“Bóc phốt” ngoại tình lên mạng xã hội: Những vết thương bị khoét sâu

Bê bối tình cảm cá nhân và "phiên tòa" mạng xã hội

Thời gian gần đây, mạng xã hội liên tiếp xuất hiện các vụ "bóc phốt" bê bối tình cảm cá nhân, từ vụ việc liên quan đến một Chủ tịch hội đồng trường tại Ninh Bình cho đến câu chuyện mới đây, một người vợ ở Yên Bái bị công khai hàng loạt tin nhắn tình cảm riêng tư với nhiều người đàn ông khác. Những sự việc này nhanh chóng thu hút sự chú ý lớn của dư luận, kéo theo làn sóng phán xét, chỉ trích gay gắt.

Theo chuyên gia tâm lý Lê Anh, ở mọi thời đại, con người vốn đã có xu hướng bị hấp dẫn bởi những thông tin gây sốc, vượt chuẩn mực. Tuy nhiên, trong thời đại số, chỉ với một cú chạm, đời tư của một cá nhân có thể bị phơi bày công khai, và "phiên tòa mạng xã hội" lập tức được mở ra. Đám đông nhanh chóng nhập vai thẩm phán, kết án bằng cảm xúc thay vì lý trí.

Dưới góc nhìn tâm lý học, sự phán xét dữ dội ấy không chỉ xuất phát từ đạo đức xã hội, mà còn phản chiếu một nội tâm bất an, thiếu cả trí tuệ lẫn lòng từ bi. Khi công kích người khác, con người tạm thời cảm thấy mình "đúng đắn hơn", "tốt đẹp hơn", qua đó xoa dịu những khoảng trống chưa được chữa lành bên trong chính họ.

Chuyên gia Lê Anh cho rằng, phán xét gay gắt không chỉ phơi bày lỗi lầm của người bị phán xét, mà còn vô tình bộc lộ sự nghèo nàn trong khả năng thấu cảm của cộng đồng. Khi xã hội dễ dàng biến sai lầm cá nhân thành đề tài công kích công khai, ranh giới giữa bảo vệ chuẩn mực đạo đức và bạo lực tinh thần trở nên mong manh.

Ngoại tình, theo chị, không phải là hiện tượng mới mà là câu chuyện gắn liền với lịch sử phát triển của xã hội loài người. Tuy nhiên, trong bối cảnh công nghệ số và mạng xã hội bùng nổ, các mối quan hệ ngày càng dễ hình thành nhưng cũng dễ đổ vỡ, thiếu chiều sâu và tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn.

Công nghệ mở rộng cơ hội kết nối, nhưng đồng thời cũng khiến con người xa rời chính mình. Chỉ một cú nhấp chuột, con người có thể tìm kiếm sự đồng cảm từ người lạ, trong khi lại thiếu kiên nhẫn để đối diện và chữa lành những rạn nứt trong chính mối quan hệ hôn nhân của mình. Khi thiếu sự tỉnh táo trong lựa chọn và sử dụng công nghệ, con người thường không nhận ra rằng chính công nghệ đang dần "sử dụng" cuộc đời họ.

Con đường quay về nội tâm

Trong thực tế tham vấn, chuyên gia tâm lý Lê Anh cho biết, người có hành vi sai trái trong các mối quan hệ tình cảm thường đã mang sẵn mặc cảm, tội lỗi và những xung đột nội tâm kéo dài. Tuy nhiên, khi đời tư bị phơi bày công khai với mục đích bêu riếu, làm nhục, họ không chỉ bị trừng phạt bởi lỗi lầm, mà còn bị tước mất nhân phẩm và cơ hội sửa sai.

Không ít trường hợp rơi vào trạng thái "không còn lối thoát tâm lý": Xấu hổ, ê chề, thu mình, né tránh xã hội. Khi bị dồn ép bởi sự phán xét tập thể, con người thường đóng băng cảm xúc hoặc phản kháng cực đoan, thay vì thực sự ăn năn và thay đổi. Điều đó khiến khủng hoảng không được giải quyết tận gốc, mà chỉ lan rộng và ăn sâu hơn.

Đáng lo ngại hơn cả, theo chuyên gia Lê Anh, là những đứa trẻ – nạn nhân thầm lặng của các bê bối người lớn. Các em sợ đến trường, sợ ánh mắt bạn bè, mang theo nỗi nhục không phải do mình gây ra. Những tổn thương này có thể kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển tâm lý và nhân cách của trẻ.

Nếu chỉ nhìn vào hành vi, ngoại tình dễ bị quy kết là suy thoái đạo đức. Tuy nhiên, dưới góc nhìn tâm lý học, đó thường là biểu hiện của một cuộc khủng hoảng kết nối kéo dài: cảm giác cô đơn, không được nhìn thấy, không được lắng nghe, không được trân trọng; những nhu cầu cảm xúc bị dồn nén nhưng thiếu kỹ năng diễn đạt và chữa lành.

Chuyên gia Lê Anh nhấn mạnh, điều này không nhằm biện minh cho hành vi sai trái. Việc thiếu tu dưỡng đạo đức cá nhân và gia đình rõ ràng khiến con người dễ buông thả, đưa ra những lựa chọn vi phạm chuẩn mực đạo đức, thậm chí pháp luật. Tuy nhiên, nếu xã hội chỉ dừng lại ở việc kết án mà không tìm cách hiểu gốc rễ của vấn đề, sẽ không bao giờ chạm tới giải pháp bền vững.

Theo chị, đạo đức gia đình, lòng từ bi và cam kết không buông tay trong khủng hoảng là nền tảng cốt lõi để giữ gìn hôn nhân. Nhiều hành vi bộc phát, phơi bày đời tư để thỏa mãn cơn giận đều để lại hậu quả mà người trong cuộc sau này phải hối tiếc. Không chỉ cho người kia, mà cho chính mình, con cái và gia đình hai bên.

"Đừng nói hay làm bất cứ điều gì khi tâm đang bất an. Khi hướng ra ngoài, ta chỉ thấy đối phương là thủ phạm. Nhưng gốc rễ nỗi đau luôn nằm trong nội tâm ta, còn người kia chỉ là tác nhân kích hoạt", chuyên gia Lê Anh chia sẻ.

Trong bối cảnh xã hội ngày càng "kết nối" nhưng con người lại cô đơn hơn, chị cho rằng mỗi cá nhân cần học cách chậm lại, quan sát cảm xúc của chính mình, hiện diện thật trong đối thoại gia đình và tìm đến tham vấn chuyên môn khi cần thiết, thay vì trút nỗi đau lên mạng xã hội.

"Một mối quan hệ bền vững không được xây dựng bằng sự hoàn hảo, mà bằng ý thức quay về với chính mình trước khi quay về với người khác. Khi nội tâm đủ vững, con người sẽ không còn cần đến những mối quan hệ hời hợt để trốn chạy nỗi cô đơn của chính mình", chuyên gia tâm lý Lê Anh nhấn mạnh.