Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam: "Vụ bạo hành bé gái 13 tuổi quá dã man, mất nhân tính"

Liên quan vụ việc bé gái 13 tuổi nghi bị bạo hành nghiêm trọng tại phường Linh Sơn (TP Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên), ông Hà Đình Bốn - Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam - khẳng định đây là "Vụ bạo hành mang tính chất tra tấn, dã man như thời Trung cổ". 

+ Thưa ông, với vai trò là Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam ông có ý kiến như nào sau khi tiếp nhận thông tin vụ việc nghi bị bạo hành bé gái 13 tuổi ở Thái Nguyên?

Ông Hà Đình Bốn: Ngay khi tiếp nhận thông tin từ báo chí và từ mạng lưới cộng tác viên, chúng tôi thật sự bàng hoàng. Một cháu gái mới 13 tuổi lại bị chính người thân trong gia đình hành hạ bằng nhiều hình thức roi vọt, gậy gộc, tay chân, thậm chí sử dụng cả những vật dụng nguy hiểm.

Đây không còn đơn thuần là hành hạ trẻ em mà có thể xem là hành vi tra tấn, nhục hình. Hành động quá dã man, tàn nhẫn, đi ngược lại hoàn toàn giá trị tốt đẹp của gia đình. Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam kịch liệt lên án hành vi dã man, tàn bạo mất nhân tính này và yêu cầu đề nghị các cơ quan chức năng sớm điều tra, xử lý thật nghiêm khắc để bảo đảm răn đe và phòng ngừa chung.

+ Sau khi sự việc được phát hiện, Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em Việt Nam đã có động thái gì để hỗ trợ, bảo vệ quyền lợi của bé gái ?

Ông Hà Đình Bốn: Ngay khi nắm được thông tin ban đầu, Hội đã chỉ đạo Hội Bảo vệ Quyền trẻ em tỉnh Thái Nguyên khẩn trương vào cuộc, phối hợp với Công an địa phương, cơ quan y tế, chính quyền phường Linh Sơn, các đơn vị chuyên trách bảo vệ trẻ em vào cuộc kịp thời ngăn chặn hành vi bạo lực dã man trên. Đồng thời thông tin báo cáo về Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam và các cơ quan hữu quan để chỉ đạo và xử lý vụ án.

Chúng tôi đề nghị các cơ quan có thẩm quyền áp dụng ngay các biện pháp khẩn cấp tạm thời, bảo đảm an toàn cho cháu và hỗ trợ về tâm lý, tư vấn pháp luật, hỗ trợ vật chất để chăm sóc y tế cho cháu bé. Hội bảo vệ quyền trẻ em tại Thái Nguyên đã trực tiếp vào bệnh viện thăm hỏi động viên cháu bé, nắm thông tin sức khỏe, tinh thần để có báo cáo về các cơ quan, tổ chức hữu quan có hướng chỉ đạo xử lý.

+ Quan điểm của Hội Bảo vệ Quyền Trẻ em Việt Nam về hướng xử lý vụ việc như thế nào?

Ông Hà Đình Bốn: Chúng tôi hoan nghênh và đánh giá cao việc các cơ quan chức năng Thái Nguyên đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam các đối tượng liên quan. 

3 người lớn, khỏe mạnh hành hạ, đánh đập, tra tấn 1 cháu gái tay không, đang sống phụ thuộc vào họ. Hành vi của nhóm người này không thể biện minh cho tội lỗi gây ra đối với cháu gái và lại là cháu ruột mình.

Chúng tôi đề nghị cơ quan chức năng tỉnh Thái Nguyên khẩn trương điều tra làm rõ cá hành vi vi phạm, xử lý kịp thời nghiêm minh, không bỏ lọt bất kỳ tội danh nào để đảm bảo tính răn đe, trả lại công bằng cho cháu gái.

+ Được biết bé hiện sống với ông bà nội do bố mẹ ly hôn. Xin ông cho biết việc sống trong hoàn cảnh này có thể ảnh hưởng như thế nào đến nguy cơ bạo hành đối với trẻ?

Ông Hà Đình Bốn: Bố mẹ ly hôn khiến trẻ dễ rơi vào tổn thương tâm lý và thiếu sự quan tâm chăm sóc sát sao của cha mẹ. Trong trường hợp này, đáng tiếc hơn là bà nội và những người thân khác, trực tiếp chăm sóc, lại là người có tiền án, tiền sự. Một số người trong gia đình có dấu hiệu sử dụng chất ma túy. Đó là môi trường không an toàn cho trẻ. Việc thiếu trách nhiệm, buông lỏng chăm sóc góp phần dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Hội mong muốn các địa phương, các cơ quan, tổ chức hữu quan phải rà soát, thống kê phân loại những trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trẻ em sống trong gia đình có nguy cơ cao để phân công cán bộ giám sát, theo dõi và hỗ trợ kịp thời.

+ Dù pháp luật về bảo vệ trẻ em đã được hoàn thiện, nhiều vụ bạo hành vẫn xảy ra. Theo ông, đâu là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này?

Ông Hà Đình Bốn: Vấn đề nằm ở khâu thực thi vì hiện nay, tại cơ sở mạng lưới bảo vệ trẻ em còn thiếu nhân lực. Cán bộ làm công tác xã hội chưa được bố trí đủ, công tác giám sát, phát hiện nguy cơ chưa được làm thường xuyên. Nếu hệ thống này hoạt động tốt, nhiều trường hợp đã có thể được phát hiện - ngăn chặn từ sớm, thay vì để sự việc nghiêm trọng xảy ra rồi mới vào cuộc.

Hội đề nghị tăng đầu tư nhân lực cho công tác bảo vệ trẻ em. Bên cạnh đó, nguồn lực truyền thông - giáo dục cộng đồng. Các quy định pháp luật về trách nhiệm phối hợp, bảo vệ người tố cáo. Đặc biệt là cần nâng cao trách nhiệm của cộng đồng.

+ Với vai trò lãnh đạo trong Hội Bảo vệ Quyền trẻ em, ông nhận định gia đình và cộng đồng có thể đóng góp như thế nào trong việc ngăn ngừa bạo hành trẻ em?

Ông Hà Đình Bốn: Theo tôi, thứ nhất mọi người là hiểu biết pháp luật cần nắm vững các quyền trẻ em để tránh vi phạm pháp luật.

Thứ hai là mỗi người dân đều có trách nhiệm bảo vệ trẻ, dù không phải người thân. Khi phát hiện hành vi bạo lực, phải ngăn chặn kip thời, báo cáo chính quyền, cung cấp chứng cứ, hỗ trợ bảo vệ nạn nhân. Cha mẹ phải làm tròn nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ chăm sóc, nuôi dương con cái, không được sao nhãng, bỏ mặc con, thoái thác trách nhiệm cho người thân, không để con cái sống trong môi trường nguy hiểm, có nguy cơ bị xâm hại. 

Thứ ba là phải huy động sức mạnh cộng đồng, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc để bảo vệ chăm sóc trẻ em. Các tổ chức chính trị - xã hội như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh… tại địa phương cùng cần tham gia giám sát, hỗ trợ các trường hợp trẻ có hoàn cảnh đặc biệt.

Thú tư là phải kịp thời điều tra, xử lý kịp thời nghiêm minh mọi hành vi xâm hại trẻ. Đồng thời đẩy mạnh hoạt động truyền thông, vận động xã hội, tuyên truyền phổ biến sau rộng mọi chính sách pháp luật về phòng chống bạo lực gia đình, các quyền của trẻ em, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong việc bảo vệ trẻ em.

Thứ năm là cần rà soát hệ thống pháp luật, chính sách bảo vệ trẻ em, kiến nghị sửa đổi bổ sung hoàn thiện để tạo hành lang pháp lý vững chắc bảo vệ trẻ em.

Thứ sáu là cần xây dựng mạng lưới bảo vệ trẻ em rộng khắp, xây dựng đội ngũ cán bộ xã hội để tham gia bảo vệ trẻ em.

Thứ bảy là cần tăng cường đầu tư nguồn lực về con người, tài chính và cơ sở vật chất để đảm bảo thực hiện tốt quyền của trẻ em.

+ Xin trân trọng cám ơn ông!