Dự án nông nghiệp - dinh dưỡng: Kiến tạo sinh kế bền vững cho đồng bào Sơn La

Phụ nữ được hướng dẫn nấu cháo đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ. Ảnh: Phạm Băng
Sau 2 năm thực hiện, Dự án “Cải thiện sinh kế của các dân tộc thiểu số thông qua nông nghiệp, cải thiện dinh dưỡng” tại tỉnh Sơn La đã thực sự mang lại những kết quả thiết thực, cải thiện đáng kể đời sống và sức khỏe cho phụ nữ, trẻ em tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số khó khăn.
Nông nghiệp - Nền tảng của sinh kế bền vững
Được UBND tỉnh Sơn La tiếp nhận theo Quyết định số 1305/QĐ-UBND ngày 18/7/2023, dự án bắt đầu triển khai từ tháng 7/2023. Mục tiêu cốt lõi là cải thiện sinh kế của người dân tộc thiểu số thông qua sản xuất nông nghiệp, đồng thời chú trọng đến bình đẳng giới, an ninh lương thực và cải thiện dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em.
Dự án tập trung vào một số xã đặc biệt khó khăn của tỉnh Sơn La. Đây là những địa bàn có đa số đồng bào Mông, Thái, Khơ Mú sinh sống, nơi điều kiện kinh tế còn chật vật và tỉ lệ suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi còn ở mức cao, khiến sự can thiệp là vô cùng cấp thiết.
Trong hợp phần nông nghiệp, dự án đã triển khai một loạt các hoạt động đào tạo và hỗ trợ sản xuất quy mô lớn với hàng trăm lớp tập huấn đã được tổ chức, giúp người dân nâng cao kỹ thuật canh tác và chăn nuôi.

Đối tượng tham gia dự án được hỗ trợ ngan giống để phát triển kinh tế. Ảnh: Phạm Băng.
Cụ thể, có 48 lớp tập huấn kỹ thuật về chăn nuôi gà, lợn và trồng rau cho 788 lượt người tham dự, trang bị kiến thức sản xuất tiên tiến. 13 khóa tập huấn chuyên sâu về kỹ năng quản lý nhóm sản xuất, quản lý kinh doanh và đàm phán thương mại cho 240 lãnh đạo nhóm và thành viên, thúc đẩy mô hình kinh tế tập thể hiệu quả.
Điểm nhấn của dự án là hoạt động "cầm tay chỉ việc" tại hộ gia đình. Với 343 chuyến thăm hộ và 1.667 cuộc giám sát, cán bộ dự án đã trực tiếp giải đáp vướng mắc, hướng dẫn thực hành sản xuất, đảm bảo kiến thức được áp dụng đúng đắn.
Về hỗ trợ vật chất, dự án cung cấp nguồn giống và vật tư quan trọng. Theo đó, dự án đã hỗ trợ 19.700 con gà giống, 7.880 kg thức ăn, 11.040 gói thuốc và 68.300 liều vắc xin cho 788 hộ tại 6 xã. Cung cấp 60 con lợn giống cho 20 nhóm sản xuất, mở ra cơ hội nhân rộng mô hình chăn nuôi quy mô nhỏ.
Thay đổi hành vi, hướng tới tương lai
Bên cạnh cải thiện nguồn thu nhập, hợp phần dinh dưỡng tập trung giải quyết vấn đề sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là bà mẹ và trẻ em, dự án đã tổ chức được 11 lớp tập huấn về chăm sóc dinh dưỡng bà mẹ và trẻ em cho 300 lượt y tế bản, phụ nữ bản thuộc 60 bản, biến họ thành những tuyên truyền viên tại chỗ.
Thực hiện 246 cuộc khám thai tại trạm y tế và hộ gia đình, đảm bảo các bà mẹ được chăm sóc đầy đủ trong thai kỳ. Tổ chức cân đo cho trên 10.800 lượt trẻ dưới 2 tuổi, giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các trường hợp suy dinh dưỡng.
Đặc biệt, dự án đã thiết lập và vận hành 35 trung tâm giáo dục phục hồi dinh dưỡng tại 47 bản, thu hút gần 3.400 lượt trẻ suy dinh dưỡng tham gia. Đây là môi trường quan trọng giúp trẻ em được can thiệp dinh dưỡng chuyên biệt và các bà mẹ được hướng dẫn thực hành dinh dưỡng đúng cách ngay tại cộng đồng.

Dự án mang đến những đổi thay tích cực cho bà con vùng cao ở Sơn La.
Theo đại diện Ban quản lý dự án, sau 2 năm, thành công lớn nhất của dự án không chỉ nằm ở những con số mà là sự thay đổi nhận thức và hành vi của người dân về cải thiện sinh kế và chăm sóc sức khỏe. Người dân đã chủ động hơn trong sản xuất nông nghiệp, áp dụng kỹ thuật mới, đồng thời hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của dinh dưỡng, đặc biệt đối với trẻ nhỏ.
Trong thời gian tới, Ban quản lý dự án sẽ tiếp tục đặt mục tiêu xây dựng và củng cố các nhóm sản xuất, đồng thời kêu gọi các nhà tài trợ hỗ trợ giống, vật tư, phân bón và đào tạo kỹ thuật chuyên sâu.
Dự án cũng sẽ tập trung mở rộng đối tượng là các bà mẹ có con dưới 24 tháng tuổi, nhằm đảm bảo thế hệ tương lai của đồng bào dân tộc thiểu số Sơn La được phát triển khỏe mạnh, góp phần nâng cao toàn diện đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây.