Vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội

Tại Hội nghị, các đại biểu đã nghe vào thảo luận sôi nổi đối với các báo cáo về công tác chỉ đạo, điều hành và kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2021; phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp năm 2022; các dự thảo các Nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, dự toán ngân sách nhà nước năm 2022 và dự thảo Nghị quyết về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2022.

Lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương bày tỏ đồng tình với nội dung dự thảo các báo cáo, nghị quyết được trình bày tại hội nghị, đánh giá cao và quyết tâm tiếp tục thực hiện tốt các chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, nhất là thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh, phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội.

Các đại biểu đề xuất tiếp tục hoàn thiện, đồng bộ hệ thống pháp luật; tháo gỡ, khơi thông các “điểm nghẽn” trong đầu tư; đẩy mạnh đầu tư công, nhất là đối với các dự án hạ tầng chiến lược; tiếp tục phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; có chính sách hỗ trợ, chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội; đẩy mạnh phát triển văn hóa xứng tầm với kinh tế, chính trị...

Đặc biệt, tại Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có bài phát biểu quan trọng. Tổng Bí thư nhấn mạnh trong bối cảnh khó khăn chồng chất khó khăn, Chính phủ, chính quyền các địa phương và toàn hệ thống chính trị đã cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta nỗ lực phấn đấu, hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực.

Về phương hướng, nhiệm vụ năm 2022, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết Trung ương Đảng đã có Kết luận, Quốc hội đã có Nghị quyết về phát triển kinh tế-xã hội, trong đó xác định rõ các mục tiêu và nhiệm vụ cho năm 2022. Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cần triển khai hiệu quả các kết luận, nghị quyết này.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng mong muốn Chính phủ, chính quyền các địa phương nói riêng lâu nay đã liêm chính, kỷ cương, hoạt động hiệu lực, hiệu quả thì tới đây càng phải liêm chính, kỷ cương, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn nữa; toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã đoàn kết, nhất trí, chung sức, đồng lòng, nỗ lực phấn đấu thì tới đây càng phải đoàn kết, nhất trí, chung sức, đồng lòng, nỗ lực phấn đấu cao hơn nữa để hoàn thành được những mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra cho năm 2022, tạo tiền đề cho việc thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và khát vọng phát triển đất nước Việt Nam phồn vinh, thịnh vượng, hùng cường.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết các ý kiến của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, địa phương tại Hội nghị, Chính phủ tiếp thu, bổ sung, hoàn thiện các văn bản, báo cáo, dự thảo Nghị quyết để ban hành và thực hiện ngay từ ngày đầu tiên của năm 2022.

10 điểm sáng

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh năm 2021, trong bối cảnh nhiều khó khăn, thử thách, chúng ta đã quyết liệt, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp vừa phòng, chống dịch COVID-19 hiệu quả, vừa phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội và đạt được những kết quả khá toàn diện, với 10 điểm sáng chủ yếu:

+ Dịch bệnh cơ bản được kiểm soát, đẩy nhanh ngoại giao và tiến trình tiêm vaccine; điều chỉnh chiến lược phòng chống dịch, ban hành các gói hỗ trợ, tạo điều kiện khôi phục kinh tế-xã hội.

+ Tăng trưởng GDP phục hồi trong quý 4, là mức đáng khích lệ, trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, tác động tiêu cực đến mọi hoạt động kinh tế, xã hội, tính chung cả năm 2021, GDP chỉ tăng 2,58%, thấp hơn kế hoạch đề ra, song là mức chấp nhận được, trong bối cảnh dịch bệnh rất phức tạp.

+ Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt, là mức thấp nhất trong vòng 6 năm, với CPI bình quân năm 2021 tăng 1,84%, là mức thấp nhất trong vòng 6 năm.

+ Xuất khẩu là điểm sáng, thặng dư thương mại ở mức khá, góp phần phục hồi kinh tế, với tổng kim ngạch vượt 668 tỷ USD tăng 22,6%; thuộc nhóm 20 nước có quy mô thương mại lớn nhất thế giới, siêu khoảng 4 tỷ USD, là năm thứ 6 liên tiếp thặng dư.

+ Chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo đạt nhiều bước tiến vượt bậc, là nước đứng thứ 3 ASEAN và xếp hạng 14/50 khu vực châu Á về quy mô kinh tế Internet; kinh tế Internet Việt Nam ước đạt 21 tỷ USD, tăng 31% so với năm 2020.

+ Phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội, đời sống người dân được chú trọng, trong đó đã dành gần 71,5 nghìn tỷ đồng hỗ trợ 742 nghìn lượt người sử dụng lao động, 42,8 triệu người lao động; xuất cấp trên 158 nghìn tấn gạo hỗ trợ người dân gặp khó khăn.

+ Tập trung hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật, tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; xây dựng bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tăng cường chuyển đổi số; đã hoàn thành một số cơ sở dữ liệu lớn.

+ Cùng với đó, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua 02 luật và xem xét, cho ý kiến 06 dự án Luật. Chính phủ xem xét, cho ý kiến, thông qua đối với 23 đề nghị xây dựng luật; ban hành 74 văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh; ban hành 200 nghị quyết, 153 nghị định. Thủ tướng Chính phủ ban hành 42 quyết định quy phạm pháp luật; 36 chỉ thị. Các Bộ, ngành ban hành 773 thông tư.

+ Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí được thực hiện quyết liệt. Công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được chú trọng. Chính trị-xã hội ổn định, quốc phòng-an ninh được củng cố, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.

+ Hoạt động đối ngoại đạt nhiều kết quả quan trọng: chiến lược ngoại giao vaccine giúp đẩy nhanh quá trình tiêm chủng tại Việt Nam; hoàn thành tốt vai trò Ủy viên không thường trực và Chủ tịch Hội đồng bảo an Liên Hợp quốc; tham dự và có tiếng nói tích cực tại Hội nghị các nhà lãnh đạo ASEAN nhằm thúc đẩy hợp tác xây dựng cộng đồng ASEAN và giải quyết các vấn đề khu vực, quốc tế đang được quan tâm.

5 rủi ro, 6 khó khăn

Thủ tướng nhận định 5 rủi ro chính bên ngoài trong năm 2021-2022 như: Dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp trên toàn cầu; kinh tế thế giới dự báo tăng trưởng chậm lại, sẽ giảm sức cầu thương mại, đầu tư đối với nước ta; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn vẫn còn phức tạp, khó lường; rủi ro địa chính trị và thiên tai, lũ lụt, biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới khả năng phục hồi kinh tế; sức ép giá cả, lạm phát ở mức cao, một số nước bắt đầu thu hẹp các gói hỗ trợ, tăng lãi suất.

Việt Nam có 6 khó khăn, thách thức chính từ nội tại như: dịch bệnh trên thế giới và trong nước còn diễn biến phức tạp. Thực hiện vốn đầu tư toàn xã hội tăng thấp nhất trong nhiều năm. Thu ngân sách đạt kết quả tốt, nhưng thiếu bền vững, áp lực thâm hụt ngân sách gia tăng. Hoạt động của doanh nghiệp còn nhiều khó khăn; rủi ro nợ xấu gia tăng. Cơ cấu lại nền kinh tế còn chậm, một phần do ảnh hưởng từ dịch COVID-19.

Những định hướng lớn cho năm 2022

Trên cơ sở phân tích thời cơ, thuận lợi, khó khăn, thách thức, Thủ tướng khẳng định năm 2022 là năm có ý nghĩa quan trọng trong thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch 5 năm 2021-2025. Bám sát Kết luận, Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ cụ thể hóa để triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể năm 2022 với chủ đề “Đoàn kết kỷ cương, chủ động thích ứng, an toàn hiệu quả, phục hồi phát triển.”

Phải hoàn thành chiến dịch tiêm vaccine cho các đối tượng theo các kế hoạch đã đề ra. Xây dựng kế hoạch nhập khẩu, sản xuất vaccine, thuốc điều trị khoa học, an toàn, hiệu quả. Nâng cao năng lực hệ thống y tế, nhất y tế cơ sở, y tế dự phòng. Giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, đặc biệt nguy cơ từ biến chủng mới Omicron; thực hiện nghiêm nguyên tắc 5K + vaccine, thuốc điều trị + công nghệ + ý thức của nhân dân + các biện pháp khác, với 3 trụ cột chính.

Trước mắt, không tổ chức các hoạt động tập trung đông người, nhất là vào Tết Nguyên đán; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Quản lý việc tổ chức lễ hội, các hoạt động văn hóa, thể thao, vui xuân, hội nghị, Tết trồng cây... phù hợp với tình hình dịch bệnh.

Thủ tướng đề nghị đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế một cách thực chất và hiệu quả hơn; tạo nền tảng phát triển kinh tế số, xã hội số.

Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tìm kiếm thị trường mới; tận dụng cơ hội từ các FTA. Đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch và xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu trực tuyến. Tiếp tục phục hồi sản xuất, xuất khẩu các sản phẩm công nghiệp; bảo đảm không để đứt gãy chuỗi cung trong sản xuất; tháo gỡ các vướng mắc tồn tại trong thủ tục đầu tư, nhất là với các dự án bất động sản; đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng trọng điểm nhất là hạ tầng về giao thông, năng lượng, y tế, văn hóa, giáo dục; tập trung xử lý các dự án kém hiệu quả, chậm tiến độ.

Người đứng đầu Chính phủ cho biết sẽ chuyển đổi nhanh tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp; đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp; thúc đẩy tiêu thụ nông sản, đặc biệt nông sản xuất khẩu, phấn đấu đạt 50 tỷ xuất khẩu nông sản; chủ động phương án phòng chống thiên tai, cảnh báo mưa lũ, sạt lở, tác động của hạn hán, xâm nhập mặn; phòng chống cháy rừng; xây dựng chuỗi giá trị ngành hàng từng loại nông sản phù hợp lợi thế từng vùng, địa phương, gắn với phát triển hạ tầng logistics nông nghiệp, nông thôn, bảo đảm chuỗi cung ứng thị trường trong nước.

Đẩy mạnh quản lý, sử dụng hiệu quả đất đai, tài nguyên; tăng cường bảo vệ môi trường; chủ động phòng, chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu. Chú trọng phát triển các ngành kinh tế biển. Khẩn trương triển khai các giải pháp để hiện thực hóa các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP 26).

Đặc biệt, phải làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư, phân bổ và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án quan trọng quốc gia, các chương trình mục tiêu quốc gia.

Đẩy mạnh hợp tác công tư. Tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài, ưu tiên các dự án công nghệ cao, mô hình quản trị hiện đại, có tác động lan tỏa và kết nối với khu vực kinh tế trong nước. Có biện pháp hiệu quả thúc đẩy các dự án PPP. Xử lý nghiêm những trường hợp làm chậm, vi phạm quy định.

Trong lĩnh vực văn hóa-xã hội, Thủ tướng đề nghị, cụ thể hóa và triển khai chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc vừa qua. Tiếp tục rà soát, ban hành và triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các chính sách hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh; triển khai các giải pháp phục hồi thị trường lao động. Trước mắt, thực hiện tốt các chính sách người có công, bảo trợ xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững; tạo điều kiện để mọi người dân đều có Tết an lành.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Chính phủ sẽ tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế, tổ chức bộ máy và tổ chức thi hành pháp luật; tổ chức nắm chắc tình hình, xử lý kịp thời, linh hoạt mọi tình huống, không để bị động, bất ngờ về an ninh, quốc phòng; kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ; tiếp tục quan tâm hỗ trợ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và triển khai hiệu quả công tác bảo hộ công dân.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng kết quả phát triển kinh tế, xã hội năm 2022 sẽ đạt kết quả cao hơn năm 2021.