Bệnh dễ mắc khi trời lạnh và biện pháp phòng ngừa cho những đối tượng đặc biệt

Không khí lạnh tràn về miền Bắc những ngày gần đây khiến nhiệt độ giảm sâu hơn. Vì ảnh hưởng của không khí lạnh nên nhiệt độ tại các tỉnh Bắc Bộ cũng giảm xuống thấp, ban đêm nhiệt độ còn xuống thấp hơn. Nền nhiệt thấp này gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của nhiều người đặc biệt là đối tượng có hệ miễn dịch yếu như người cao tuổi và trẻ nhỏ.

1. Những bệnh dễ mắc khi trời lạnh

Nhiệt độ giảm thấp, kèm theo đó là luồng không khí lạnh tăng cường, thời tiết hanh khô,... đây là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người mắc bệnh. Trong đó có một vài bệnh dễ mắc hơn cả như:

1.1. Bệnh về đường hô hấp

Nhiệt độ xuống thấp trở thành nguyên nhân chính khiến nhiều người mắc các căn bệnh liên quan đến đường hô hấp. Các vấn đề chủ yếu xảy ra do không khí đi vào cơ thể, qua niêm mạc mũi - họng không được sưởi ấm kịp thời cũng như làm ẩm và lọc sạch trước khi vào khí quản khiến hệ hô hấp hoạt động kém hơn. Do đó, mùa lạnh dễ mắc các bệnh mũi - họng.

Không chỉ vậy, viêm tai giữa, viêm phế quản hay viêm phổi đều có thể xảy ra. Đặc biệt lưu ý đối với trẻ nhỏ vì trọng lượng cơ thể thấp, khả năng để trẻ sinh nhiệt nhằm duy trì nhiệt độ cơ thể cũng hạn chế nên càng dễ gặp phải các biến chứng do nhiễm lạnh.

Trong khi đó, bệnh hô hấp còn dễ gặp phải ở người cao tuổi do hệ miễn dịch suy giảm.

1.2. Bệnh tim mạch trong mùa lạnh

Tim mạch là bệnh dễ mắc khi trời lạnh có thể xảy ra ở người trưởng thành nhưng thường xảy ra ở người cao tuổi. Nguyên nhân gây bệnh tim mạch ở người cao tuổi vào mùa lạnh do thể trạng yếu, cơ thể người cao tuổi lúc này khó có thể chống chọi với nhiệt độ lạnh bên ngoài. Đây là nguyên nhân chính gây ra các bệnh tim mạch, huyết áp và xương khớp ở người cao tuổi.

Đối với người bình thường, trời lạnh mạch máu dưới da co lại còn mạch máu nuôi các cơ quan nội tạng sẽ giãn thêm nhằm hiệu quả trong việc điều tiết lượng máu dư da do co mạch dưới da.

Nhưng người cao tuổi, người bị tăng huyết áp hay xơ vữa động mạch thì khả năng này bị rối loạn dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm trong mùa lạnh như rối loạn nhịp tim, cơn tăng huyết áp gây tai biến mạch máu não, đột quỵ, liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên gây méo miệng, liệt mặt hoặc tê cóng.

1.3. Xương khớp là bệnh dễ mắc khi trời lạnh

Thời tiết lạnh, nhiệt độ giảm thấp thì nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp cũng tăng cao đối với người cao tuổi. Những bệnh tăng cao mùa lạnh như bệnh gout, đau dây thần kinh liên sườn, đau lưng hay đau thắt lưng, bị cứng khớp gối và khớp cổ tay, bàn tay hay ngón tay.

Tình trạng thoái hóa khớp và cứng khớp là bệnh dễ mắc khi trời lạnh gây ra nhiều phiền toái cho người cao tuổi. Bệnh khiến người cao tuổi khó khăn trong vận động, bị đau nhức và ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ dẫn đến ảnh hưởng tới sức khỏe.

1.4. Bệnh dạ dày, viêm đại tràng mùa lạnh

Dạ dày và viêm đại tràng co thắt mỗi khi mùa lạnh đến tăng cao với đối tượng người cao tuổi. Ngoài ra, nam giới khi mắc bệnh tiền liệt tuyến càng lạnh thì tình trạng đi tiểu càng nhiều, vào ban đêm đi tiểu nhiều gây ra những phiền toái và ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.

2. Biện pháp phòng bệnh cho những đối tượng đặc biệt

2.1. Phòng bệnh cho trẻ nhỏ mùa lạnh

Để bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ vào mùa lạnh cần lưu ý: Chỉ nên cho trẻ chơi ở những nơi kín gió, môi trường vui chơi của trẻ cần thông thoáng để phòng ngừa virus gây bệnh đường hô hấp.

Giữ trẻ tại nhà, hạn chế cho trẻ ra ngoài trời khi nền nhiệt quá thấp, nhiệt độ ngoài trời dưới 15 độ C, có gió hay mưa ẩm, buốt giá.

Cho trẻ chơi ngoài trời khi nền nhiệt cao hơn. Thời điểm cho trẻ chơi ngoài trời ban ngày từ 9 đến 10 giờ sáng hoặc 14 đến 15 giờ chiều. Vì nhiệt độ sẽ giảm rất mạnh vào sáng sớm và tối muộn. Do đó không nên cho trẻ chơi vào hai thời điểm này.

Phụ huynh cần thường xuyên kiểm tra nhiệt độ cơ thể của trẻ. Đặc biệt thời điểm ban đêm, trẻ cần được đắp thêm chăn ấm. Tuy nhiên, không nên quấn quá chặt khiến trẻ khó thở.

Cha mẹ cần giữ ấm cho trẻ khi trời lạnh đặc biệt khi cho trẻ ra ngoài đường. Một số vùng giữ ấm cho cơ thể trẻ cần lưu ý như bàn chân, bàn tay, cổ, đầu, ngực,...

Không để trẻ bị cảm lạnh, viêm họng hay viêm phổi cần cởi áo và sử dụng khăn mềm lau hồ hôi sau khi trẻ chơi đùa toát mồ hôi vào mùa lạnh. Đối với trường hợp trẻ xuất hiện các biểu hiện như ốm, sốt, mệt mỏi thì tuyệt đối không cho trẻ chơi ngoài trời khi nền nhiệt thấp.

Bổ sung chế độ dinh dưỡng cần thiết cho trẻ nhằm tăng cường sức đề kháng, hệ miễn dịch để bảo vệ sức khỏe trẻ trong mùa lạnh bằng các loại hoa quả, trái cây nhiều vitamin. Cho trẻ ăn tinh bột, chất đạm, chất béo và khoáng chất cần thiết.

Nên cho trẻ uống nước ấm, đồ ăn ấm. Mùa lạnh không cho trẻ uống các loại nước uống hay đồ ăn lấy trực tiếp từ tủ lạnh.

2.2. Phòng ngừa bệnh mùa lạnh cho người cao tuổi

Người cao tuổi mùa lạnh tăng nguy cơ bị đột quỵ. Do đó, để đề phòng đột quỵ cho người cao tuổi trong mùa lạnh đặc biệt đối với người cao tuổi bị tăng huyết áp hay mắc các bệnh tim mạch cần lưu ý:

- Người cao tuổi cần tự kiểm soát huyết áp của bản thân.

- Người cao tuổi cần tránh uống rượu bia.

- Nên ít sử dụng thức ăn nhiều dầu mỡ.

- Chú ý kiểm tra mỡ máu định kỳ.

Ngoài ra, người cao tuổi cần giữ ấm cơ thể, mặc ấm, đội mũ, đi tất chân để bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh.

Đặc biệt lưu ý, người cao tuổi không thay đổi tư thế đột ngột. Việc thay đổi tư thế đột ngột có thể gây ra tai biến do não thiếu máu. Đặc biệt, khi tỉnh giấc không vội vàng bước xuống giường ngay mà nên nằm trên giường cho tỉnh hẳn sau đó ngồi dậy và chờ 1 lúc trước khi đặt hai chân xuống giường. Sau đó từ từ hãy bắt đầu đứng dậy và bước đi.

Ngoài ra, cần tránh ra ngoài hay tập thể dục vào sáng sớm hoặc đêm muộn. Nhiệt độ quá thấp có thể khiến cơ thể người cao tuổi bị nhiễm lạnh, điều này dẫn đến suy nhược chức năng hoạt động của dây thần kinh quanh vùng mặt, huyết quản của thần kinh dinh dưỡng cục bộ bị co giật mạnh và khiến tổ chức thần kinh bị thiếu máu, sưng hay ứ nước có thể khiến người cao tuổi bị méo miệng, lệch mặt.

Chú ý ăn đủ chất dinh dưỡng, tăng cường bổ sung các loại cá, ngũ cốc thô và rau quả cho người cao tuổi mùa lạnh. Một số loại thực phẩm nên hạn chế trong mùa lạnh khi sử dụng cho người cao tuổi như: thịt đỏ, đồ ăn nhanh, rượu bia, thuốc lá,...

Người cao tuổi mùa lạnh nên ăn một số loại thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, sữa, bột dinh dưỡng và cần uống đủ nước.