Thanh tra Chính phủ kiến nghị thanh tra các dự án nhà ở thương mại chậm tiến độ tại Bình Dương

Thanh tra Chính phủ vừa ban hành Thông báo kết luận thanh tra về việc thực hiện pháp luật trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng; công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng… địa bàn tỉnh Bình Dương. Thời kỳ thanh tra từ 1/1/2011 đến 31/12/2019.

Trong đó, về công tác quản lý, sử dụng đất và triển khai dự án, Thanh tra Chính phủ kết luận, nhiều dự án đã có chủ trương đầu tư, đã giao đất nhưng không đưa vào sử dụng hoặc chậm triển khai dự án trong thời gian dài so với chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc đầu tư được duyệt, đã được gia hạn tiến độ nhiều lần nhưng UBND tỉnh Bình Dương và các cơ quan chức năng trực thuộc không xử lý để thu hồi theo các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai; không kiên quyết xử lý các trường hợp nhà đầu tư thứ cấp thuê lại đất trong khu, cụm công nghiệp, không đưa đất vào sử dụng gây lãng phí nguồn tài nguyên đất.

UBND tỉnh chỉ định chủ đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng đất nông nghiệp hợp pháp (không có quyền sử dụng đất ở) đối với một số chủ đầu tư phát triển triển nhà ở thương mại là chưa thực hiện đúng quy định. Giao, cho thuê đất để thực hiện một số dự án đầu tư chưa phù hợp một phần hoặc toàn bộ so với quy hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, vi phạm Luật Đất đai.

Tại bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất (giai đoạn 2015-2019) do UBND tỉnh ban hành có nhiều vị trí, khu vực chưa sát giá thị trường, chưa phù hợp với quy định. Công tác xác định giá đất cụ thể để làm căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa đúng theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường dẫn đến giá đất cụ thể chưa sát với giá thị trường.

Cơ quan thuế chưa kịp thời tổ chức xác định lại giá đất cụ thể để làm căn cứ thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với một số dự án được cơ quan có thẩm quyền cho phép điều chỉnh cục bộ quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500 có thay đổi cơ cấu sử dụng đất hoặc làm thay đổi mục tiêu của dự án.

Qua thanh tra 12 dự án theo kế hoạch tiến hành thanh tra, Đoàn thanh tra đã phát hiện phương án giá đất cụ thể của 5 dự án tính toán chưa chính xác, cần phải tổ chức xác định lại giá đất để thu đúng, thu đủ, tránh làm thất thoát ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, kết luận thanh tra cũng nêu rõ, có dự án phát triển nhà ở thương mại chưa hoàn thành hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, chưa đủ điều kiện chuyển nhượng hoặc huy động vốn nhưng chủ đầu tư đã ký hợp đồng chuyển nhượng hoặc huy động vốn bằng nhiều hình thức khác nhau.

Trong giai đoạn 2015-2017, Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch và Đầu tư không yêu cầu chủ đầu tư của 147 dự án đầu tư phải thuộc diện và ký quỹ đảm bảo đầu tư với tổng số tiền ký quỹ 92,5 tỉ đồng, vi phạm Điều 42 Luật Đầu tư và Điều 27 Nghị định 118/2015/NĐ-CP của Chính phủ.

Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy chứng nhận sử dụng đất lần đầu cho từng lô đất nhỏ theo bản vẽ quy hoạch xây dựng chi tiết, khi dự án chưa hoàn thành cơ sở hạ tầng, chưa đủ điều kiện tách thửa theo quy định đối với một số chủ ddầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại. Bên cạnh đó, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh không kịp thời điều chỉnh đơn giá cho thuê đất đối với một số trường hợp được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm khi đã hết chu kỳ ổn định 5 năm. 

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương tổ chức kiếm điểm và chỉ đạo các địa phương, đơn vị có liên quan kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra những hạn chế, thiếu sót.

Chỉ đạo cơ quan chức năng thanh tra các dự án nhà ở thương mại triển khai chậm tiến độ, vi phạm pháp luật về đầu tư, đất đai; rà soát tiến độ thực hiện các dự án đầu tư, cương quyết thu hồi chủ trương đầu tư hoặc thu hồi dự án gắn với thu hồi quyền sử dụng đất đối với các dự án đầu tư chậm triển khai, vi phạm pháp luật về đất đai do lỗi chủ quan của nhà đầu tư.

Đồng thời, xem xét, xử lý đối với các dự án do nhà đầu tư thứ cấp thuê lại đất trong khu công nghiệp chưa đưa đất vào sử dụng hoặc chậm triển khai theo tiến độ đã đăng ký, cam kết trong hợp đồng thuê đất.