pnvnonline@phunuvietnam.vn
Covid-19: Xuất hiện các biến thể có thể chiếm vị trí thống lĩnh của Delta
Biến thể Delta lần đầu được phát hiện tại Ấn Độ, hiện vẫn được xem là đáng quan ngại nhất. Ảnh: BBC
Biến thể Delta vẫn đáng quan ngại nhất
Biến thể Delta lần đầu được phát hiện tại Ấn Độ, hiện vẫn được xem là đáng quan ngại nhất. Biến thể này đang cho thấy khả năng lây nhiễm sang những người đã được tiêm vaccine cao hơn các biến thể trước đó.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng xếp Delta vào dạng biến thể đáng quan ngại, có nghĩa là nó vẫn cho thấy khả năng lây nhiễm ngày càng cao, khiến bệnh nặng hơn và giảm hiệu quả của vaccine cùng các phương pháp chữa trị.
Theo nhà virus học Shane Crotty từ Viện Miễn dịch học La Jolla ở San Diego, Mỹ thì "siêu sức mạnh" của Delta nằm ở khả năng lây truyền của nó. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc cũng phát hiện rằng người bị nhiễm biến thể Delta có tải lượng virus trong mũi cao gấp 1.260 lần so với khi bị nhiễm virus corona phiên bản gốc.
Một số nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ cũng chỉ ra rằng, tải lượng virus đối với những người đã được tiêm vaccine bị nhiễm biến thể Delta là tương đương với những người chưa được tiêm vaccine, thế nhưng vấn đề này vẫn cần được nghiên cứu thêm.
Trong khi virus corona phiên bản gốc cần đến 7 ngày để gây ra triệu chứng thì Delta có thể gây triệu chứng nhanh hơn từ 2 đến 3 ngày, và khiến hệ thống miễn dịch có ít thời gian phản ứng và phòng vệ.
Biến thể Lambda đang suy yếu
Biến thể Lambda đã thu hút nhiều sự chú ý vì có khả năng trở thành mối đe dọa tiềm tàng mới, thế nhưng biến thể lần đầu tiên được phát hiện tại Peru hồi tháng 12/2020 dường như đang suy yếu.
Mặc dù số ca nhiễm liên quan đến biến thể Lambda vẫn tăng hồi tháng 7/2021, thế nhưng đã có các báo cáo cho thấy biến thể này đã suy yếu trên toàn cầu trong vòng 4 tuần qua, dựa theo dữ liệu của GISAID, một hệ thống dữ liệu theo dõi các biến thể của SARS-CoV-2.
WHO đã xếp loại Lambda là biến thể cần quan tâm, có nghĩa là biến thể này mang các đột biến được nghi ngờ đã gây nên sự thay đổi trong khả năng lây nhiễm hoặc khiến bệnh nặng hơn, thế nhưng vấn đề này vẫn đang được điều tra. Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cũng cho thấy các biến thể này chống lại những kháng thể do vaccine tạo nên.
Biến thể Mu đang được theo dõi
Biến thể Mu, trước đây được biết đến là B.1.621, lần đầu được phát hiện tại Colombia hồi tháng 1 năm nay. Đến ngày 30/8, WHO đã xếp biến thể này vào loại đáng quan tâm vì một số vấn đề quan ngại liên quan đến các đột biến và đã dùng chữ cái Hy Lạp để đặt tên.
Mu mang các đột biến chính, bao gồm E484K, N501Y và D614G, có liên quan đến khả năng gia tăng lây nhiễm và làm suy giảm hệ thống miễn dịch.
Theo bản tin mới đây của WHO, biến thể Mu đã gây nên các đợt bùng phát dịch quy mô lớn hơn tại Nam Mỹ và châu Âu. Trong khi số lượng các trình tự gen được giải mã và xác định có xuất hiện biến thể Mu đã giảm xuống mức thấp hơn 0,1% trên toàn cầu thì Mu chiếm đến 39% số biến thể được xác định tại Colombia và 13% tại Ecuador, những nơi mà Mu vẫn chiếm lĩnh và đang cho thấy sự gia tăng liên tục, theo báo cáo của WHO.
WHO cũng cho biết tiếp tục theo dõi sự thay đổi của Mu ở Nam Mỹ, đặc biệt ở các khu vực có cùng sự xuất hiện của biến thể Delta. Bà Maria van Kerkhove, người đứng đầu Chương trình Y tế Khẩn cấp của WHO, cho biết sự lây lan của biến thể Mu đang giảm đi trên toàn cầu thế nhưng vẫn cần được theo dõi chặt chẽ.
Trong một cuộc họp báo tuần vừa rồi, Trưởng Cố vấn y tế của Nhà Trắng, Tiến sĩ Anthony Fauci cho biết, giới chức Mỹ đang theo dõi biến thể này thế nhưng cho đến nay thì Mu chưa được xem là mối đe dọa gần nhất.
Liệu có thêm các biến thể khác không?
Theo các chuyên gia, việc tăng tốc quá trình tiêm vaccine ngừa Covid-19 đóng vai trò rất quan trọng. Nỗ lực này phải được đẩy nhanh trên toàn cầu đặc biệt phòng ngừa việc biến thể xuất hiện mà không bị phát hiện ở các quốc gia nghèo, nơi tỷ lệ người được tiêm vaccine còn thấp.
Dù các vaccine hiện nay có thể phòng ngừa bệnh diễn tiến nặng và giảm số ca tử vong thế nhưng lại không thể ngăn chặn khả năng lây nhiễm. Virus vẫn có thể nhân bản trong mũi, thậm chí những người đã được tiêm vaccine ngừa Covid-19 vẫn có thể làm lây truyền dịch bệnh thông qua các giọt bắn nhỏ.
"Để đánh bại SARS-CoV-2 thì sẽ cần có một thế hệ vaccine mới có thể ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh"- theo TS Gregory Poland của tổ chức y tế Mayo Clinic (Mỹ)- "Cho đến khi đó thì thế giới vẫn sẽ đối mặt với sự gia tăng số lượng biến thể virus corona".