Khói thuốc lá điện tử gây nghiện, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe
Ảnh minh họa
Thuốc lá điện tử gây nghiện với cả người hút và người hít thụ động khói thuốc. Không ít trường hợp người bệnh phải nhập viện điều trị khi gặp biến chứng nặng do hút thuốc lá điện tử.
Thuốc lá điện tử là các thiết bị điện tử sử dụng pin để làm nóng dung dịch có chứa nicotine và các chất hóa học khác, đựng trong ống/bình chứa dùng một lần hoặc có thể tái nạp, tạo ra khói cho người sử dụng hít vào.
Theo bác sĩ, thuốc lá điện tử chứa một hàm lượng nicotine nhất định. Đây là một chất gây nghiện mạnh, dễ khiến người sử dụng lo âu, bồn chồn, mất kiểm soát hành vi. Đặc biệt, nicotine ảnh hưởng tiêu cực đến não bộ đang phát triển, làm suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung và học tập. Ngoài ra, một số nghiên cứu còn cho thấy thuốc lá điện tử còn làm tăng nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch và sức đề kháng.
Thống kê cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam tăng nhanh trong những năm qua, đặc biệt ở nhóm trẻ em và thanh thiếu niên.
Từ năm 2015 đến 2020, tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở người trưởng thành (từ 15 tuổi trở lên) tăng từ 0,2% lên 3,6%. Nhóm học sinh 13-17 tuổi, tỷ lệ hút tăng từ 2,6% (năm 2019) lên 8,1% (năm 2023).
Từ đầu năm 2025, việc sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc lá điện tử chính thức bị cấm tại Việt Nam. Tuy nhiên, thực tế sản phẩm này vẫn len lỏi trong thị trường, đặc biệt là đối tượng người trẻ vẫn sử dụng.
BS Nguyễn Hữu Tín, khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM), cho biết, trong thời gian qua đã tiếp nhận điều trị cho những người bệnh bị biến chứng nặng do thuốc lá điện tử. Hầu hết người bệnh nhập viện trong trạng thái kích thích hoặc trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp.
Từ đầu năm 2025, việc sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc lá điện tử chính thức bị cấm tại Việt Nam.
Đặc biệt, gần đây khoa Hồi sức tích cực - Chống độc tiếp nhận một người bệnh trẻ thường xuyên sử dụng thuốc lá điện tử, có những biểu hiện tâm thần không thể giải thích được. Sau đó, các xét nghiệm ban đầu cho kết quả tương đối bình thường nhưng người bệnh đột ngột rơi vào trạng thái ngưng tim. Tưởng chừng như người bệnh tử vong nhưng may mắn sau đó nhờ nỗ lực của đội ngũ y bác sĩ, người bệnh được tiến hành kỹ thuật ECMO (tim phổi nhân tạo) và đã hồi sinh ngoạn mục sau hai tuần điều trị.
Hơi thuốc từ thuốc lá điện tử có thể chứa các chất gây hại và có nguy cơ gây hại, bao gồm:
- Nicotin: chất dễ gây nghiện, gây hại đến phụ nữ có thai và thai nhi đang phát triển, ảnh hưởng đến não bộ của trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên.
- Các hạt siêu mịn có thể gây ảnh hưởng đến phổi.
- Thuốc lá điện tử chứa nhiều chất tạo hương như diacetyl, có thể gây các bệnh lý phổi.
- Chất gây ung thư.
- Chứa kim loại như niken, thiếc, chì.
Theo các chuyên gia, khi gặp trường hợp bị ngộ độc nicotine do hút thuốc lá - dù ở bất cứ mức độ nào, cũng nên gọi hỗ trợ từ nhân viên y tế có chuyên môn và đưa người bị ngộ độc vào cấp cứu để được kiểm tra, điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
Bác sĩ Tín nhấn mạnh, khi sử dụng thuốc lá điện tử trong thời gian dài sẽ gây nghiện. Khi các nhà nghiên cứu phân tích thành phần có trong thuốc lá điện tử đã tìm thấy rất nhiều chất gây hại, đặc biệt trong đó có nicotine, là thành phần chính gây nghiện và gây nên nhiều biến chứng về thần kinh cho người sử dụng như suy giảm trí nhớ, rơi vào trạng thái kích thích quá mức hoặc đôi khi gây ức chế gây hôn mê. Những tinh dầu dùng để pha chế cũng có dung môi, khi đốt nóng sẽ tạo ra các chất có nguy cơ có độc tính cao.
Ngoài ra, các hương liệu tạo mùi cũng là những chất có hại cho cơ thể khi được đốt nóng. Đặc biệt những cuộn dây trong thuốc lá điện tử khi đốt nóng sẽ phóng thích những kim loại nặng khiến cho người dùng dễ bị ngộ độc kim loại nặng. Thậm chí, vì lợi nhuận và nhu cầu của người dùng mà thuốc lá điện tử có thể được pha trộn thêm ma túy, các chất kích thích khác. Do vậy, việc sử dụng thuốc lá điện tử là vô cùng nguy hiểm.
Bác sĩ khuyến cáo thuốc lá điện tử còn nguy hiểm hơn cả thuốc lá truyền thống, có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm; người dân, đặc biệt là các bạn trẻ không nên hút thử vì sẽ gây nghiện và thậm chí có thể ảnh hưởng đến tính mạng.
