Nâng cao năng lực của cán bộ và nhận thức của người dân trong phòng, chống bạo lực gia đình

Tình trạng bạo lực giữa vợ và chồng trong gia đình có thể thấy là dạng bạo lực phổ biến nhất trong gia đình. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình trạng bạo lực trẻ em cũng đã có chiều hướng gia tăng, mức độ nặng nề và để lại những hậu quả khá nghiêm trọng. Do vậy, vấn đề phòng, chống bạo lực gia đình (BLGĐ) nhằm giảm thiểu tình trạng bạo lực trên cơ sở giới là một trong những vấn đề cần quan tâm trong giai đoạn hiện nay.

Những con số đáng quan tâm

Theo thống kê của Tòa án nhân dân tỉnh Yên Bái, trong 4 năm, từ ngày 01/01/2018 đến 31/12/2021, Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Yên Bái đã thụ lý 8.929 vụ, việc ly hôn và đã giải quyết 8.717 vụ việc. Trong đó, số vụ việc Tòa án hòa giải thành công vợ chồng về đoàn tụ là 886 vụ việc; số vụ việc Tòa án giải quyết cho ly hôn và công nhận thuận tình ly hôn là 6.368 vụ việc. Trong số các vụ án ly hôn phải giải quyết thì nguyên nhân dẫn đến vợ chồng xin ly hôn do BLGĐ là 233 vụ. BLGĐ là nguyên nhân đứng thứ ba dẫn đến ly hôn.

Theo số liệu của Công an tỉnh về tình hình tội phạm BLGĐ trên địa bàn, giai đoạn 2018 đến nay, lực lượng Công an tỉnh đã tiến hành xử lý 108 vụ, 110 đối tượng có hành vi BLGĐ. Các vụ việc chủ yếu liên quan tới xâm hại sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình, trong đó có các vụ án có tính chất, hậu quả nghiêm trọng (như các vụ án giết người, cố ý gây thương tích mà đối tượng và bị hại có quan hệ ruột thịt). 

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các vụ án về BLGĐ trên địa bàn tỉnh là do trong gia đình có người mắc tệ nạn xã hội như rượu chè, cờ bạc, ma túy; vụ án xảy ra khi người gây án ở trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, do mâu thuẫn trong nội bộ gia đình, khó khăn về kinh tế…

Nỗ lực ngăn chặn, giảm thiểu bạo lực gia đình

Để thực hiện chức năng đại diện, chăm lo bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của phụ nữ, tham gia xây dựng chính sách, phản biện xã hội các vấn đề liên quan đến phụ nữ, trẻ em và bình đẳng giới, đặc biệt là thực hiện mục tiêu hỗ trợ, bảo vệ phụ nữ, trẻ em khỏi các hình thức bạo lực, thời gian qua, Hội LHPN tỉnh đã chỉ đạo các cấp hội tích cực tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về bình đẳng giới, về quyền của phụ nữ và trẻ em bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú. 

Các cấp Hội cũng phối hợp chặt chẽ với các ngành tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực, kỹ năng tuyên truyền cho đội ngũ cán bộ Hội cơ sở; tổ chức đối thoại về các chính sách về phòng chống xâm hại, bạo lực phụ nữ và trẻ em… Các cấp Hội đã tích cực, chủ động bảo vệ phụ nữ, đặc biệt trong các vụ việc bạo lực gia đình, xâm hại quyền và lợi ích chính đáng của phụ nữ và trẻ em.

Thực hiện tuyên truyền, giáo dục, vận động, hỗ trợ phụ nữ tham gia giải quyết một số vấn đề xã hội liên quan đến phụ nữ", trong giai đoạn 2017-2022, các cấp Hội tổ chức được 3947 cuộc truyền thông tuyên truyền kỹ năng sống, phòng chống mua bán người, phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống...; duy trì, nâng cao chất lượng 8.789 tổ/nhóm/ mô hình, câu lạc bộ về gia đình hạnh phúc, gia đình toàn mỹ, CLB phòng chống mua bán phụ nữ - trẻ em, CLB không có bạo lực gia đình...; phát hiện, bồi dưỡng, xây dựng và nhân rộng điển hình tiên tiến, các mô hình, cách làm hay, hiệu quả trên các lĩnh vực hoạt động công tác Hội, đã có 2.378 điển hình tiên tiến.

Bên cạnh việc tăng cường công tác tuyên truyền, hiện nay, Hội LHPN các cấp đang duy trì hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, thực hiện tốt chế độ báo cáo với Trung ương và tỉnh về tình hình tư tưởng hội viên phụ nữ và dư luận xã hội; duy trì hoạt động hiệu quả 407 tổ tự quản và 186 tổ phản ứng nhanh với trên 7.000 thành viên tham gia thường xuyên nắm bắt tình hình dư luận xã hội, trao đổi, xác minh, phản ánh và xử lý kịp thời các tình huống liên quan đến đảm bảo an toàn cho phụ nữ và trẻ em.

Không chỉ huy động từ nội lực, Hội LHPN tỉnh đã tích cực phối hợp với một số tổ chức, đơn vị triển khai các chương trình, dự án góp phần bảo vệ phụ nữ và trẻ em khỏi bạo lực giới, trong đó đã phối hợp với Tổ chức Hagar Quốc tế tại Việt Nam triển khai thực hiện Dự án "Nâng cao năng lực cán bộ và nhận thức người dân để cải thiện việc tiếp cận dịch vụ hỗ trợ cho phụ nữ và trẻ em chịu ảnh hưởng bởi bạo lực giới" trên địa bàn 2 xã Bình Thuận và Minh An của huyện Văn Chấn. 

Theo đó, Dự án đã vận động thành lập 2 tổ phản ứng nhanh tại 2 xã dự án, hỗ trợ các trường hợp nạn nhân bị bạo lực gia đình, xâm hại tình dục và mua bán người xảy ra tại địa phương. Hai tổ phản ứng nhanh đã thực hiện gần 400 lượt thăm hộ gia đình nạn nhân hoặc nắm thông tin qua điện thoại, hòa giải thành công 16 cuộc xung đột xảy ra tại địa bàn, lập kế hoạch và danh sách đề xuất hỗ trợ cho 270 trường hợp nạn nhân bị bạo lực trên cơ sở giới. 

Hai câu lạc bộ Gia đình chung sức cũng được thành lập với sự tham gia của 30 thành viên, là các gia đình có xảy ra tình trạng bạo lực tại xã Minh An, qua đó đã cung cấp kiến thức về bình đẳng giới, bạo lực phụ nữ, trẻ em gái, luật pháp để nâng cao nhận thức của phụ nữ về quyền của họ, giúp họ tăng sự tự tin và giúp nam giới nhận thức, biết cách chế ngự các tác nhân gây bạo lực. 

Bà Hà Thị Thúy - Chủ tịch Hội LHPN huyện Văn Chấn cho biết: "Đối với các trường hợp phụ nữ và trẻ em bị bạo lực, xâm hại, Hội LHPN huyện Văn Chấn đã chỉ đạo Hội LHPN cơ sở thu thập thông tin, lập hồ sơ đề nghị Tổ chức Hagar hỗ trợ từ năm 2019 đến nay được tổng số 46 trường hợp, giúp nạn nhân được hỗ trợ khám sức khỏe, điều trị về y tế, điều trị tâm lý, hỗ trợ sinh kế để phụ nữ và trẻ em từng bước hòa nhập cuộc sống, tránh được ảnh hưởng sang chấn, có cuộc sống vật chất, tinh thần ổn định hơn".

Đặc biệt, trong dịp kỉ niệm Ngày gia đình Việt Nam 28/6 năm 2022, các cấp Hội cũng đã tổ chức nhiều hoạt động về chủ đề gia đình như truyền thông, hội thảo, tọa đàm, giao lưu mô hình câu lạc bộ "Gia đình hạnh phúc"... 

Qua đó, đã truyền tải nhiều thông điệp về gia đình, nhất là những thông điệp liên quan đến phòng, chống bạo lực giới tới đông đảo hội viên, phụ nữ, người dân và thu hút sự quan tâm của các cấp, các ngành tới vấn đề này để cùng chung tay ngăn chặn, giảm thiểu BLGĐ, cùng thúc đẩy, vun đắp xây dựng xây dựng "Gia đình bình an - xã hội hạnh phúc".