tính chất căn cơ này", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết.

Về vấn đề trí tuệ nhân tạo, ông Nguyễn Văn Hùng nói, trí tuệ nhân tạo là công cụ để hỗ trợ quá trình làm báo. Vì vậy, Điều 39 của dự án luật đã nêu cụ thể, cơ quan báo chí, tác giả tác phẩm báo chí sử dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ trong hoạt động báo chí thì phải thực hiện quy định về sở hữu trí tuệ, về đạo đức nghề nghiệp. Cơ quan báo chí có trách nhiệm quy định việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong cơ quan mình.

Người được cấp thẻ nhà báo lần đầu phải qua lớp nghiệp vụ

Liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của phóng viên, những người đang trực tiếp làm báo, vị Trưởng ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, theo thống kê hiện nay có 21.000 nhà báo đang được cấp thẻ, trong có 6.562 nhà báo tốt nghiệp đại học chuyên ngành báo chí (chiếm tỷ lệ 31,25%), còn lại 14.438 là những người tốt nghiệp các chuyên ngành khác (chiếm tỷ lệ 68,75%).

Vì vậy, dự án Luật quy định, phải đưa vào một lớp đào tạo, bồi dưỡng về mặt nghiệp vụ với người lần đầu được cấp thẻ nhà báo nhằm bảo vệ uy tín nghề nghiệp, giữ vững chuẩn mực đạo đức để tránh các vi phạm phóng viên có thể mắc phải; đồng thời tạo điều kiện cho phóng viên có hành trang nghề nghiệp bài bản, đủ bản lĩnh tác nghiệp trong một môi trường phức tạp hiện nay.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng dẫn chứng, tại Việt Nam, cử nhân luật muốn hành nghề luật sư hay là người công chứng viên thì cũng phải tham gia một lớp bồi dưỡng nghiệp vụ tương tự.

"Việc này không gây thêm khó khăn và với mức độ như thế thì cứ bình quân mỗi năm như hiện nay cấp khoảng 200 - 300 thẻ nhà báo mới", Bộ trưởng nhấn mạnh và cho rằng việc này nhằm đảm bảo quyền lợi chứ không phải "đẻ ra giấy phép con".

Đề cập đến kinh tế báo chí, ông Nguyễn Văn Hùng cho biết, dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) không có cụm từ nào về "kinh tế báo chí" nhưng sắp tới sẽ có nghị định hướng dẫn quy định để làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu, của các cơ quan... để "tư nhân không được lợi dụng sản phẩm báo chí nhằm làm giàu và trục lợi, trong lúc cơ quan báo chí là đơn vị sản xuất nội dung lại không được thụ hưởng".