Khởi nghiệp cùng "cơn sốt matcha": Cơ hội và thách thức với người trẻ

"Cơn sốt" matcha và xu hướng tiêu dùng lành mạnh

Matcha vốn là bột trà xanh truyền thống của Nhật Bản, có vị đắng nhẹ, màu xanh mịn bắt mắt và chứa nhiều chất chống oxy hóa. Với lối sống chú trọng sức khỏe, giới trẻ ngày nay xem matcha như lựa chọn lành mạnh thay thế cà phê.

Chỉ trong vài năm trở lại đây, matcha latte – sự kết hợp giữa bột trà xanh Nhật Bản và sữa, đã trở thành món đồ uống "quốc dân" trong giới trẻ. Từ những quán cà phê nhỏ đến các chuỗi thương hiệu lớn, ly matcha xanh ngọc dễ dàng bắt gặp trên mạng xã hội, trở thành biểu tượng cho phong cách sống "healthy – mindful – aesthetic" (sống lành mạnh – sống ý thức – sống có gu) của thế hệ Gen Y và Gen Z.

"Matcha nổi bật với hàm lượng chất chống oxy hóa cao, giúp giảm stress và hỗ trợ đốt cháy năng lượng. Với dân văn phòng, matcha giúp tỉnh táo mà không bị say hay mệt như cà phê", Phương Anh (29 tuổi), chủ cửa hàng Đảo Matcha, cơ sở Nguyễn Cơ Thạch (Nam Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ.

Chính sự kết hợp giữa yếu tố thị hiếu, sức khỏe và thẩm mỹ, matcha lại nhanh chóng trở thành "từ khóa vàng" trong ngành đồ uống khoảng 1 năm đổ lại đây tại thị trường F&B Việt Nam.

Khi "trend" trở thành cơ hội khởi nghiệp

Bắt đầu từ niềm yêu thích cá nhân, Phương Anh quyết định khởi nghiệp cùng matcha vào giữa năm 2025, khi nhận thấy "cơn sốt matcha" ngày càng lan rộng. Từ việc tự học pha chế tại nhà, cô mở quán nhỏ, xây dựng thương hiệu gắn với phong cách sống xanh và sản phẩm sạch.

"Ban đầu tôi khá lo vì thiếu kinh nghiệm, lại chọn khởi nghiệp trong giai đoạn thị trường F&B (Thực phẩm – Đồ uống) nhiều biến động. Nhưng tôi tin matcha không chỉ là trào lưu mà là xu hướng dài hạn, gắn với lối sống lành mạnh của giới trẻ", Phương Anh nói.

Nhưng để tạo dấu ấn riêng, cô không chỉ dừng lại ở ly matcha latte truyền thống mà liên tục thử nghiệm và cho ra mắt các phiên bản mới như Matcha dừa, Matcha xoài, Matcha Earl Grey, kết hợp giữa những nguyên liệu đặc trưng của Việt Nam với tinh thần Nhật Bản.

Tương tự, Quỳnh Nga (22 tuổi, Hà Nội), đồng sáng lập thương hiệu Á Matcha, khởi nghiệp từ một xe đẩy nhỏ với matcha, tới nay đã mở cửa hàng tại phố Trần Quang Diệu (Đống Đa, Hà Nội). Với số vốn tiết kiệm ít ỏi, Nga cùng cộng sự tự nghiên cứu nguồn nguyên liệu, thử nghiệm hương vị và xây dựng cộng đồng khách hàng yêu matcha.

"Thời điểm tôi bắt đầu, vô tình matcha đột nhiên trở thành "trend" nên việc thu hút khách hàng ban đầu khá thuận lợi. Nhưng tôi hiểu, "trend" (xu hướng) thì sớm muộn cũng hạ nhiệt. Cái giữ được khách hàng lâu dài phải là chất lượng sản phẩm và trải nghiệm thật", Quỳnh Nga chia sẻ.

Bài toán khó để đứng vững trong ngành F&B

Cả Phương Anh và Quỳnh Nga đều thừa nhận: Ngành F&B là một trong những lĩnh vực có tỷ lệ đào thải cao nhất. Mô hình kinh doanh nhỏ, vốn ít và thiếu kinh nghiệm quản lý khiến người trẻ dễ bị "đuối sức" khi phải đối mặt với chi phí tăng cao, nguồn nhân sự thiếu ổn định và áp lực cạnh tranh.

"Khó nhất là bài toán tài chính và nhân sự. Vừa phải đảm bảo chất lượng nguyên liệu, vừa phải trả lương công bằng và giữ nhân viên gắn bó. Có giai đoạn, mình phải tự làm tất cả – từ pha chế, phục vụ đến marketing", Quỳnh Nga cho biết.

Không chỉ vậy, giá bột matcha nhập khẩu, sữa và nguyên liệu phụ cũng tăng mạnh trong năm qua, khiến chi phí sản xuất đội lên đáng kể. Để duy trì hoạt động, nhiều cửa hàng buộc phải điều chỉnh giá bán, song vẫn phải cân nhắc để không mất khách hàng.

"Thị trường thay đổi rất nhanh. Trend nào cũng có chu kỳ, hôm nay 'hot' nhưng vài tháng sau có thể nguội đi. Nếu không có chiến lược sản phẩm và trải nghiệm khách hàng tốt, rất dễ bị cuốn theo rồi mất phương hướng", Quỳnh Nga nhấn mạnh.

Theo các chuyên gia ngành F&B, không chỉ riêng "trend" matcha, mà bất cứ sự khởi nghiệp, kinh doanh đi theo trào lưu sẽ đều là "con dao hai lưỡi" giữa cơ hội và thách thức. Cơ hội tiếp cận khách hàng rộng mở, song thách thức đến từ sự bền vững phụ thuộc vào năng lực quản trị và định vị thương hiệu.

Hiểu được điều đó, Quỳnh Nga cho biết, điều quan trọng nhất là cái tâm: "Mỗi ly matcha là một sản phẩm chứa giá trị, không chỉ là thức uống. Khi mình làm bằng tâm, khách hàng sẽ cảm nhận được và quay lại".

Dù còn nhiều thách thức, "cơn sốt matcha" đã mở ra làn sóng khởi nghiệp mới, nơi người trẻ học cách thích ứng, sáng tạo và kiên trì giữa thị trường biến động. Từ một xu hướng đồ uống, matcha trở thành biểu tượng cho tinh thần làm mới và khát vọng tự lập của thế hệ trẻ.