Trước sự kiện "Nước Mỹ trở lại cùng nhau”: Vẫn còn những điểm nóng Covid-19

Lễ Độc lập tại bãi cỏ phía Nam của Nhà Trắng

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Đệ nhất phu nhân Jill Biden dự định mời 1.000 quân nhân và công nhân một số ngành thiết yếu đến dự Lễ Độc lập tại bãi cỏ phía Nam của Nhà Trắng. Ông Biden và các cố vấn của ông muốn gửi đến thông điệp "một mùa hè của niềm vui và tự do" tới toàn thể người dân thông qua sự kiện này.

Ngày 3/7, Tổng thống Biden cũng sẽ đến thăm thành phố Traverse, bang Michigan trong khuôn khổ hoạt động mà Nhà Trắng gọi là lễ kỷ niệm "Nước Mỹ trở lại cùng nhau". Tham gia cùng ông Biden trong nỗ lực này còn có Đệ nhất phu nhân Jill, vợ chồng Phó tổng thống Kamala Harris cùng hàng loạt quan chức nội các khác, những người sẽ dự các sự kiện lễ hội, diễu hành và cuộc thi nấu ăn trên khắp đất nước

Tuy nhiên, các chuyên gia y tế công cộng lo ngại rằng, những cảnh ăn mừng xuyên quốc gia - bao gồm bữa tiệc ở Nhà Trắng với chủ đề giải phóng - sẽ gửi sai thông điệp khi nhiều người dân vẫn dễ bị tổn thương và sự độc lập thực sự khỏi cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng tồi tệ nhất trong một thế kỷ qua, vẫn là điều rất xa vời.

Tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại trường Đại học Vanderbilt, bang Tennessee, tuyên bố: "Chúng ta vẫn đang ở giữa cuộc đua marathon đầy thử thách này. Mặc dù có những tiến bộ đáng kể trong việc giảm số ca nhiễm và tử vong do Covid-19 ở Mỹ trong vài tháng qua, vẫn còn quá sớm để chính quyền "giăng ra biểu ngữ sứ mệnh đã hoàn thành".

Truyền thông điệp đất nước đang vượt qua đại dịch là một nhiệm vụ đòi hỏi sự tinh tế của Tổng thống Biden và các đồng minh đảng Dân chủ, khi họ phải vừa thận trọng với việc mở cửa trở lại hoàn toàn nền kinh tế, vừa khơi gợi và dẫn dắt tinh thần quốc gia đi đúng hướng.

Theo Báo cáo về thị trường lao động Hoa Kỳ ngày 2/7, các nhà tuyển dụng đã có thêm 850.000 việc làm trong tháng 6, nhưng sự phục hồi kinh tế vẫn chưa thành hiện thực. Đảng Cộng hòa đang đổ lỗi cho việc tăng cường trợ cấp thất nghiệp liên quan đến đại dịch Covid-19 đã khiến mọi người không quay trở lại làm việc và kìm hãm sự phục hồi. Những lợi ích đó sẽ hết hạn vào tháng 9/2021 và ông Biden đang phải đối mặt với áp lực phải tăng trưởng nhiều hơn trước thời điểm đó.

Còn rất nhiều việc phải làm

Trong nỗ lực thuyết phục người Mỹ rằng ông Biden đang khôi phục trật tự trước đại dịch, ngay trong tuần này, Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ đã phát hành một quảng cáo lạc quan mang tên "Nước Mỹ trở lại". Họ cũng triển khai một chiếc xe bus mang thông điệp trên đi khắp đất nước và phát kem miễn phí. Chiếc xe dán hình Tổng thống Biden và dòng khẩu hiệu "Tiêm vào bắp, nhận séc ở ngân hàng, việc làm trở lại và kem trên tay".

Nhưng những thông điệp lạc quan, vui vẻ lại gợi cảm giác chua chát với không ít người. Trong các cuộc phỏng vấn, gia đình của nhiều nạn nhân Covid-19 cho biết, họ thấy rất chạnh lòng khi nghe Tổng thống Biden nói rằng, đất nước đang trở lại bình thường. Với họ, cuộc sống vẫn tràn ngập buồn đau.

Chị Sabila Khan, 42 tuổi, sinh sống ở thành phố Jersey, bang New Jersey, người đã thành lập một nhóm hỗ trợ Facebook ngay sau khi cha của chị qua đời vì Covid-19, cho biết: "Không có gì trở lại bình thường đối với chúng tôi. Chính quyền khuyến khích mọi người vượt qua khó khăn, nhưng chúng tôi cảm thấy mọi chuyện rất nặng nề. Chúng tôi đã mất những người thân yêu của chúng tôi. Chúng tôi không bao giờ vượt qua điều này ".

Các quan chức Nhà Trắng cho biết, ông Biden hầu như không tuyên bố chiến thắng hay "nhiệm vụ đã hoàn thành", mà chỉ đơn giản muốn ghi nhận những thành quả mà Mỹ đã đạt được để chống lại Covid-19 kể từ khi ông nhậm chức.

Để chống lại sự lây lan của biến thể Delta, chính quyền đang cử đội "phản ứng nhanh với Covid-19" đến các cộng đồng có nguy cơ, ông Jeffrey D. Zient, điều phối viên ứng phó với coronavirus của Nhà Trắng, chia sẻ với các phóng viên hôm thứ Năm vừa qua. "Ngày 4/7 là thời điểm mà chúng ta tạm nghỉ ngơi để chúc mừng những tiến bộ của mình", ông Zients nói và bổ sung thêm rằng "vẫn còn rất nhiều việc phải làm".

Những điểm nóng

Mỹ đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc chống lại đại dịch kể từ khi ông Biden nhậm chức vào ngày 20/1 với lời cảnh báo về một "mùa đông đen tối" ở phía trước. Theo cơ sở dữ liệu của báo New York Times, số ca nhiễm mới hàng ngày đang giữ ổn định ở 12.000, giảm từ mức khoảng 200.000 cách đây gần 6 tháng. Lần đầu tiên kể từ tháng 3/2020, Mỹ báo cáo trung bình chưa đầy 300 ca tử vong mới mỗi ngày, giảm 20% so với hai tuần trước. Tỷ lệ nhập viện cũng giảm mạnh.

Tuy nhiên, những tiến bộ này lại không đồng đều, với phần lớn các ca nhiễm xuất hiện tập trung chủ yếu ở một vài điểm nóng, đặc biệt là những nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Las Vegas, vùng nông thôn Utah, Arkansas, thành phố Cheyenne, bang Wyoming và khu vực dãy núi Ozark, bang Missouri, là những nơi đang ghi nhận tín hiệu gia tăng ca nhiễm. Dù đường cong dịch tễ của Mỹ đang được làm phẳng, giới chuyên gia hiện chưa thể biết chính xác nó sẽ phát triển theo hướng nào.

"Nếu nhìn vào vài tuần trước, hầu hết các biểu đồ dự đoán đều đi xuống, giống như chúng ta đang bơi thẳng đến mùa hè vậy", bà Lauren Ancel Meyers, nhà dịch tễ học tại trường Đại học Texas ở Austin, cho hay. "Những biểu đồ dự đoán này hiện ở dạng phẳng... Chúng tôi không chắc điều gì sẽ xảy ra".

Một số thống đốc bang đang có kế hoạch dỡ bỏ lệnh khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng trong những tuần tới. Hôm 1/7, bang Maryland và Virginia đã bỏ lệnh bắt buộc đeo khẩu trang cùng các biện pháp hạn chế khác.

Tuy nhiên, tình trạng khẩn cấp quốc gia do cựu Tổng thống Donald J. Trump tuyên bố vẫn có hiệu lực đến cuối tháng 7/2021 và Nhà Trắng đã nói với các thống đốc rằng, ông Biden có kế hoạch gia hạn, các quan chức cho biết.

Trong khi đó, chiến dịch tiêm chủng đang diễn ra rầm rộ, với khoảng 1 triệu mũi tiêm mỗi ngày. Ông Biden hy vọng sẽ có 70% người lớn được tiêm ít nhất một mũi, tính đến ngày 4/7, nhưng Nhà Trắng đã thừa nhận vào tháng trước rằng, họ sẽ không đạt được mục tiêu đó. Khó khăn nhất hiện nay đối với nhà chức trách là tìm cách thuyết phục những nhóm hoài nghi, mang tâm lý bài vaccine, chấp nhận đi tiêm.

Mặt khác, giới chuyên gia còn lo ngại, nếu biến chủng Delta tiếp tục lây lan, nó sẽ đột biến và lách được lớp bảo vệ của ngay cả những người đã tiêm chủng. Điều này dường như đã xuất hiện ở một số nơi. Ngay cả các quốc gia như Israel hay Hàn Quốc, những nơi từng kiểm soát thành công virus, nay cũng phát sinh những ổ dịch mới.

"So với nhiều nước khác, chúng ta đang ở vào tình huống an toàn hơn đáng kể", Tiến sĩ Jennifer Nuzzo, nhà dịch tễ học tại trường Đại học Johns Hopkins, nhận xét. "Nhưng tôi thực sự lo lắng rằng, trong lúc tận hưởng bầu không khí tự do, chúng ta sẽ quên đi phần còn lại của thế giới và nó sẽ tấn công ngược lại chúng ta".

Khi Tổng thống Biden hồi tháng 5 công bố về kế hoạch tiêm chủng cho 70% người trưởng thành vào ngày 4/7, ông khẳng định việc đạt được mục tiêu này sẽ chứng tỏ rằng Mỹ đã "đi một bước nghiêm túc hướng tới trở lại cuộc sống bình thường".

Ông Biden lúc bấy giờ lạc quan rằng, người Mỹ không lâu nữa sẽ có thể tụ tập ở sân sau để cùng nhau dự một bữa tiệc nướng nhỏ mừng ngày quốc khánh. Bữa tiệc 1.000 khách của Tổng thống Biden tại Nhà Trắng dường như nhằm cho thấy, nước Mỹ do ông điều hành về mặt nào đó đã vượt qua các kỳ vọng ngay cả khi chiến dịch tiêm chủng đang chững lại.

Khi Tổng thống Biden nhiều lần nói về việc "thoát khỏi virus", Tiến sĩ Arthur Caplan, Giám đốc bộ phận y đức của Trung tâm Y tế Langone, trường Đại học New York, cho rằng Tổng thống nên "thận trọng" về ngôn từ.

"Trước khi ra ngoài ngắm pháo hoa và nhâm nhi ly cocktail pina colada trên hiên Nhà Trắng, tôi sẽ nói với Tổng thống, tôi phải làm rõ rằng, chúng ta vẫn còn những thách thức lớn chưa được giải quyết'", ông Caplan cho hay. "Tôi sẽ nói chúng ta đang làm tốt với một nửa chặng đường".

Tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn y tế hàng đầu của Tổng thống về đại dịch Covid-19, cho biết không có gì mâu thuẫn về thông điệp của chính quyền. "Bạn vẫn có thể ăn mừng cùng lúc khi bạn nhận được thông điệp. Nếu bạn được tiêm chủng, bạn có mức độ bảo vệ cao. Nếu không, bạn nên đeo khẩu trang và nên suy nghĩ thật nghiêm túc về việc tiêm phòng", ông Fauci chia sẻ.