Tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội về cấm thuốc lá điện tử

Chiều 1/12, Cục Báo chí phối hợp tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin về tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội về quy định cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Bà Angela Pratt - Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, cho biết thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có những rủi ro sức khỏe có thể nghiêm trọng. Ngoài những tác động lâu dài (bao gồm ung thư, bệnh tim và phổi, tiêu thụ nicotine), ở trẻ em và thanh thiếu niên các sản phẩm này có tác động đặc biệt có hại đến sự phát triển não bộ, gây hậu quả lâu dài như rối loạn học tập và rối loạn dạng lo âu.

Bà Angela Pratt nhấn mạnh việc Việt Nam cấm thuốc lá điện tử và các sản phẩm thuốc lá nung nóng theo Nghị quyết 173/2024/QH15 là một cột mốc quan trọng về sức khỏe cộng đồng toàn cầu.

Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam cũng cho biết, tại dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) đang được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 10, có đề xuất cho phép các nhà máy sản xuất thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để xuất khẩu. Trước đề xuất này, WHO cho rằng cần đảm bảo lệnh cấm được phản ánh đầy đủ trong Luật Đầu tư (sửa đổi) bằng cách đưa việc kinh doanh các sản phẩm này vào danh sách ngành, nghề bị cấm và không có ngoại lệ.

Tại Việt Nam, tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang có gia tăng. Số liệu thống kê của Bộ Y tế cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm tuổi 13 đến 17 tăng từ 2,6% (năm 2019) lên 8,2% (năm 2023); ở nhóm 13 đến 15 tuổi, tỷ lệ đã tăng hơn gấp đôi từ 3,5% (năm 2022) lên 8% (năm 2023)... Những con số này là lời cảnh báo rõ ràng về mức độ nguy hại và tốc độ lan rộng của sản phẩm này trong thanh thiếu niên.

Ông Vũ Trung Hiếu - Đại diện Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV quy định cấm toàn diện sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, được thông qua ngày 30/11/2024 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Tuy nhiên, cần thể chế hóa các quy định tại Nghị quyết này trong Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời, hiện nay chưa có định nghĩa thế nào là "thuốc lá điện tử", "thuốc lá nung nóng" để làm cơ sở cho cơ quan chức năng xử lý vi phạm.

Bên cạnh đó, pháp luật đã có quy định xử phạt hình sự hoặc hành chính đối với các hành vi vi phạm liên quan đến sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Đại diện Vụ Pháp chế cho rằng ngoài các luật, nghị quyết hiện hành, dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) mà Quốc hội đang cho ý kiến cần đưa quy định cấm đầu tư, kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vào Điều 6 dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi).

Tiến sỹ Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) dẫn phân tích, hút thuốc lá điện tử làm tăng sự bắt đầu hút thuốc lá thông thường ở thiếu niên. Hút thuốc lá điện tử ở tuổi 14 làm tăng nguy cơ hút thuốc lá thông thường ở tuổi 17. Các hóa chất trong hơi thuốc lá điện tử có số lượng lớn, gây phát sinh nhiều loại bệnh/ngộ độc mới nổi, thậm chí y học chưa biết và không thể dự đoán.

Từ những phân tích trên, ông Nguyên đề xuất cần ngay lập tức cấm lưu hành thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá mới khác ở Việt Nam.

Tại hội thảo, các chuyên gia, các nhà quản lý và các đại biểu đã cùng nhau trao đổi, chia sẻ, thảo luận về những tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đến sức khỏe; kinh nghiệm quốc tế về chính sách cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng của các nước trên thế giới và kiến nghị chính sách để tăng cường thực thi Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng…