Hành trình đưa trà Việt ra thế giới của Á hậu mê văn hóa truyền thống

Á hậu Nguyễn Thu Trang
Là một người Việt sinh ra và lớn lên ở nước ngoài nhưng cuộc “gặp gỡ” định mệnh với những cây chè cổ ở vùng Tây Bắc đã khiến Á hậu 1 cuộc thi Hoa hậu Việt tại Cộng hòa Séc 2009 Nguyễn Thu Trang lại trở thành CEO của Hacoocha, với mong muốn đưa trà Việt ra thế giới. Trong cuộc trao đổi với PNVN, Thu Trang cho biết, để biến đam mê thành sự nghiệp là một điều không dễ dàng.
Muốn tạo cach kể chuyện mới về trà Việt
+ Cơ duyên nào đưa chị - một phụ nữ sinh ra ở châu Âu đến với quyết định khởi nghiệp trong lĩnh vực trà vốn đã đầy cạnh tranh?
Bảy năm trước, trong chuyến phượt Tây Bắc, tôi tình cờ đứng trước cây chè cổ thụ cả ngàn năm tuổi. Cây đứng đó, lặng lẽ mà uy nghi, như một biểu tượng sống của văn hóa ẩm thực dân tộc. Khoảnh khắc ấy, tôi như kết nối được với nguồn cội.
Tôi lớn lên ở châu Âu, nơi trà không đơn thuần là thức uống mà là một nghi lễ, một nghệ thuật sống. Nhưng đến khi gặp những cây chè cổ thụ đó, tôi băn khoăn tự hỏi: Tại sao một đất nước có những cây chè quý hiếm bậc nhất thế giới lại chưa có một thương hiệu trà nào nổi tiếng trên thị trường quốc tế? Việt Nam không thiếu nguyên liệu, có lẽ chỉ thiếu một ngôn ngữ mới để kể. Và Hacoocha ra đời, không chỉ để bán trà mà muốn viết một chương mới cho trà Việt.

+ Từ yêu cho đến hiểu bao giờ cũng cần một quá trình. Đến khi nào thì chị cảm nhận và định hình được linh hồn cho thương hiệu trà Việt mà mình muốn xây dựng?
Ban đầu tôi nghĩ làm thương hiệu là để khoe trà quý của Việt Nam. Nhưng rồi tôi nhận ra, điều ấy chưa đủ để tạo nên một thương hiệu chạm đến trái tim người tiêu dùng toàn cầu. Câu trả lời đến từ một buổi uống trà cùng một người anh, một doanh nhân bận rộn và hiếm khi thể hiện cảm xúc. Sau ngụm trà đầu tiên, anh nhìn tôi và nói: "Trà này không khiến anh "wow' như một món xa xỉ nhưng đã khiến anh muốn ngồi nói chuyện với ba của mình".
Tôi suy nghĩ mãi về điều đó và ngộ ra: trà không phải để trưng bày mà là để kết nối giữa người với người, giữa quá khứ và hiện tại.
+ Kinh doanh các sản phẩm văn hóa chưa bao giờ là dễ dàng, đặc biệt là làm sao vừa duy trì được tính văn hóa, nghệ thuật của sản phẩm vừa phải có tính thị trường. Chị giải quyết bài toán này như thế nào?
Có thời điểm tôi muốn ra mắt một dòng trà với bao bì được vẽ tay trên giấy dó để làm sống lại hình ảnh Trà Việt xưa. Nhưng đội kinh doanh của tôi lại lo ngại chi phí cao, khó tiếp cận thị trường. Lúc ấy tôi hiểu, nếu muốn tồn tại, tôi phải học cách "dịch" nghệ thuật sang ngôn ngữ thị trường. Giữ được tinh thần sáng tạo nhưng vẫn đảm bảo giá thành hợp lý. Bởi sáng tạo không chỉ để đẹp mà để tiếp cận đến nhiều người. Hacoocha chọn con đường dung hòa: sản phẩm đủ tinh tế để biếu tặng, đủ đẹp để khách giữ lại như một món quà và đủ bài bản để đứng vững ở thị trường quốc tế.
Tình yêu lớn mới đủ kể câu chuyện dài
+ Chị thấy danh hiệu Á hậu và là vợ của một doanh nhân nổi tiếng như "Shark Hưng" đem lại cho mình lợi thế gì trong hành trình khởi nghiệp?Hay nói cách khác, khi khởi nghiệp chúng ta nên kết hợp những điều kiện có sẵn và những điều gì cần nỗ lực thêm như thế nào?
Tôi thấy mình may mắn khi có một người chồng dày dặn thương trường. Với tầm nhìn chiến lược anh luôn khích lệ tôi. Danh hiệu cũng mang lại nhiều cơ hội, giúp tôi rèn luyện sự chỉn chu, tinh tế, và trách nhiệm khi đại diện cho hình ảnh người Việt ở nước ngoài. Việc sinh sống ở Séc và tham gia hoạt động cộng đồng kiều bào giúp tôi học được cách kể chuyện Việt bằng ngôn ngữ toàn cầu.
Tôi luôn nghĩ mình là ví dụ "vượt sướng thành công" khi chọn theo dân bản đi hái chè từ tinh mơ, ngồi canh mẻ trà đến 3 giờ sáng. Nhờ nền tảng vững chắc, tôi càng muốn nỗ lực hơn để trả lời bằng hành động, bằng chất lượng trà, bằng cuộc sống tốt hơn của người làm trà, bằng sự chỉn chu trong từng hộp trà gửi đi.
+ Biến đam mê thành công việc để được làm điều mình thích lại có thu nhập và thậm chí cả sự nghiệp là điều không ít phụ nữ ngày nay mong muốn. Với chị, đâu là yếu tố then chốt để hiện thực hóa giấc mơ đó?

Á HẬU, DOANH NHÂN NGUYỄN THU TRANG
Đam mê là lý do để bắt đầu nhưng để biến ước mơ thành hiện thực tôi cần xây dựng cả một đội ngũ, một hệ sinh thái
Điều đầu tiên là phải trung thực với chính mình: đó có phải đam mê thật sự, hay chỉ là sự hào hứng nhất thời? Phải có tình yêu đủ lớn mới có thể viết câu chuyện dài. Ngoài ra, để biến đam mê thành sự nghiệp cần có thêm ba điều kiện: năng lực, giá trị và hiệu quả.
Có năng lực để vận hành từ sản xuất đến đội ngũ. Có giá trị rõ ràng để trả lời: sản phẩm của mình giải quyết được điều gì cho khách hàng? Và cuối cùng, có hiệu quả là phải tạo ra doanh thu, nếu không tạo ra dòng tiền, chúng ta sẽ không thể đi xa, không thể nuôi đội ngũ hay mở rộng tầm ảnh hưởng. Tôi hay nói với cộng sự: "Trà ngon là điều kiện cần.
Nhưng để một thương hiệu sống được, phải có cả bài toán kinh doanh và một hệ sinh thái tử tế".
+ Sau từng ấy năm gắn với trà, chị có triết lý sống nào được hình thành nên từ đó không?
Bình thường, tôi tâm niệm hai điều là biết ơn và không ngừng học hỏi. Cây chè cổ Việt Nam phải bám rễ thật sâu mới có thể vươn cao trường tồn. Con người cũng vậy, muốn bay xa phải đứng thật vững. Và muốn vững, phải biết mình đang sống vì điều gì. Tôi không nghĩ mình là người giỏi nhất nhưng chắc chắn là người luôn nỗ lực học hỏi, luôn cố gắng hết sức bằng tình yêu sâu đậm nhất với những gì mình đã chọn.
Từ khi bén duyên với trà, tôi thường bắt đầu ngày mới bằng một nghi lễ nhỏ: tự pha cho mình một ấm trà. Dù hôm trước có là ngày khủng hoảng, đơn hàng chậm, hay chuỗi cung ứng trục trặc thì giây phút ấy vẫn là lúc tôi trở về với chính mình, nhớ lại lý do khởi đầu hành trình này và tiếp tục bước đi.
+ Trên hành trình đó, những kết quả nào khiến chị cảm thấy tự hào và vui sướng nhất?
Không phải khi đạt KPI về doanh số, mức độ tăng trưởng, mở rộng thị trường - mà là những khoảnh khắc khiến tôi biết rằng: Hacoocha không chỉ bán trà mà đang góp phần nâng cao giá trị của trà Việt. Đó là khi nông dân người Mông ôm tôi và nói: "Giờ mới thấy lá chè mình làm… được gọi là đặc sản". Hay khoảnh khắc khi một chuyên gia về trà uống trà Hacoocha và thốt lên: "This is Vietnamese tea" (Tạm dịch: Đây đúng là trà Việt Nam). Tôi rất hạnh phúc vì mình đã mang được hồn Việt trong sản phẩm khi giới thiệu ra thế giới.
+ Xin cảm ơn và chúc Thu Trang đạt nhiều thành công trên hành trình đưa trà Việt ra thế giới!
Văn hóa trà Việt Nam thuộc TOP thế giới
Trà không chỉ là một thức uống phổ biến mà còn là một phần trong đời sống tinh thần của người Việt. Từ chén trà đầu xuân, ấm trà trong gian bếp gia đình, đến những buổi tiếp khách trọng thị, trà luôn hiện diện như một biểu tượng của sự kết nối, sự tĩnh tại và lòng hiếu khách. Mỗi vùng đất lại có cách thưởng trà riêng: trà sen Hà Nội thanh nhã, chè shan tuyết Tây Bắc mạnh mẽ, trà mạn Thái Nguyên đậm đà… Văn hóa trà Việt Nam có lịch sử lâu đời. Tuy không cầu kỳ như trà đạo Nhật Bản, trà lễ Trung Hoa, trà Việt mang vẻ đẹp bình dị, gắn bó với đời sống thường nhật, nơi mỗi chén trà là một lời mời sẻ chia, một khoảnh khắc kết nối giữa con người với nhau và với chính mình.