Mới đây, MC Công Tố và MC Minh Trang (làm việc tại VTV) giới thiệu tới công chúng bộ ảnh mang tên “Những đứa trẻ mang bầu”. Đây là dự án hợp tác phi lợi nhuận giữa hai MC với nhiếp ảnh gia Dạ Miêu, thuộc dự án truyền thông với ý nghĩa nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề xâm hại tình dục trẻ em.
Bộ ảnh gồm các bé gái từ 8 – 12 tuổi hóa thân thành nạn nhân của nạn xâm hại tình dục, mang trong mình hậu quả tột cùng của tội ác này, đó là mang bầu. Bối cảnh dàn dựng cũng thực hiện có chủ đích là phòng ngủ, thang máy, trên xe ô tô…
Đi cùng hình ảnh chính là các con số, và những câu nói gây ám ảnh. Đó là những gương mặt, giọt nước mắt chất chứa sự sợ hãi, hoang mang, đau đớn, thật sự gây cảm giác nặng nề cho người xem. “Ông ấy không cho con nói”, “Con muốn khi ngủ dậy thì thời gian quay ngược trở lại”, “Ông ấy cho kẹo và làm con đau”…
Giữa bối cảnh nhức nhối của nạn ấu dâm và xâm hại tình dục, bộ ảnh ngay lập tức thu hút sự chú ý của cộng đồng, đặc biệt là các phụ huynh. Những con số nêu ra cũng khiến không ít người giật mình như: Năm 2018, số vụ án xâm hại tình dục trẻ em là 1.269 vụ (chiếm 82% so với tổng số vụ xâm hại trẻ em) với 1.233 đối tượng, xâm hại 1.141 em...
Tuy nhận được nhiều lời khen về sự xúc động và ám ảnh đến nghẹt thở nhưng bên cạnh đó, có nhiều ý kiến băn khoăn. Chị Thu Hà – phụ huynh ở Hà Nội, sau khi xem những bức ảnh đó đã thốt lên: “Đúng là có thông điệp và ý nghĩa nhưng không hiểu sao, khi nhìn trực diện những khuôn mặt của các bé gái đó, cùng với chiếc bụng bầu. Dẫu biết chỉ là hình ảnh minh họa, tôi không khỏi rùng mình, cảm giác có gì đó bất nhẫn”.
Làm việc trong lĩnh vực truyền thông, nữ phụ huynh cho rằng việc đưa hình ảnh của trẻ em để truyền thông, thật sự là điều rất khó, đặc biệt với những dự án có tính chất nhạy cảm. Đưa hình ảnh như thế nào để vừa khéo léo, tế nhị, vừa đạt được mục đích truyền tải, luôn là thử thách của người thực hiện.
“Cũng là giọt nước mắt, cũng là ánh mắt sợ hãi, nhưng giá như ảnh chụp khéo hơn, che chắn hơn một chút thay vì cứ đập vào mắt người xem, theo tôi sẽ có cảm xúc mạnh hơn, thay vì cứ gợn lên một nỗi sợ mơ hồ nào đó, nếu như không muốn gọi tên là phản cảm” – chị thẳng thắn.
Chia sẻ trên trang cá nhân, anh Phạm Hồng Phước, cũng là người làm lĩnh vực truyền thông, chia sẻ rằng, bộ ảnh có ý tưởng tốt và mục đích rất tốt, đặc biệt là giữa lúc cộng đồng xã hội đang phát sốt phát nóng về vấn nạn “xâm hại tình dục trẻ em".
Tuy nhiên, theo thiển ý của cá nhân anh, cách thể hiện có lẽ có thể làm tốt hơn. Anh quan ngại khi không dám nhìn lâu và nhìn lần thứ hai vào những tấm ảnh vì chúng hiển thị cực nét các gương mặt của những bé gái làm mẫu.
“Người ta chỉ cần nhìn thấy những gì trong ảnh. Đâu phải ai cũng biết đây chỉ là những người mẫu ảnh. Sợ nhất là những ảnh này bị ai đó lợi dụng hay sử dụng bừa bãi. Chẳng hạn như sau này bị lấy làm ảnh minh họa cho những tin tức, bài viết về tội ác ấu dâm, bức hại tình dục trẻ em, mà mặc nhiên coi các em là những nạn nhân người thật, việc thật” – anh Phước cho biết.
Theo anh, anh đồng tình với một người bạn của mình là nên dùng ánh sáng và góc chụp để chỉ lộ ra những nét cần nhấn nhá trên mặt các người mẫu chứ không show cực nét như vầy. Nó sẽ lợi bất cập hại - mà cái hại tất cả sẽ dồn cho các em - người mẫu trong ảnh.
“Bài học kinh nghiệm mang tính toàn cầu: Hễ làm gì có liên quan tới trẻ em thì luôn phải nâng cao tinh thần cẩn trọng nếu không muốn bị gã Thanos búng tay như trong bộ phim bom tấn mùa hè 2019 “Avengers: Endgame”!” – anh dí dỏm.
Còn theo ý kiến của bạn Cường Phan trên Facebook, bạn cho rằng có thể lo lắng hơi “thừa” về những đứa trẻ tham gia chụp ảnh minh họa.
“Thứ nhất, sử dụng các mẫu nhí để đóng vai mang bầu và vào vai những người bị xâm hại có ảnh hưởng tới sự phát triển bình thường của các bé khi các bé phải tưởng tượng và cảm nhận những nỗi đau của những nạn nhân (hay nói cách khác là vào vai nạn nhân)? Thứ hai, tên ekip thực hiện có trên tất cả ảnh, các bạn muốn thông điệp bảo vệ trẻ em đc truyền tải hay thương hiệu của bạn đc bay xa?” – bạn Cường Phan thẳng thắn.
Trên một số trang mạng xã hội, vẫn tiếp tục có nhiều ý kiến trái chiều xung quanh bộ ảnh. Tài khoản Nguyen Son cho biết, bộ ảnh có ý đồ tốt nhưng nhưng về chuyên môn bộ ảnh này làm không ổn. Nhất là trưng mặt các cháu bé minh họa kia ra như thế, khá phản cảm. Đồng tình với điều này, tài khoản Min Trang Nguyen cho rằng, bộ ảnh này nhìn phản cảm khi cả nội dung và cách thể hiện thấy đều không “tới”.