Phương pháp giúp phát hiện ung thư vú từ giai đoạn 0

Tháng 1/2024, bà Lê Thị Thành (56 tuổi, ở Tuyên Quang) đến khám sàng lọc ung thư vú tại bệnh viện. Tại đây, các bác sĩ đã phát hiện cụm vi vôi hóa ở ngực khi chụp X-quang vú trái, trong khi siêu âm hoàn toàn không phát hiện bất thường. 

Sau khi làm so sánh với phim chụp cách đây 2 năm, bác sĩ nhận định đây là tổn thương mới và phân loại là BI-RADS 4B có từ 10% đến 50% nghi ngờ ác tính dù kích thước rất nhỏ, chỉ 5,4x2,1mm. Trên phim cộng hưởng từ vú thấy tổn thương ngấm thuốc kích thước 12x7mm tương ứng. 

Bà Thành đã được chỉ định sinh thiết, mặc dù cụm vi vôi hóa có kích thước nhỏ nhưng đã được lấy chính xác để gửi làm mô bệnh học. Kết quả chẩn đoán của bà Thành là ung thư biểu mô ống tại chỗ. 

Nhờ theo dõi định kỳ, sinh thiết chính xác, bệnh nhân đã được chẩn đoán ung thư vú ở giai đoạn rất sớm. Bà Thành được mổ bảo tồn, giảm xâm lấn, không phải nạo vét hạch nách và có thể không phải dùng hóa chất sau này.

Theo TS.BS. Nguyễn Thu Hương, Cố vấn chuyên môn Mạng lưới Ung thư vú Việt Nam, trường hợp của bệnh nhân Lê Thị Thành là trường hợp may mắn bởi được phát hiện ung thư vú từ giai đoạn rất sớm, điều trị kịp thời. Có thể nói, bệnh nhân đã khỏi hẳn bệnh với chi phí không lớn, hầu như không có thay đổi đáng kể nào trong cuộc sống so với trước đó. 

Theo bác sĩ Thu Hương, hiện nay, y học có thể phát hiện ung thư vú từ giai đoạn 0, bằng cách định kỳ hàng năm chụp X-quang tuyến vú đối với phụ nữ trên 40 tuổi. Tại một số cơ sở y tế hiện nay, có nhiều bệnh nhân phát hiện được bệnh khi khối u chỉ bằng đầu tăm. 

"Đáng tiếc là ở nước ta tỉ lệ phát hiện ung thư vú giai đoạn 0 chỉ chiếm khoảng 5%. Điều đặc biệt, dù là loại ung thư gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ nhưng ung thư vú lại là một trong số ít các loại ung thư có giai đoạn cửa sổ vàng", bác sĩ Thu Hương cho biết.

Cũng theo Cố vấn chuyên môn Mạng lưới Ung thư vú Việt Nam, khi phát hiện được bệnh ở giai đoạn này, khả năng khỏi bệnh có thể lên đến 100%. Đáng nói hơn, các phương tiện để phát hiện ung thư vú cũng đơn giản, phổ biến ở các cơ sở y tế hiện nay là chụp X- quang tuyến vú, hay còn gọi là chụp Mamo kết hợp với siêu âm tuyến vú. 

Đây là các kỹ thuật có giá thành thấp, thời gian thực hiện nhanh, không xâm lấn, lượng tia X phát ở ngưỡng an toàn đối với sức khỏe. Ngoài ra, kỹ thuật chụp X-quang tuyến vú hiện đại không chỉ đem lại chất lượng hình ảnh tốt, đạt độ chính xác cao mà quá trình thực hiện với người chụp cũng thoải mái.

Việc chụp X-quang vú có thể phát hiện được ung thư trước khi người bệnh có các biểu hiện lâm sàng thông thường có thể sờ, cảm nhận được như hiện tượng ngực đỏ, sưng đau, núm vú co kéo, da sần vỏ cam, sờ thấy khối. 90% ca ung thư vú phát hiện sau 40 tuổi, nên việc sàng lọc bằng siêu âm và chụp X-quang, đặc biệt là chụp X-quang vú được khuyến cáo thực hiện hằng năm khi người phụ nữ trên 40 tuổi. 

Dưới 40 tuổi là độ tuổi nguy cơ thấp, siêu âm vú cũng sẽ phát hiện các bệnh lành tính tuyến vú hoặc ung thư vú ở dạng khối có kích thước lớn hơn.

Chính vì vậy, chụp X-quang vú vẫn là công cụ duy nhất được Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) khuyến cáo áp dụng trong sàng lọc ung thư vú do đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của phương tiện sàng lọc, giúp giảm 20%- 40% tỉ lệ ung thư vú. 

Ngoài ra, trên thế giới đã có 8 thử nghiệm lâm sàng tại Thụy Sĩ, Thụy Điển, Hà Lan, Canada, Mỹ đưa ra kết luận và các bằng chứng khoa học về hiệu quả của chụp X-quang trong phát hiện sớm ung thư vú.