Hoa Kỳ: 98% dân số của bộ tộc Blackfeet đã được tiêm vaccine ngừa Covid-19

Những ngày tháng đen tối của đại dịch Covid-19

Tại Xứ sở cờ hoa, bộ tộc Blackfeet có khoảng hơn 10.000 người. Họ chủ yếu sinh sống trong Khu bảo tồn người da đỏ Blackfeet rộng hơn 7.800 km2nằm ở phía đông Công viên quốc gia Glacier, bang Montana (Hoa Kỳ), giáp với tỉnh Alberta (Canada).

Vào mùa thu năm ngoái, bộ tộc Blackfeet phải đối mặt với những ngày tháng đen tối của đại dịch Covid-19 khi xe cấp cứu thường xuyên được gọi để vận chuyển các thành viên sinh sống trong khu bảo tồn, vùng đất giáp với những ngọn núi phủ đầy tuyết của Công viên Quốc gia Glacier ở phía bắc Montana, đến các bệnh viện cách đó 2 giờ đồng hồ. Khi ấy, các quan chức y tế của bộ lạc đã ghi nhận hơn 1.390 trường hợp nhiễm Covid-19, trong đó có gần 50 trường hợp tử vong.

Nhưng hiện nay, bộ lạc đang tự hào với những thành tựu đáng ghi nhận trong cuộc chiến chống lại Covid-19: khoảng 98% dân số đủ điều kiện của khu bảo tồn đã được tiêm phòng đầy đủ chống lại dịch bệnh này, so với khoảng 40% tổng dân số bang Montana và 41% dân số Hoa Kỳ, theo dữ liệu y tế liên bang mới nhất.

Chiến dịch tiêm chủng ở Blackfeet thành công đến mức bộ tộc Blackfeet đã tặng vaccine dư thừa cho các bộ tộc bản địa ở Canada. Ông Robert DesRosier, Giám đốc dịch vụ khẩn cấp của bộ tộc Blackfeet, cho biết, bộ tộc sẽ cung cấp vaccine ngừa Covid-19 tại một điểm tiêm chủng lưu động trong 2 ngày vào tuần này. Những du khách đến Công viên Quốc gia Glacier sẽ đều được tiêm vaccine ngừa Covid-19.

"Vaccine ngừa Covid-19 ra đời đã mang lại một luồng không khí trong lành. Sau những ngày tồi tệ của đại dịch, giờ đây chúng tôi đang làm mọi thứ có thể để bảo vệ bản thân và những người khác. Luôn có ánh sáng ở cuối đường hầm", ông DesRosier chia sẻ.

Thực thi biện pháp mạnh

Đại dịch Covid-19 tấn công các cộng đồng người Mỹ bản địa với tỷ lệ không cân xứng trên khắp đất nước, một phần do sự chênh lệch về sức khỏe và hệ thống y tế. Để ngăn chặn sự lây lan của SARS-CoV-2, bộ tộc Blackfeet đã áp dụng lệnh phong tỏa nghiêm ngặt, yêu cầu các trường học học trực tuyến, thực hiện giãn cách xã hội và đeo khẩu trang.

Ông James McNeely, người phát ngôn của bộ tộc Blackfeet, phát biểu: "Chúng tôi đã thực hiện những biện pháp nghiêm ngặt nhất có thể trong cuộc chiến chống lại đại dịch. Mọi hoạt động không cần thiết đều phải tạm dừng, tất cả vì sức khỏe cộng đồng".

Hội đồng kinh doanh của bộ tộc Blackfeet đã thực hiện một biện pháp phòng dịch quyết liệt khi đóng cửa lối vào phía Đông của Công viên Quốc gia Glacier trong mùa du lịch năm 2020. Đây là một sự hy sinh doanh thu để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt của bộ tộc Blackfeet dường như đã phát huy hiệu quả. Trong hơn 100 ngày, bộ tộc không ghi nhận ca mắc Covid-19 mới nào. Tuy nhiên, vào giữa tháng 10/2020, khi dịch Covid-19 tấn công nhiều bang của Hoa Kỳ và sự lây lan nhanh chóng ở khu vực Đại Bình nguyên Bắc Mỹ và Trung Tây, bộ tộc Blackfeet đã ghi nhận thêm gần 400 ca mắc bệnh.

Một báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) vào tháng 4 đã chỉ ra rằng, việc yêu cầu người dân ở trong nhà và đeo khẩu trang của bộ tộc Blackfeet đã giúp tỷ lệ mắc Covid-19 giảm 33 lần, từ đợt cao điểm vào tháng 10/2020 đến một tháng sau đó. Những biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt ở bộ tộc Blackfeet vẫn tiếp tục được thực hiện sau khi có vaccine Covid-19 vào tháng 12/2020.

Dịch vụ Y tế người da đỏ ở Bắc Mỹ, cơ quan liên bang cung cấp các dịch vụ y tế công cộng cho các bộ tộc Hoa Kỳ bản địa được liên bang công nhận và người bản địa Alaska, đã cung cấp vaccine ngừa Covid-19 cho hơn 350 chương trình y tế của bộ tộc và các tổ chức của người da đỏ ở Bắc Mỹ. Tính đến ngày 1/6, cơ quan này đã đã phân phối hơn 1,3 triệu liều vaccine.

Bà Jennifer Buschick, người phát ngôn của Dịch vụ Y tế người da đỏ ở Bắc Mỹ, cho biết, công việc của đơn vị nhằm giải quyết các rào cản đối với khả năng tiếp cận vaccine và nỗ lực tiêm vaccine đã thành công dù các địa điểm tiêm chủng phần lớn ở nông thôn và vùng sâu, vùng xa.

Bộ tộc Blackfeet, cũng như khu bảo tồn của người da đỏ Fort Belknap, nơi cư trú của bộ tộc Nakoda và Aaniiih, có tỷ lệ tiêm vaccine cao nhất trong hệ thống y tế của cơ quan ở Montana, bà Buschick xác nhận.

Thông qua Dịch vụ Y tế người da đỏ ở Bắc Mỹ, 58% người dân đủ điều kiện của Fort Belknap và 35% người dân của bộ tộc của Blackfeet được tiêm chủng đầy đủ. Vào đầu tháng 3, hơn một nửa số người dân ở bộ tộc Blackfeet đã được tiêm ít nhất 1 liều vaccine Covid-19. Ngoài việc cung cấp dịch vụ tiêm chủng tại các bệnh viện và phòng khám địa phương, các nhân viên y tế đã di chuyển tới nhiều khu vực trên một chiếc xe chứa đầy vaccine để tiêm chủng cho người dân.

Các cộng đồng người Hoa Kỳ bản địa cho rằng, trong khi người dân vẫn hoài nghi về các chính sách của chính phủ liên bang, các quan chức y tế đã đến từng nhà ở các vùng nông thôn và vùng sâu, vùng xa, điều này giúp chiến dịch tiêm chủng tiếp cận được nhiều người hơn. Các nhân viên y tế của bộ tộc cũng nói với người dân về việc vaccine Covid-19 có thể ngăn chặn các ca tử vong do dịch bệnh, đặc biệt đối với người cao tuổi, do đó có thể giúp bảo tồn văn hóa và ngôn ngữ của bộ tộc.

Chia sẻ vaccine để trả ơn

Đầu mùa xuân năm nay, bộ tộc Blackfeet đã thành công trong việc tiêm vaccine ngừa Covid-19 và họ quyết định chia sẻ nguồn vaccine dư thừa cho Canada. Bộ tộc đã chia sẻ vaccine với các đối tác trong Liên minh Blackfoot, một tập hợp các cộng đồng người bản địa bao gồm Blackfeet ở bang Montana và 3 bộ tộc khác ở Canada có ngôn ngữ chung. Vào thời điểm đó, tỷ lệ tiêm chủng ở Canada thấp hơn so với Hoa Kỳ, do nguồn cung vaccine hạn chế. Theo dữ liệu y tế mới nhất, gần 6% dân số Canada đã được tiêm chủng đầy đủ.

Năm ngoái, bộ tộc Blackfeet từng thiếu hụt nghiêm trọng các thiết bị bảo vệ cá nhân và Liên minh Blackfoot ở Canada, nơi có nguồn cung dồi dào, đã hỗ trợ rất nhiệt tình. Bà Bonnie Healy, Giám đốc y tế của Liên minh Blackfoot ở Canada, cho biết, việc bộ tộc Blackfeet tặng lại vaccine vào năm nay có thể coi là một hành động trả ơn. Chính sự giúp đỡ quý báu này đã tạo điều kiện cho hơn 1.300 người Canada được tiêm vaccine.

Trong buổi tiêm chủng đầu tiên vào tháng 4/2021, bà Healy cho biết, đã có thêm vaccine của hãng Moderna. Điều này giúp Liên minh Blackfoot đưa ra sáng kiến tiêm vaccine cho những người Canada không thuộc dân tộc thiểu số. Trong đợt tiêm chủng thứ hai, Liên minh Blackfoot đã tiêm vaccine cho cả những người không thuộc bộ tộc. "Nhiều người cảm thấy rất biết ơn khi có cơ hội được tiêm vaccine Covid-19, thậm chí họ đã khóc vì cảm động", bà Healy tiết lộ.

Trong những tuần gần đây, các liên minh tương tự đã mọc lên dọc theo biên giới Hoa Kỳ-Canada: bang Alaska chia sẻ vaccine với cư dân British Columbia và Bắc Dakota đồng ý tiêm vaccine cho những người lái xe tải từ Canada.

Với việc ngày càng nhiều người Canada và khách du lịch tiêm phòng, anh Nathan St. Goddard, thành viên bộ tộc Blackfeet, cho biết, anh đã sẵn sàng cho lượng du khách đổ xô đến khu vực này vào mùa hè năm nay.

St. Goddard, người điều hành Johnson's of St. Mary, một khu cắm trại và nhà hàng phục vụ những người đến thăm Công viên Quốc gia Glacier, dành lời khen cho chiến dịch tiêm chủng của bộ tộc Blackfeet vì đã "xóa tan mọi tin đồn" về vaccine.

Ông Goddard hy vọng bộ tộc Blackfeet sẽ xem xét nới lỏng các hạn chế phòng Covid-19 bởi số người được tiêm vaccine tại bộ tộc đã đủ để ngăn chặn sự lây truyền của virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, theo người phát ngôn McNeely, yêu cầu đeo khẩu trang hiện tại có thể sẽ không được dỡ bỏ cho đến khi có vaccine được phê duyệt dành cho trẻ em dưới 12 tuổi.

Ông McNeely đề nghị người dân hãy kiên nhẫn chờ đợi thêm một thời gian nữa. "Có lẽ phải 1 năm nữa, tính từ bây giờ, cuộc sống của chúng tôi mới có thể trở lại bình thường, như trước khi đại dịch Covid-19 xuất hiện', ông McNeely dự đoán.