Phụ nữ Quảng Ngãi "nói không với thuốc lá" từ mỗi mái nhà

PV Báo PNVN đã có cuộc trao đổi với bà Võ Thị Anh Trâm - Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Quảng Ngãi - về nội dung này

PV: Thưa bà, thời gian qua, Hội LHPN tỉnh Quảng Ngãi đã xác định vai trò như thế nào trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) tại địa phương?

Bà Võ Thị Anh Trâm: Trong thời gian qua, các cấp Hội phụ nữ trong tỉnh luôn tích cực lồng ghép tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá trong các buổi sinh hoạt Hội, nhằm nâng cao nhận thức của hội viên phụ nữ và người dân. Chúng tôi đặc biệt nhấn mạnh đến tác hại của việc hút thuốc lá thụ động đối với phụ nữ và trẻ em, qua đó vận động cán bộ, hội viên và người thân cùng chung tay PCTHTL, bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

PV: Quá trình triển khai ở vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số hẳn gặp nhiều khó khăn, Hội đã tháo gỡ bằng cách nào?

Bà Võ Thị Anh Trâm: Ở vùng núi, vùng đồng bằng dân tộc thiểu số, công tác tuyên truyền PCTHTL thường gặp nhiều khó khăn:

Trước hết là ngôn ngữ, phong tục tập quán, thói quen sinh hoạt của người dân: Do địa bàn có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số cùng chung sống, chưa thông thạo tiếng phổ thông nên việc tiếp cận thông tin tuyên truyền gặp nhiều trở ngại; một số nơi còn duy trì tập quán hút thuốc trong sinh hoạt cộng đồng, coi thuốc lá là cách giao tiếp, thể hiện sự hiếu khách.

Tiếp đó là điều kiện địa lý: Địa bàn rộng, dân cư sống rải rác, giao thông khó khăn, gây hạn chế trong việc tổ chức các hoạt động truyền thông tập trung.

Ngoài ra, nhận thức của người dân cũng chưa đồng đều: Một bộ phận chưa hiểu rõ tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe, nên còn ít quan tâm.

Thêm vào đó, việc thực thi quy định còn hạn chế: Mặc dù có chế tài xử lý các trường hợp hút thuốc lá nơi công cộng, nhưng thực tế chính quyền địa phương chưa áp dụng nghiêm, chưa tạo được bài học thực tế để vận động người dân chấp hành.

Hạn chế về nguồn lực: Yêu cầu, nội dung, hoạt động tuyên truyền của Hội ngày càng nhiều, trong khi số lượng cán bộ Hội giảm, không được bố trí kinh phí riêng cho hoạt động PCTHTL.

Trước những khó khăn trên, các cấp Hội đã chủ động tìm nhiều giải pháp phù hợp nhằm tháo gỡ và từng bước nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, cụ thể:

Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền: Kết hợp truyền thông trực tiếp tại các buổi sinh hoạt chi Hội với phát tờ rơi, pano, áp phích có hình ảnh minh họa dễ hiểu (nếu có).

Song song đó, tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức: Trang bị cho cán bộ Hội ở cơ sở, nhất là xã vùng cao, kỹ năng truyền đạt bằng ngôn ngữ dễ hiểu, gần gũi với đời sống đồng bào.

Đồng thời, cần có chương trình đề án chuyên về phòng chống tác hại thuốc lá, bố trí kinh phí và phân công trách nhiệm cụ thể cho từng cơ quan đơn vị, cộng đồng dân cư trong thực hiện công tác này.

Siết chặt thực thi quy định: Chính quyền địa phương cần tăng cường xử lý, nghiêm cấm các trường hợp sử dụng thuốc lá nơi công cộng.

Tăng cường vai trò của các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư và người dân trong vận động tuyên truyền PCTHT. Phát huy người uy tín trong cộng đồng: Mời già làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo, người có uy tín cùng tham gia tuyên truyền, vận động, tạo sức lan tỏa mạnh hơn so với chỉ cán bộ Hội.

Các cấp Hội tiếp tục phối hợp đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền PCTHTL.

PV: Vậy Hội đã lồng ghép tuyên truyền PCTHTL vào các cuộc vận động, mô hình như thế nào và kết quả ra sao?

Bà Võ Thị Anh Trâm: Chúng tôi đã lồng ghép nội dung PCTHTL vào Cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch", các mô hình "Xây dựng gia đình hạnh phúc", giúp hội viên phụ nữ nhận thức rõ hơn về ý nghĩa của việc PCTHTL ngay trong gia đình. Nhờ vậy, chị em hiểu sâu sắc hơn về những hệ lụy thuốc lá gây ra đối với người hút và cả những người xung quanh, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Từ kiến thức tiếp nhận được, họ đã chủ động chia sẻ, vận động người thân, bạn bè nâng cao ý thức phòng, chống tác hại thuốc lá. Với phương châm "mưa dầm thấm lâu", nhiều thành viên trong gia đình và người quen đã dần hạn chế, thậm chí từ bỏ hẳn việc hút thuốc.

PV: Theo bà, vai trò của phụ nữ, nhất là người mẹ, người vợ, có ý nghĩa thế nào trong việc tạo dựng môi trường không khói thuốc?

Bà Võ Thị Anh Trâm: Vai trò của người phụ nữ, đặc biệt là người mẹ, người vợ trong việc dây dựng môi trường không khói thuộc là rất quan trọng và có ý nghĩa lâu dài cho gia đình cũng như cộng đồng. Phụ nữ - với vai trò là người mẹ, người vợ - chính là "người gác cổng sức khỏe" trong gia đình và là "người truyền lửa" trong cộng đồng. Họ vừa trực tiếp bảo vệ sức khỏe của người thân, vừa gián tiếp thúc đẩy một xã hội văn minh, không khói thuốc.

PV: Trong thời gian tới, Hội sẽ tập trung vào những nội dung gì để tiếp tục đẩy mạnh công tác này?

Bà Võ Thị Anh Trâm: Hội LHPN tỉnh Quảng Ngãi đã xác định rõ định hướng trong công tác PCTHTL. Trước hết, công tác tuyên truyền, giáo dục luôn được đặt lên hàng đầu với việc đẩy mạnh truyền thông về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng bằng nhiều hình thức gần gũi, dễ hiểu và dễ nhớ, giúp thông điệp đến được với đông đảo người dân.

Song song với đó, vai trò nòng cốt của phụ nữ được phát huy mạnh mẽ. Các chị em được xem là hạt nhân trong vận động người thân và cộng đồng cùng thực hiện môi trường sống không khói thuốc, biến sự gương mẫu và kiên trì của phụ nữ thành sức lan tỏa tích cực.

Bên cạnh cách làm truyền thống, Hội cũng chú trọng đổi mới phương thức, ứng dụng công nghệ số để nâng cao hiệu quả. Việc sử dụng mạng xã hội như Facebook, Zalo… đã trở thành kênh để lan tỏa rộng rãi thông điệp "Nói không với thuốc lá", tạo sự cộng hưởng mạnh mẽ trong cộng đồng.

Với những định hướng đó, Hội LHPN tỉnh Quảng Ngãi muốn góp phần giảm thiểu tác hại của thuốc lá đối với phụ nữ và trẻ em, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng trong xây dựng cộng đồng văn minh, khỏe mạnh và an toàn cho thế hệ tương lai.

PV: Xin trân trọng cám ơn bà!