pnvnonline@phunuvietnam.vn
Ca sĩ Đoan Trường "biến hóa" với trang phục dân tộc của các quốc gia
Cho tới thời điểm này, ca sĩ Đoan Trường đã du lịch qua 55 quốc gia. Anh có điều kiện khám phá và tìm hiểu nhiều bộ trang phục dân tộc của các nước như Ấn Độ, Mông Cổ, Nhật bản, Miến Điện, Ai Cập, Scotland, Indonesia, Brunei, Sri Lanka, Hy Lạp, Ý, Jordan, Israel, Nga, Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ. Có nhiều bộ trang phục anh mua về làm kỷ niệm, có những bộ trang phục anh chỉ mặc thử nhưng luôn hỏi han, tìm hiểu từ người bản xứ thật rõ ràng các cách thức để mặc sao cho đúng, cho đẹp và cho đủ bộ.
Bên cạnh đó, nam ca sĩ còn tìm hiểu chi tiết và mô tả chính xác từng bộ trang phục dân tộc của các quốc gia, vùng miền mà anh đã đi qua.
Ấn Độ: Trang phục làm nên bản sắc văn hóa vùng miền
Sari dành cho phụ nữ là một tấm vải dài từ 4 đến 9 mét gồm 2 mảnh, một để quấn quanh che thân người, một để quấn ngang bụng rồi bắt chéo qua vai và buông rủ xuống tạo dáng mềm mại.
Dhoti được xem là quốc phục dành cho nam giới. Đó cũng là một tấm vải hình chữ nhật dài 4,5 mét được quấn quanh eo, kéo xuống chân và thắt nút lại ở eo tạo thành quần. Áo sơ mi hay áo Kurta cũng được mặc chung với Dhoti.
Áo Kurta nam giới được mặc như trang phục hàng ngày hoặc các dịp trang trọng, tiệc tùng. Kurta thường được mặc với quần tây hay quần Dhoti nhưng ngày nay giới trẻ thích được mặc cách điệu với quần jean hơn.
Khăn đội đầu được quấn bằng tay gọi là Pagri hay Dasta dành cho phái nam là một biểu tượng của văn hóa và xã hội Ấn có nhiều màu sắc và hoa tiết sặc sỡ.
Myanmar: Học thuộc quy tắc buộc nút thắt "váy" dài 2 mét
Thummy dành của phụ nữ, đó là chiếc áo dài vừa đến eo mặc cùng với váy dài gần đến mắt cá chân có màu sắc rực rỡ. Phụ nữ hiếm khi trang điểm khi ra ngoài, họ chỉ thoa bột Thanakha lên mặt để bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời.
Trang phục cho nam gọi là Longyi phủ dài đến chân dài 2 mét, được làm từ vải cotton với phần trước bụng được buộc thắt nút lại nên nó phù hợp với bất kỳ hình dạng nào của cơ thể. Do không có nút cài và khóa kéo nên người đàn ông thường xuyên phải "điều chỉnh" nó khi di chuyển hay đi vệ sinh, phải học cách buộc theo đúng quy tắc để nút thắt không bị bung ra. Màu sắc của Longyi thường là màu đen, tím, nâu hoặc xám, thường kết hợp mặc với áo Eingyi trắng khá giống áo sơ mi và đi dép xỏ ngón. Một điều thắc mắc anh luôn hỏi người bản xứ là bên trong Longyi có "phòng hộ" thêm lớp nào không thì câu trả lời khá thú vị "Ngoài phố có mặc, còn trong nhà thì không!".
Nga: Chiếc mũ đội đầu Kokoshnik là một vật trang trí rực rỡ
Đoan Trường đã từng học và tốt nghiệp Thạc sĩ Hóa tại Nga nên anh rất rành các loại trang phục tại xứ sở bạch dương. Trang phục dân tộc của nam giới là Slavơ bao gồm áo kiểu sơ mi gọi là Kosovorotka, có thân áo dài đến giữa đùi, không có cúc bấm, không bỏ áo vào quần mà để buông thoải mái, dùng dây đai lưng thắt lại. Thiết kế áo như vậy giúp người mặc thuận tiện sinh hoạt.
Trang phục dân tộc phụ nữ là Sarafan, đó là một chiếc váy dài và rộng được mặc bên ngoài một chiếc áo có thêu hoa văn ở cổ tay. Sarafan được làm từ vải lanh, bông, thổ cẩm hay lụa. Phụ nữ thường mặc Sarafan trong những dịp trọng đại, biểu diễn hoặc khi tham gia lễ hội truyền thống, năm mới. Chiếc mũ đội đầu Kokoshnik là một vật trang trí rực rỡ như một tác phẩm nghệ thuật. Đối với những người phụ nữ có chồng phải giấu mái tóc của mình dưới Kokoshnik với một chiếc khăn quàng cổ.
Nhật Bản: Bộ Kimono được tạo từ 4 mảnh vải riêng cùng 1 chiếc đai
Nhật Bản có Yukata dành cho cả nam và nữ là loại Kimono 1 lớp nhưng có tay áo ngắn hơn, được làm từ một loại vải duy nhất đó là cotton. Loại vải này thường nhẹ hơn và đặc biệt phù hợp với mùa hè vì sự thoải mái và thấm hút mồ hôi của nó. "Yukata" được ghép từ 2 từ "Yu" là "Tắm" và "Katabira" là "Đồ mặc lót trong". Trước đây, Yukata dùng để mặc khi đi tắm hay mặc trong nhà nhưng giờ đây cũng được thế hệ trẻ "diện" ra phố trong mùa hè với những họa tiết lạ mắt và màu sắc rực rỡ hơn. Kimono của nam thì các gam màu tối hơn, nhưng màu sang trọng nhất là màu đen truyền thống. Đối với Kimono của nữ thường có họa tiết hoa lá, cỏ cây, biểu tượng cho tâm hồn yêu thiên nhiên của người Nhật.
Ai Cập: Trang phục mang yếu tố tín ngưỡng và thời tiết
Trang phục truyền thống của phụ nữ bao gồm một chiếc áo choàng dài đến mắt cá chân với tay áo dài gọi là Gallebaya, quần dài và rộng thùng thình, nhiều lớp áo khoác ngoài. Phụ nữ đội khăn trùm đầu hoặc quấn khăn Niqab che mặt và tóc. Vật liệu là vải lanh vì nhẹ nhàng, mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông khi làm áo choàng cho cả nam và nữ.
Lấy cảm hứng trang phục cổ đại từ những vị Pharaoh, Ai Cập có trang phục dành cho nam là Galabiya. Đó là một chiếc áo choàng dài đến mắt cá chân rộng rãi, cùng với khăn xếp là một mảnh vải dài quấn quanh đầu, như là một lớp bảo vệ khỏi nắng nóng, gió cát và các điều kiện thời tiết khắc nghiệt khác ở sa mạc.
Mông Cổ: Trang phục dân tộc dùng chung cho cả nam và nữ
Mông Cổ có Deel là loại áo truyền thống dành cho cả nam và nữ giống như áo dài nhưng có khăn thắt ngang lưng đảm bảo sự thoải mái, linh hoạt khi cưỡi ngựa trên thảo nguyên. Mỗi nhóm dân tộc sống ở Mông Cổ có loại áo Deel riêng, được phân biệt bằng cách cắt may và màu sắc. Du khách sẽ không thể phân biệt được điểm khác nhau nhưng người Mông Cổ thì khác.
Deel mùa đông có thêm áo khoác bằng lông thú giữ ấm. Các phụ kiện đi kèm là thắt lưng, ủng, mũ và những đồ trang trí như vòng cổ, khuyên tai. Có 3 loại là "Deel lông", "Deel da" và "Deel len":
Deel da từ da cừu, dê, sói, cáo, rái cá, chồn tuyết.
Deel len từ bông, lụa, len, hoặc thổ cẩm.
Deel lông từ lông dê Kashmir mềm mại, có sức cách nhiệt gấp 8 lần so với len thường nên nó giữ ấm tốt trong tiết trời âm 40 độ C.
Scotland: Khi đàn ông mặc váy!
Tại Scotland có thể dễ dàng bắt gặp những người đàn ông mặc váy mà không ngượng ngùng tại các sự kiện, nghi lễ hay diễu hành. Đó là chiếc váy caro nhiều màu, chủ yếu là đỏ hoặc xanh, gọi là Kilt với thiết kế xếp li cá tính và chiếc nón phối cùng màu thể hiện sự mạnh mẽ, nam tính và tinh thần chiến binh của đàn ông xứ này. Bên cạnh đó còn có tất trắng cao chạm đến đầu gối, kết hợp cùng thắt lưng da, khăn choàng vai, áo ghi lê, sơ mi bẻ nửa cổ, cà vạt, áo khoác, túi da nhỏ đeo quanh hông có kèm con dao găm dắt nửa trong tất, thanh gươm dài.
Mỗi bộ Kilt truyền thống đầy đủ như thế có giá lên tới hàng nghìn bảng Anh (gần 100 triệu vnd). Vì thế có người chỉ thuê nó khi cần trưng diện. Chỉ cần mặc đúng theo thứ tự chính xác ngần ấy phụ kiện đã là một vấn đề nan giải cho nên để tiết kiệm thời gian, giờ đây người ta đã cho ra đời những bộ Kilt đã được cố định tất cả trong một "All in One".
Indonesia: Trang phục luôn sử dụng loại vải Batik
Batik là một loại vải có hoa văn được vẽ bằng tay hoặc in ấn thủ công trên vải, dùng làm vật liệu truyền thống cho trang phục dân tộc Indonesia. Nhắc đến trang phục người phụ nữ Indonesia, người ta thường nghĩ ngay đến Kebaya, bao gồm một chiếc áo dài ôm sát cơ thể, cổ áo trước mở rộng, tay dài, mặc với chân váy Batik họa tiết đặc sắc cuốn từ phần eo xuống gót chân.
Songket Kamben là trang phục của đàn ông Indonesia. Đây là một loại khăn dài bao quanh và cột tại thắt lưng, dùng để che chắn phần dưới của cơ thể khi đi vào các đền thờ tại đây. Một bộ khác hằng ngày bao gồm Udeng, một loại mũ được làm bằng vải được quấn trên đầu để bảo vệ khỏi trời nắng và mưa và áo thì có dạng giống như áo sơ mi, có nhiều hoa văn và màu sắc theo cá tính.
Brunei: Quốc phục ảnh hưởng tôn giáo
Với phụ nữ, trang phục truyền thống Baju Kurung là chiếc áo khoác dài kết hợp cùng chân váy dài, thường có khăn trùm đầu giấu tóc, bởi ở quốc gia này bị ảnh hưởng quy tắc ăn mặc Hồi giáo.
Đối với nam giới, Baju Cara Melayu là trang phục truyền thống, là một chiếc áo hoa văn tinh tế được kết hợp với quần dài. Áo không có cổ, tay dài và thường được thắt bằng dây kéo hoặc nút bên trong. Quần có kiểu dáng rộng và thoải mái. Đầu thường đội Songkok, một chiếc nón truyền thống hay khăn quấn quanh đầu.
Sri Lanka: Quốc gia không có trang phục truyền thống chính thức
Phổ biến ở đây thì phụ nữ mặc váy Sari quấn bằng mảnh vải dài 6 mét quanh eo và vắt lên vai. Còn đàn ông thì quấn Sarong đơn sắc, thắt nút ở phía trước như là trang phục hằng ngày. Voi luôn được in trên các trang phục cho cả nam và nữ.
Tuy nhiên trong những đám cưới ở Sri Lanka, không phải các cô dâu mà chú rể mới là chính là người luôn nhận được sự chú ý. Chú rể trong trang phục dân tộc vô cùng nổi bật với tông màu đỏ cùng họa tiết trang trí bắt mắt và phức tạp, kèm theo đó chiếc áo khoác cũng được thiết kế tỉ mỉ, cầu kỳ, nạm dát nhiều hạt đá lấp lánh. Chưa kể còn vô vàng trang sức đi kèm như dây chuyền, khuyên tai, vòng cổ, vòng tay, nhẫn, thắt lưng.
Hy Lạp: Trang phục của những vị thần
Trang phục Hy Lạp được chia ra làm 2 loại hằng ngày và lễ hội nhưng cả hai đều mang yếu tố đơn giản và duyên dáng vì ngay cả trang phục của các vị thần và nữ thần, được lưu lại trong các bản khắc và tượng, cũng không tỏa sáng với sự sang trọng và giàu có. Phương pháp sản xuất vẫn không thay đổi: vải cho trang phục không bị cắt và thực tế không được may.
Trang phục dành cho nam giới trong những sự kiện tiệc tùng, quốc lễ là váy dài đến gần đầu gối, mũ có đuôi và thắt lưng to bản. Trang phục lễ hội truyền thống thì lại mang phong cách cổ đại, khi mọi người tôn thờ 12 vị thần Hy Lạp và cố gắng mặc trang phục theo hình ảnh và chân dung của họ như thần Biển, thần Sắc đẹp, thần Tình yêu, thần Chiến tranh…
Thái Lan: Quốc gia có tên quốc phục dài nhất thế giới
Suea Phraratchathan là quốc phục nam giới có nghĩa là "áo sơ mi được phong tặng của hoàng gia". Chiếc áo sơ mi có các nút ở phía trước dài tay thường được mặc với thắt lưng. Nó thường được mặc với quần tây kiểu phương Tây và một chiếc áo khoác có thể được thêm vào để trang trọng hơn.
Còn tên đầy đủ của quốc phục nữ giới là Chut Thai Phra Ratcha Niyom, thường được viết tắt đơn giản là Chut Thai. Cái tên này có nghĩa là "trang phục Thái Lan đã được Hoàng gia tán thành". Được kết hợp màu sắc tinh tế cùng đường may khéo léo, trang phục truyền thống Thái Lan vừa sang trọng, vừa quyến rũ.
Trung Đông: Trang phục dân tộc khá giống nhau, chỉ khác tên gọi
Đó là Jordan, Tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất, Qatar, Israel, Palestine... có các trang phục khá giống nhau nhưng tên gọi thì khác nhau.
Abaya là trang phục phổ biến ở nhiều nước này dành cho phụ nữ. Ngoài ra còn có thêm khăn che mặt chỉ để lộ đôi mắt và khăn che phủ tóc nếu theo đạo Hồi gọi là Hijab. Abaya thật ra là một chiếc áo choàng to rộng mà phụ nữ mặc bên ngoài có tay áo dài. Vào tham quan những thánh đường linh thiêng, du khách sẽ không được phép mặc váy ngắn, quần ngắn, phải đeo khăn trùm đầu.
Trang phục đàn ông đa số giống nhau là áo vải trắng dài đến mắt cá chân, có khi thêm áo choàng, chỉ khác nhau ở tên gọi như Kandura hay Dishdasha ở Dubai, còn ở Ả Rập Saudi gọi là Thawb. Đàn ông các nước này thích mặc màu trắng hơn vì là màu "mát".
Nổi bật nhất phải giới thiệu chiếc khăn che đầu để bảo vệ thân thể và gương mặt khỏi sức nóng khủng khiếp của gió, cát sa mạc. Chiếc khăn huyền thoại này còn có nhiều tên gọi khác nhau ở các quốc gia trong vùng, ví dụ như ở Qatar gọi là Gutra có 2 màu trắng - đỏ. Khăn được cố định bằng một chiếc Agal là sợi dây đen và nhiều tua dài.
Thổ Nhĩ Kỳ: Đàn ông ăn mặc đẹp, bán hàng giỏi nhất thế giới
Đàn ông Thổ Nhĩ Kỳ, bất kể giai cấp đều có trang phục dân tộc rộng thùng thình với quần Salvar, áo sơ mi, áo chẽn, áo khoác Jubba được thêu bạc hay vàng bằng nhiều hoa văn đẹp mắt với các nút áo, khăn xếp quấn đầu hay mũ vải và khăn quàng, đi ủng da. Quần áo thường được làm bằng nỉ, da, len và thường có 3 màu được kết hợp là vàng-đỏ-trắng.
Trang phục dành cho nữ được khen ngợi như là một tác phẩm nghê thuật thật sự lấy cảm hứng từ chiếc váy của các Nữ hoàng của đế chế Ottoman vừa tráng lệ vừa nhiều hoa văn và màu sắc. Đó là những chiếc váy dài thướt tha phủ gót bên ngoài được khoác áo choàng đính đá, thêu hoa văn.