Hàng giả, hàng nhái đánh bật hàng thật trên chợ online

Với sự phát triển của mua sắm hiện đại, các kênh bán hàng trực tuyến ngày càng được nhiều người lựa chọn. Không cần đến các cửa hàng, cửa hiệu, người tiêu dùng vẫn có thể dễ dàng mua sắm đủ mọi sản phẩm, hàng hóa không chỉ của các đơn vị sản xuất trong nước mà còn từ các thương hiệu chính hãng nước ngoài.

Những chiêu đánh bại hàng thật

Cuối năm, nhu cầu mua sắm tăng cao, cùng với đó là hàng loạt chương trình khuyến mại, kích cầu được áp dụng trên quy mô cả nước, đã tạo cơ hội cho hàng giả, hàng nhái "tung hoành" trên chợ mạng.

Theo thông tin Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), liên tục trong 5 năm qua, thương mại điện tử tăng trưởng ở mức trên 25%. Tỷ trọng doanh thu so với tổng mức bán lẻ cũng đã tăng gấp đôi. Những vi phạm về chất lượng hàng hóa, hàng giả, hàng nhái cũng theo đó tăng cao. Chỉ tính riêng quý III/2020, hơn 63.000 vụ việc vi phạm. Số vụ và số đối tượng bị khởi tố tăng lần lượt 14 - 25% so với cùng kỳ năm 2019.

Bà Nguyễn Thị Minh Huyền, Phó cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) cho biết: Kinh doanh hàng giả trên môi trường thương mại điện tử tập trung vào 3 nhóm hàng hóa chính, gồm: đồ công nghệ điện tử; quần áo, giày dép, mỹ phẩm; và đồ gia dụng. Đặc biệt, những mặt hàng giả được bán nhiều trên môi trường thương mại điện tử là những mặt hàng có giá trị cao, mặt hàng do nước ngoài sản xuất.

Chiêu lừa quen thuộc nhất vẫn là lấy tên giống hoặc gần giống thương hiệu chính hãng, và bán với mức giá rẻ hơn rất nhiều lần. Ví dụ, một đồng hồ thương hiệu Rolex có giá trị hàng trăm triệu đồng, nhưng trên chợ mạng, vẫn có những đồng hồ Rolex giả với giá vài triệu đồng.

Các đối tượng kinh doanh hàng giả còn có hành vi cạnh tranh không lành mạnh bằng việc đặt tên miền, giao diện webiste, đăng tải hình ảnh sản phẩm nhái giống các trang bán sản phẩm thật. Cụ thể như: làm nhái tên gọi, giao diện, màu sắc của các sàn thương mại điện tử lớn; sử dụng các website trùng với nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ; sử dụng tên miền tương tự với nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ… Nếu truy cập vào những trang này, người tiêu dùng rất dễ mua phải hàng giả, hàng nhái.

Một số chiêu thức được dân bán hàng giả, hàng nhái sử dụng là lợi dụng hình ảnh của người nổi tiếng để quảng cáo và bán hàng giả; vi phạm chất lượng, nguồn gốc xuất xứ, giả mạo tem nhãn, nhãn hiệu của sản phẩm; không cung cấp đầy đủ thông tin về sản phẩm, dẫn đến sự hiểu nhầm cho người tiêu dùng…

Không dễ xử lý

Cùng với sự phát triển của thương mại điện tử, cơ quan quản lý cũng như người tiêu dùng liên tục phát hiện hàng giả, hàng cấm và hàng vi phạm bản quyền trên môi trường trực tuyến.

Trong 10 tháng đầu năm 2020, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công thương) cho biết, Cục đã nhận được 176 khiếu nại liên quan đến chất lượng sản phẩm hàng hóa dịch vụ. Con số này đã tăng lên đáng kể do ảnh hưởng của dịch Covid-19 năm nay khi người tiêu dùng mua sắm trực tuyến nhiều hơn.

Những phương thức bán hàng giả, hàng nhái ngày càng tinh vi hơn. Tuy nhiên, để không dễ để ngăn chặn, xử lý hàng giả, hàng nhái bán trên mạng vì đặc thù của hình thức kinh doanh này là hầu hết chỉ có gian hàng online, mà không có cửa hàng trực tiếp (cửa hàng vật lý), nên khó bị phát hiện. Một tổ chức/cá nhân có thể lập ra nhiều gian hàng, shop hàng online khác nhau để kinh doanh.

Hiện nay, các đối tượng xấu đang tận dụng triệt để môi trường và lợi dụng thương mại điện tử để bán những sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, nhập lậu, xâm phạm bản quyền. Để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái tràn lan trên chợ mạng, theo ông Nguyễn Kỳ Minh, Phó Chánh văn phòng Tổng cục Quản lý thị trường, các sàn thương mại điện tử cần tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, kiểm soát và có biện pháp xử lý, ngăn chặn hành vi gian lận, hàng giả, hàng cấm là yêu cầu bắt buộc.

Ở góc độ người tiêu dùng, người mua hàng cần nâng cao trách nhiệm, kiểm tra rõ xuất xứ, thông tin hàng hóa khi mua sắm trên chợ mạng. Nên mua trên các sàn thương mại điện tử, các website đã được Bộ Công thương cấp phép. Chủ động từ chối, không mua sắm hàng giả, hàng nhái chính là cách loại bỏ hàng giả, hàng nhái hiệu quả nhất.