Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Kim Nữ Hiếu: U90 vẫn bền bỉ cống hiến
PGS.TS, bác sĩ cao cấp, Thầy thuốc Nhân dân, Đại tá Nguyễn Kim Nữ Hiếu
PGS.TS, bác sĩ cao cấp, Thầy thuốc Nhân dân, Đại tá Nguyễn Kim Nữ Hiếu, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, thời trẻ góp sức trong cuộc kháng chiến giành độc lập của dân tộc và có nhiều đóng góp cho công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Khi nghỉ hưu, bà lại tiếp tục tham gia các hoạt động từ thiện, cống hiến cho cộng đồng. Bà được vinh danh Công dân Thủ đô Ưu tú và Phụ nữ Thủ đô tiêu biểu năm 2025.
Bền bỉ học nơi tuyến lửa
Bà Nguyễn Kim Nữ Hiếu xuất thân từ một gia đình trí thức danh giá khi cha bà là cố Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo đầu tiên của nước Việt Nam Nguyễn Văn Huyên và mẹ là Vi Kim Ngọc, con gái Tổng đốc Vi Văn Định.
Năm 1965, kháng chiến chống Mỹ leo thang, bà Nữ Hiếu đang là sinh viên năm cuối trường đại học Y Hà Nội. Bà đã cùng 100 sinh viên tình nguyện gác bút nghiên, viết đơn nhập ngũ. Trong giai đoạn này, phong trào "Ba đảm đang" có sức lan tỏa rộng khắp. Với nhiều cố gắng, năm 1967, bà vinh dự được dự Đại hội Thanh niên quyết thắng toàn quân, sau đó được đi báo công trong toàn quân.
Năm 1971, bốn tháng sau ngày cưới, vừa hay tin mang thai đứa con đầu lòng, bà nhận lệnh tham gia Đoàn chuyên khoa sâu 730B vào chiến trường Quảng Trị. Bà trở thành nữ bác sĩ đầu tiên của Viện Quân y 108 vào chiến trường trong kháng chiến chống Mỹ. Tới Quảng Trị, mặc dù bị ốm nghén, bà không nề hà bất cứ việc gì, một mình đảm nhiệm nhiều vai từ bác sĩ đến y tá, hộ lý... Điều đặc biệt là bà không bao giờ ngừng học. Ngay cả trên chiến trường Quảng Trị, dù mang thai, thiếu thốn, bà vẫn không quên học. "Những lúc có ít bệnh nhân hay chiều tối, chúng tôi thay nhau giảng bài về phẫu thuật, thuốc điều trị, xử trí tình huống nguy cấp. Tôi vẫn làm nghiên cứu khoa học, vẫn học chính trị", bà kể.
Sau chiến tranh, bà Nữ Hiếu không dừng lại việc học. Với tinh thần không ngừng cống hiến, bà tự học tiếng Nga, đi học quản lý bệnh viện tại Ba Lan để trở về đảm nhiệm cương vị Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, một trong những bệnh viện lớn của cả nước.
Mang kiến thức "gieo" sinh kế cho hộ dân khó khăn
Giờ đây, ở tuổi ngoài 80, bà Hiếu vẫn miệt mài làm thiện nguyện. Cuộc đời bà là minh chứng sống động về lòng dũng cảm, ý chí kiên cường và trái tim nhân ái. Sau gần 40 năm công tác tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, công việc lớn nhất sau khi nghỉ hưu của bà Nữ Hiếu là làm từ thiện.
“Là người con của Hà Nội nên tôi luôn dành cho Hà Nội một tình cảm đặc biệt và thiêng liêng. Tôi luôn tự nhủ sẽ sống và cống hiến cho tới khi còn có thể”.
Bà Nguyễn Kim Nữ Hiếu, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Cùng một người bạn, bà lập nhóm "Nữ trí thức - Bạn của bạn", tổ chức nhiều hoạt động thiện nguyện ở vùng biên cương, hướng tới sự hỗ trợ bền vững cho những mảnh đời khó khăn. Hằng năm, nhóm tổ chức hỗ trợ đồng bào vùng sát biên giới Việt - Lào ở xã Lóng Sập, tỉnh Sơn La. Bà cùng nhóm thiện nguyện khởi động dự án "Nuôi dê sinh sản" ở Lóng Sập. Với 50 triệu đồng quyên góp được, bà trao cho 5 hộ gia đình dân tộc Mông, mỗi hộ 4 con dê làm vốn. Không chỉ trao con giống, bà còn cùng Bộ đội Biên phòng và chính quyền địa phương giám sát việc triển khai. Bà cũng tỉ mỉ hướng dẫn các hộ gia đình cách làm chuồng trại, chuẩn bị thức ăn, mời cả chuyên gia kỹ thuật về tập huấn. Nhờ sự hướng dẫn khoa học, từ 20 con dê ban đầu, đến nay đàn dê đã sinh sôi, mang lại nguồn thu ổn định, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo.
Với sự tận tâm của mình, bà tiếp tục triển khai các dự án sinh kế khác. Đó là dự án 16.000 cây chè shan tuyết, với tỷ lệ sống đến 95%. Và gần đây là mô hình nuôi lợn rừng, tạo thêm thu nhập cho nhiều gia đình vùng cao.
Khoe những tấm ảnh của người dân nhận sinh kế gửi về, bà Hiếu phấn khởi chia sẻ: "Chúng tôi không chỉ tặng quà và tiền mà còn giúp sinh kế cho các gia đình để họ có nguồn thu nhập ổn định. Chè đang lên rất tốt. Dê đã thêm nhiều lứa mới và đang chuyển cho hộ khó khăn khác cùng nuôi". Bên cạnh các dự án sinh kế, bà còn gửi gắm tình yêu thương qua những phần quà cho các gia đình khó khăn và học sinh hiếu học.
Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Lóng Sập Bùi Xuân Bắc bày tỏ: "Điều khiến chúng tôi xúc động là tấm lòng của cô Hiếu và các cô trong nhóm đối với người dân. Các cô, dù tuổi cao, vẫn không ngại đường đất vất vả, lặn lội lên đây hỗ trợ bà con. Sự quan tâm tận tình này chính đã truyền động lực cho các hộ dân vượt qua mọi khó khăn".
Là người tích cực tham gia các phong trào phụ nữ từ khi còn trẻ, bà luôn đánh giá cao vai trò nòng cốt của Hội LHPN trong nhiều hoạt động. Đặc biệt là chị em đã có những đóng góp đáng kể trong sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô. Vì vậy, bà rất xúc động và vinh dự khi được tổ chức Hội trao danh hiệu "Phụ nữ Thủ đô tiêu biểu" năm 2025.
Điều cảm động là ngay khi vừa được nhận tiền thưởng danh hiệu "Công dân Thủ đô Ưu tú", bà đã trích phần lớn số tiền gửi lên giúp đỡ 3 gia đình tại xã Lóng Sập bị cơn bão số 10 cuốn mất nhà cửa. Bà cũng tích cực kết nối, tìm kiếm các nguồn lực để hỗ trợ bà con khắc phục hậu quả thiên tai, ổn định cuộc sống.
Với những đóng góp của mình, bà Nguyễn Kim Nữ Hiếu đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Ba; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất; Huân chương Quân kỳ Quyết thắng; Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất; Huân chương Chiến công hạng Nhất; danh hiệu "Thầy thuốc Ưu tú", "Thầy thuốc Nhân dân".