Khoảng trống định hướng về bình đẳng giới, bạo lực giới cho người đi làm việc ở nước ngoài

Thiếu quan tâm đào tạo định hướng về bình đẳng giới

Thực tế hiện nay, các doanh nghiệp, đơn vị đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài đang gặp nhiều trở ngại, lúng túng khi thực hiện quy định phải giáo dục định hướng cho người lao động, đặc biệt là nội dung về "cưỡng bức lao động, phòng, chống buôn bán người, bình đẳng giới, lạm dụng tình dục, bạo lực giới và các kỹ năng phòng ngừa", trước khi lao động xuất cảnh (Quy định tại điểm I, Điều 65 "Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng" năm 2020). 

Ông Nguyễn Đức Hiệu, Công ty CP Tư vấn du học và Thương mại VJ, cho biết: Lao động đi làm việc ở nước ngoài nhìn chung hiện nay còn nhiều rào cản; ngoại ngữ hạn chế, nên việc hoà nhập với môi trường sống, lao động ở bản địa chưa tốt. Đặc biệt là còn thiếu hiểu biết pháp luật, văn hoá, phong tục nước sở tại… Qua đó cho thấy, việc giáo dục định hướng cho người lao động trước khi xuất cảnh rất quan trọng.

Thực tế hiện nay, doanh nghiệp, đơn vị thường tập trung nhiều vào đào tạo, nâng cao kỹ năng nghề và ngoại ngữ cho người lao động; nhưng chưa quan tâm thấu đáo tới giáo dục định hướng cho họ. Theo ông Nguyễn Đức Hiệu, doanh nghiệp gặp không ít khó khăn, lúng túng khi tổ chức giáo dục định hướng cho người lao động, bởi hiện nay chưa có bộ giáo trình thống nhất về văn hoá, phong tục của các nước tiếp nhận lao động Việt Nam, cũng như chưa có hướng dẫn về nội dung đào tạo, nâng cao nhận thức về bình đẳng giới.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Hoài Đức (Hà Nội), cho biết: Các trung tâm đạo tạo nghề, đơn vị đưa người đi làm việc ở nước ngoài trên địa bàn hiện nay mới chỉ đào tạo kỹ năng nghề, ngoại ngữ, mà rất ít đào tạo, thậm chí bỏ qua nội dung giáo dục định hướng về bình đẳng giới, bạo lực giới, phòng chống buôn bán người cho người lao động trước khi xuất cảnh. 

Mặc dù đây là nội dung bắt buộc phải thực hiện theo quy định của Luật, nhưng hiện nay chưa có hướng dẫn, hoặc có giáo trình cụ thể để doanh nghiệp giáo dục định hướng về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực… cho người lao động có thể tự phòng chống, bảo vệ bản thân khi làm việc ở nước ngoài.

Cần xây dựng khung đào tạo định hướng về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực cho lao động

Tại Hội thảo "Thực trạng và giải pháp hỗ trợ lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng" do Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình và Phát triển cộng đồng (GFCD) phối hợp với Quỹ Rosa Luxemburg Stiftung, tổ chức ngày 10/10, ông Lê Văn Sơn, Giám đốc GFCD, cho rằng, việc đưa nội dung giáo dục về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực giới, lạm dụng tình dục, bóc lột sức lao động vào chương trình giáo dục định hướng cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài sẽ đạt được mục tiêu kép; vừa nâng cao được chất lượng và nâng cao được hiệu quả nguồn lực lao động của nước ta.

Mặc dù hiện nay đã có khá đầy đủ các quy định liên quan tới giáo dục định hướng cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài; tuy nhiên theo ông Lê Văn Sơn, vẫn cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, phổ biến các nội dung này tới các doanh nghiệp, đơn vị và đặc biệt là tới người lao động, giúp họ nhận thức được các vấn đề liên quan tới bình đẳng giới, phòng chống bạo lực trên cơ sở giới.

Cùng với đó, kiến nghị Bộ LĐ-TB&XH và các cơ quan liên quan xây dựng hướng dẫn chi tiết về chương trình, khung đào tạo, xây dựng tài liệu, giáo trình đào tạo cho người lao động về nội dung bình đẳng giới, phòng chống bạo lực trên cơ sở giới, lạm dụng tình dục khi đi làm việc ở nước ngoài. Qua đó, giúp cho doanh nghiệp, cơ sở đào tạo có nguồn tài liệu tham khảo thống nhất về nội dung này.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cơ quan quản lý, Nhà nước đứng ra tổ chức đào tạo tập trung; còn doanh nghiệp sẽ chi trả chi phí đào tạo về nội dung này. Qua đó, giải quyết được những khó khăn, vướng mắc lớn nhất về nguồn lực của doanh nghiệp hiện nay, như thiếu tài liệu, thiếu giảng viên chuyên về lĩnh vực bình đẳng giới, phòng chống bạo lực giới.