pnvnonline@phunuvietnam.vn
Cứu sống nam sinh bị đâm vào cổ thủng động mạch đốt sống
Ê-kíp bác sĩ thực hiện thủ thuật cứu sống người bệnh
Ngày 23/12, Bệnh viện Quân y 175 cho biết vừa điều trị thành công một trường hợp rất hiếm gặp. Bệnh nhân bị thủng động mạch đốt sống do vết thương dao đâm vào vùng cổ, được xử lý thành công bằng phương pháp can thiệp nội mạch.
Theo đó, bệnh nhân là L.M.S. (18 tuổi) là sinh viên năm thứ nhất một trường đại học đóng trên địa bàn TPHCM. Trước đó, xuất phát từ hiềm khích cá nhân phát sinh trong một trận thi đấu bóng đá do nhà trường tổ chức, ngay sau khi trận đấu kết thúc, S. bị một nam sinh cùng trường đâm từ phía sau vào vùng cổ bên phải bằng dao nhọn, gây chảy máu rất nhiều.
Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân, Bệnh viện Quân y 175 lập tức kích hoạt quy trình báo động đỏ, các bác sĩ nhiều chuyên khoa nhanh chóng có mặt, thám sát vết thương và nhận định bệnh nhân bị thủng mạch máu lớn vùng cổ, tình trạng chảy máu vẫn đang hoạt động, tiên lượng nguy kịch.
Các bác sĩ khẩn trương băng ép cầm máu vết thương, thực hiện các xét nghiệm cấp cứu, siêu âm và chụp cắt lớp vi tính vùng đầu cổ. Kết quả đúng như nhận định, bệnh nhân bị gãy mỏm ngang đốt sống cổ C2 bên phải có mảnh rời, thủng thành bên động mạch đốt sống phải ở vị trí tương ứng gây chảy máu đang hoạt động, động mạch đốt sống phải kém ưu thế so với động mạch đốt sống trái.
Một cuộc hội chẩn ngay tại chỗ được tiến hành chớp nhoáng, kết luận được đưa ra, đặt nội khí quản và an thần thở máy chủ động bảo vệ đường thở khỏi sự chèn ép của khối máu tụ lớn vùng cổ đã hình thành và đang tiếp tục tiến triển, khẩn trương đưa bệnh nhân lên phòng can thiệp mạch xử lý chỗ thủng động mạch đốt sống bằng phương pháp can thiệp nội mạch.
TS.BS Tạ Vương Khoa, Phó Chủ nhiệm khoa Nội thần kinh, trưởng ê-kíp can thiệp cho biết, chấn thương động mạch đốt sống là dạng sang thương hiếm gặp bởi vì ở đoạn cổ (trừ đoạn V1), động mạch được bao bọc bởi mỏm ngang các đốt sống cổ là các cấu trúc xương cứng trong khi ở đoạn trong sọ, hộp sọ là cấu trúc vững chãi che chắn cho động mạch.
"Ca bệnh đang đề cập là một trường hợp rất hiếm gặp, bản thân ê-kíp can thiệp mạch chúng tôi cũng chưa từng gặp tình huống tương tự trước đây, tra cứu y văn trong nước hầu như không tìm thấy dữ liệu", bác sĩ Khoa cho hay.
Bệnh nhân sau can thiệp xử lý thành công động mạch đốt sống bị thủng tiếp tục được các bác sĩ nhiều chuyên khoa theo dõi, thám sát kỹ lưỡng, xử lý hiệu quả các sang thương kết hợp (vết thương da, cơ, mạch máu nhỏ vùng cổ, gãy mỏm ngang đốt sống cổ C2, sang chấn tâm lý…). Vài giờ đồng hồ sau can thiệp, bệnh nhân được giải mê và rút ống nội khí quản. Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn và xuất viện.
Theo bác sĩ, can thiệp nội mạch qua da luồn dụng cụ trong lòng mạch máu đến vị trí động mạch đốt sống bị thủng, xử lý chỗ thủng bằng các vật liệu phù hợp là kỹ thuật điều trị tuy "sinh sau đẻ muộn" nhưng đã nhanh chóng chứng minh ưu điểm so với phẫu thuật do đặc tính xâm lấn tối thiểu, tránh được nguy cơ tổn thương các cấu trúc giải phẫu quan trọng ở vùng cổ trong quá trình thao tác, thời gian điều trị được rút ngắn. Đặc biệt là có thể dễ dàng đánh giá và kiểm soát động mạch đốt sống đối bên và động mạch thân nền trong suốt thủ thuật - yếu tố quan trọng đảm bảo dự hậu thành công của việc điều trị sang thương dạng này mà phương pháp phẫu thuật không thể có được.