Người đàn ông gục trong nhà vệ sinh, vợ vẫn vắt chanh vào miệng để "cầu may"

Tại Bệnh viện Gia An 115 (TPHCM), các bác sĩ vừa tiếp nhận liên tiếp hai ca cấp cứu mà điểm chung là người nhà đều cố cho bệnh nhân uống nước cốt chanh trước khi xe cấp cứu đến-một hành động mà bác sĩ khẳng định có thể gây sặc, tắc đường thở và khiến nỗ lực hồi sức bị chậm trễ.

Vắt chanh vào miệng người bệnh: Hành động cầu may đầy rủi ro

Ca đầu tiên là một người đàn ông 52 tuổi, trước đó đã mệt suốt một ngày nhưng không chịu đi khám, tự uống thuốc. Buổi tối hôm sau, uống thêm cà phê rồi tiếp tục tự dùng thuốc cũ, chỉ 30 phút sau ông rơi vào hôn mê. Nhưng thay vì gọi cấp cứu ngay, gia đình lại chờ người thân từ nơi làm việc chạy về. Khi người này đến nơi, bệnh nhân đã ngưng thở.

Đội ngũ y tế ghi nhận bệnh nhân tím tái, ngưng tim. Trong lúc đặt nội khí quản, các bác sĩ phát hiện khí quản đầy nước cốt chanh và tép chanh do gia đình cố vắt vào miệng nhằm kích tỉnh. Việc này không chỉ khiến tình trạng khó thở nặng hơn mà còn kéo dài thời gian hồi sức. Dù ê kíp ép tim, sốc điện liên tục và nhịp tim có trở lại sau 15 phút, kết quả chụp CT cho thấy phù não nặng do thiếu oxy. Gia đình sau đó xin đưa bệnh nhân về.

Trường hợp thứ hai là một người đàn ông trẻ tuổi hơn, bị tăng huyết áp nhưng bỏ thuốc, chủ quan cho rằng "người mập ai cũng vậy". Sáng 17/11, anh được vợ phát hiện gục trong nhà vệ sinh. Hốt hoảng, chị gọi cấp cứu và trong lúc chờ xe, cho chồng uống thuốc hạ áp rồi tiếp tục vắt chanh vào miệng để "cầu may".

Khi bác sĩ đến, bệnh nhân còn đáp ứng đau nhưng liệt nửa người trái, huyết áp lên tới 248/184 mmHg. Kết quả CT cho thấy xuất huyết não diện rộng, phải đặt nội khí quản và mổ khẩn. Lúc đặt ống, ê kíp hút ra rất nhiều nước chanh và bã thuốc đọng trong họng - minh chứng cho sự nguy hiểm của việc cố cho bệnh nhân uống bất cứ thứ gì khi họ đã giảm ý thức.

Sự thật đằng sau những "liệu pháp chanh thần kỳ"

Không chỉ xuất hiện trong tình huống cấp cứu, tình trạng ngộ nhận về tác dụng của chanh đang lan tràn trên mạng xã hội. Nhiều hội nhóm Facebook, TikTok khuyến khích uống từ 200–500ml nước cốt chanh mỗi ngày - tương đương 3 đến 6 quả chanh nguyên chất - để "thải độc, giảm cân, cải thiện sinh lý, kéo dài tuổi thọ", thậm chí "hồi phục kinh nguyệt sau mãn kinh".

Một số tài khoản có lượng theo dõi lớn còn lan truyền các cách chữa bệnh chưa được kiểm chứng như uống chanh muối hột trị đủ thứ bệnh. Đáng nói hơn, khi một sinh viên y cảnh báo mẹ không nên tin những phương pháp phản khoa học này, tài khoản chủ kênh lại lên tiếng giảng đạo đức, kích động cộng đồng mạng công kích ngành y với lời lẽ thiếu tôn trọng.

ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, Hội Mạch máu Việt Nam khẳng định đây là hình thức tin giả y khoa nguy hiểm. Người bệnh dễ bị cuốn theo tâm lý "khỏi bệnh không cần thuốc", từ đó bỏ lỡ thời điểm điều trị vàng, dẫn đến biến chứng nặng nề.

"Sảng khoái" chỉ là ảo giác

Một số người miêu tả cảm giác "sảng khoái" sau khi uống nước chanh muối hoặc được phép dùng lại đường, muối - những thứ lẽ ra phải kiêng. Tuy nhiên, theo bác sĩ Mạnh, đó chỉ là phản ứng hưng phấn nhất thời, tương tự cảm giác "thỏa mãn" khi người ăn kiêng lâu ngày được ăn đồ chiên rán trở lại. Hậu quả phía sau mới đáng lo.

Với người tăng huyết áp, nạp lượng muối lớn có thể làm huyết áp tăng vọt, gây tổn thương tim- thận hoặc vỡ mạch máu não dẫn đến đột quỵ và tử vong. Người đái tháo đường khi dùng lại đường, nước mía sẽ thấy "dễ chịu", nhưng đường huyết tăng nhanh có thể khiến họ hôn mê, mù lòa hoặc nhồi máu cơ tim.

Theo bác sĩ Mạnh, tăng huyết áp và đái tháo đường đều là bệnh mạn tính - đồng nghĩa với việc phải gắn bó cả đời. Thuốc và lối sống chỉ giúp ổn định, hạn chế biến chứng chứ không thể "chữa khỏi hoàn toàn".

Nhiều phương pháp lan truyền trên mạng, dù được gắn mác "tự nhiên", lại đi ngược với cả y học cổ truyền lẫn y học hiện đại. Lạm dụng muối, đường hay uống lượng lớn nước chanh đều có thể gây nguy hiểm. Một khi tổn thương cơ quan đích đã xảy ra, can thiệp y khoa trở nên vô cùng khó khăn.

"Bỏ thuốc để chạy theo mẹo truyền miệng thì bác sĩ không cứu được", bác sĩ Mạnh nhấn mạnh.

Các chuyên gia kêu gọi cơ quan chức năng mạnh tay với những nội dung y tế sai lệch, bởi chúng không chỉ gây hại trực tiếp cho sức khỏe người dân mà còn làm xói mòn niềm tin vào y học chính thống. Hậu quả là bệnh nhân dễ bị lôi kéo bởi những quảng cáo kiểu "nhà tôi ba đời chữa khỏi bệnh" - vốn không có cơ sở khoa học.

Người bệnh mạn tính cần nhớ:

Tuân thủ điều trị và uống thuốc đều đặn.

Giữ chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, tránh căng thẳng.

Tỉnh táo với thông tin trên mạng, không tin vào những phương pháp hứa hẹn "chữa khỏi hoàn toàn".

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp hỗ trợ nào.