Hết ưu đãi lãi suất, nhiều gia đình trẻ “nín thở” giữ nhà

Gồng mình giữa những con số tăng

Chị Nhung kể, thời điểm ký hợp đồng vay vốn của một ngân hàng thương mại cổ phần họ đưa ra mức lãi suất ưu đãi 5,5%/năm trong 12 tháng đầu, ân hạn nợ gốc. Sau thời gian này, lãi suất thả nổi được tính theo thị trường. "Sau hơn một năm, lãi suất đã nhảy lên hơn 9%. Tổng tiền trả mỗi tháng tăng mạnh, khiến kế hoạch tài chính bị đảo lộn", chị chia sẻ.

Không riêng Nhung, hàng nghìn phụ nữ trẻ khác, phần lớn là nhân viên văn phòng, giáo viên hoặc lao động tự do cũng đang "đuối sức" khi lãi suất cho vay điều chỉnh tăng. Báo cáo thị trường tuần 5 tháng 10/2025 của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, mặt bằng lãi suất tiết kiệm đang nhích lên ở một số kỳ hạn ngắn, kéo theo chi phí vay vốn cao hơn. Nhiều gói vay ưu đãi đã hết hiệu lực, khiến người mua nhà phải tính toán lại bài toán tài chính của mình.

Theo các chuyên gia, nhóm khách hàng nữ thường có kế hoạch chi tiêu và tiết kiệm ổn định, nhưng lại ít khả năng xoay vốn khi chi phí bất ngờ tăng. Đặc biệt với những người độc thân hoặc nuôi con nhỏ, việc trả góp hàng tháng chiếm phần lớn thu nhập khiến họ phải cắt giảm nhiều khoản sinh hoạt khác, từ chăm sóc bản thân, giải trí đến kế hoạch lập gia đình.

Theo phân tích của VARS, trong những năm gần đây, để kích cầu thị trường, nhiều chủ đầu tư cùng các ngân hàng thương mại tung ra các gói cho vay mua nhà với lãi suất ưu đãi chỉ từ 5,5%/năm, thậm chí miễn lãi, ân hạn nợ gốc tới 5 năm. Chính sách này giúp lượng lớn người dân và nhà đầu tư tiếp cận được nguồn vốn rẻ để sở hữu bất động sản. Tuy nhiên, giai đoạn ưu đãi chỉ mang tính tạm thời. Khi bước sang thời kỳ lãi suất thả nổi, nếu mặt bằng lãi suất chung tăng, áp lực trả nợ sẽ gia tăng mạnh. Không ít khách hàng rơi vào tình trạng "chưa trả đồng vốn nào, nhưng lãi đã tăng gấp đôi". Khi thanh khoản thị trường thấp, việc bán lại sản phẩm để cắt lỗ trở nên khó khăn, và nguy cơ nợ xấu có thể quay trở lại hệ thống tín dụng.

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ cho rằng, khi lãi suất tăng, tâm lý thận trọng của người mua nhà là dễ hiểu. Ông phân tích, mức lãi vay 9–10%/năm khiến nhiều hộ gia đình phải chi trả thêm hàng chục triệu đồng mỗi năm, tác động mạnh đến dòng tiền ngắn hạn. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh, nếu người mua có kế hoạch tài chính rõ ràng và nguồn thu ổn định, việc sở hữu nhà trong giai đoạn hiện nay vẫn là cơ hội tốt vì giá bán chưa tăng mạnh và nhiều chủ đầu tư đang có chính sách hỗ trợ.

Khi giấc mơ tổ ấm trở thành gánh nặng

Chị Thu Hà (34 tuổi, nhân viên kế toán) kể, hai vợ chồng mua căn hộ chung cư ở quận Hoàng Mai (cũ) năm 2022 với mức vay 60% giá trị. "Thời điểm đó lãi suất thấp, chỉ 6%/năm nên mình yên tâm. Nhưng từ đầu năm nay, ngân hàng điều chỉnh lên gần 10%, khiến tổng tiền trả hàng tháng vượt ngưỡng 20 triệu đồng. Mình đã phải vay thêm người thân để xoay sở", chị nói.

Các chuyên gia tài chính nhận định, lãi suất tăng khiến tâm lý người mua nhà chùn lại, đặc biệt là nhóm phụ nữ trẻ vốn cân nhắc kỹ trước khi vay dài hạn. Nhiều người chọn "án binh bất động", chờ mặt bằng lãi suất ổn định hoặc tích lũy thêm trước khi xuống tiền.

TS. Cấn Văn Lực phân tích thêm, sự thay đổi chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương trên thế giới và áp lực lạm phát trong nước đang khiến dư địa duy trì lãi suất thấp bị thu hẹp. Trong bối cảnh đó, người dân cần hướng tới kế hoạch tài chính dài hạn, tránh vay vượt quá 50% giá trị tài sản. Ông lưu ý, ngoài yếu tố lãi suất, người mua nhà nên chú ý đến uy tín chủ đầu tư và tính pháp lý dự án để giảm thiểu rủi ro.

Bên cạnh đó, thị trường bất động sản cũng chậm lại do doanh nghiệp chịu áp lực kép: chi phí vốn tăng trong khi sức cầu yếu. Một số dự án chậm tiến độ, khiến người mua càng lo lắng về khả năng nhận nhà đúng hẹn. Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, với đặc thù sử dụng vốn vay lớn, khi lãi suất tăng, dòng tiền dễ đứt gãy và rủi ro nợ xấu có thể quay trở lại hệ thống tín dụng.