Đường về nhà của những đứa trẻ mồ côi giả ở Nepal

Trại mồ côi giả hút tiền từ thiện

Trong những ngôi làng hẻo lánh ở vùng Himalaya, trẻ em chẳng có mấy cơ hội được học hành. Vì thế, khi cô bé 10 tuổi mang tên Devi nhận được lời dụ dỗ từ người bác rằng sẽ gửi em lên thủ đô để đi học, gia đình Devi đã chẳng ngần ngại mà đồng ý ngay. Thế nhưng, em lại bị đưa vào một trại trẻ mồ côi bất hợp pháp. Devi trở thành một trong những đứa trẻ mồ côi giả tại nước này. "Gia đình họ bị dụ dỗ và lừa dối. Cuộc sống của những đứa trẻ này chẳng khác nào địa ngục", Anju Pu, một nhân viên xã hội đã giúp giải cứu Devi, cho hay.

Hàng năm, hàng nghìn người nước ngoài đã quyên góp tiền hoặc tới Nepal để làm từ thiện tại các trại trẻ mồ côi. Họ không biết được sự thật rằng đa phần những đứa trẻ sống trong hơn 500 trại trẻ mồ côi này lại có gia đình. Những tay buôn người thường dụ dỗ người nghèo ở vùng sâu vùng xa, hứa hẹn cho con cái của họ cơ hội học hành. Chúng làm giấy tờ giả, đặt tên mới cho các em nhỏ rồi đưa các em vào trại để thu hút nhà hảo tâm và du khách nước ngoài. Tên họ của những đứa trẻ này đều bị thay đổi để gia đình không thể tìm thấy chúng. Những kẻ buôn người thậm chí còn làm giả giấy khai sinh để tạo thân phận mới cho những đứa trẻ "mồ côi".

Những kẻ buôn người tìm thấy cơ hội kiếm tiền béo bở từ những trại trẻ mồ côi, nơi thu hút một lượng tiền từ thiện lớn từ những cá nhân, chính phủ, tổ chức từ thiện... "Sự thật đáng buồn là không có đủ trẻ mồ côi để duy trì toàn bộ "ngành công nghiệp" này. Chính vì thế họ phải "tạo" ra những đứa trẻ này để thu hút những người ngoại quốc giàu có tới làm từ thiện", luật sư người Úc Kate van Doore nói. Theo Kate, tại các nước phát triển, khi nghĩ đến điều tử tế, người dân luôn nghĩ là quyên tiền hay làm tình nguyện tại các trại trẻ mồ côi ở các nước đang phát triển.

Giống như Devi, rất nhiều nạn nhân khác đều tới từ các gia đình nghèo khó, sống tại các khu vực hẻo lánh, mong muốn con mình được tới trường. Những đứa trẻ này thường bị giữ tại những khu nhà tạm bợ bên ngoài thủ đô trong nhiều tháng. Khi chủ trại trẻ không thể kiếm được nguồn trợ cấp, những đứa trẻ này bị bỏ đói trong nhiều ngày.

Bác của Devi đã bị bắt và bị buộc tội buôn người. Khi được hỏi vì sao không lên tiếng khi chứng kiến cháu mình phải trải qua những hoàn cảnh khắc nghiệt như vậy, bà ta trả lời: "Tôi sợ bị bắt... Tôi cảm thấy có trách nhiệm với chúng. Gia đình chúng có lẽ đã khoe với cả làng rằng chúng được gửi tới Kathmandu để đi học. Họ sẽ rất tức giận nếu chúng trở về tay trắng".

Năm 2006, luật sư người Australia, Kate van Doore, lập ra tổ chức từ thiện Forget Me Not và điều hành một trại mồ côi ở Kathmandu, thủ đô Nepal cùng hai người bạn. Kate dần nhận ra những đứa bé đang được giúp đỡ lại không hề mất bố mẹ. "Tất cả vỡ lở khi bọn trẻ lần lượt tiến lên và nói: Cháu không mồ côi. Giờ cháu có thể về nhà với mẹ không?", cô nhớ lại.

Tái hòa nhập với cộng đồng

Kể từ khi câu chuyện về hồ sơ giả lộ ra, Forget Me Not đã cứu hàng trăm trẻ em từ các trại trẻ ở Nepal. Tổ chức này giúp nhiều em nhỏ đoàn tụ với cha mẹ và chăm sóc những trường hợp chưa tìm thấy gia đình. Kate đang kêu gọi đóng cửa hàng loạt trại trẻ mồ côi - tác nhân đe dọa trẻ em và tiếp tay cho những kẻ buôn người. Cô gây sức ép để Chính phủ Anh và Australia vào cuộc. Tổ chức Forget Me Not muốn chuyển hướng khoản tiền tài trợ vào các trại mồ côi sang hỗ trợ các gia đình và cộng đồng chăm sóc trẻ em. Hiện nhiều tổ chức xã hội đã vào cuộc để đẩy lùi loại hình du lịch tới các trại trẻ mồ côi.

"Khi chúng tôi có thể tìm thấy và giúp một đứa trẻ đoàn tụ với gia đình, đó là điều hạnh phúc nhất trên đời. Tuy nhiên, công việc tái hòa nhập sẽ rất khó khăn", Anju Pu cho hay.

Những phụ huynh cũng cảm thấy ngỡ ngàng khi tới nhận lại con mình. Họ vẫn nghĩ rằng chúng đang theo học tại thủ đô vì một tương lai tươi sáng hơn. "Tôi rất mừng khi gặp lại con nhưng cũng cảm thấy buồn. Tôi biết mọi người đã làm việc rất vất vả để đưa con tôi về. Thế nhưng, chúng tôi làm việc trên đồi núi để kiếm sống. Chúng tôi rất nghèo nên mới muốn gửi con mình đi", một ông bố chia sẻ.

Những đứa trẻ này vẫn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ các tổ chức tình nguyện đã cứu các em ra khỏi trại trẻ mồ côi. Chúng sẽ được nhận trợ cấp để có thể tới trường.